Teksas: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
MerlIwBot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaldırılıyor: new:टेक्सास (strong connection between (2) tr:Teksas and new:तेक्सास)
Addbot (mesaj | katkılar)
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q1439 sayfası üzerinden sağlanan 150 vikilerarası bağlantı taşınıyor
108. satır: 108. satır:


[[bo:ཋེག་
[[bo:ཋེག་


[[af:Texas]]
[[am:ቴክሳስ]]
[[an:Texas]]
[[ang:Texas]]
[[ar:تكساس]]
[[arz:تكساس]]
[[ast:Texas]]
[[az:Texas]]
[[bar:Texas]]
[[bat-smg:Teksasos]]
[[bcl:Texas]]
[[be:Штат Тэхас]]
[[be-x-old:Тэхас]]
[[bg:Тексас]]
[[bi:Texas]]
[[bn:টেক্সাস]]
[[bo:ཋེག་ཟ་སི།]]
[[bpy:টেক্সাস]]
[[br:Texas]]
[[bs:Texas]]
[[ca:Texas]]
[[chy:Toháano'ého'ëva]]
[[ckb:تێکساس]]
[[co:Texas]]
[[cs:Texas]]
[[cu:Тєѯасъ]]
[[cv:Техас]]
[[cy:Texas]]
[[da:Texas]]
[[de:Texas]]
[[diq:Texas]]
[[dsb:Texas]]
[[el:Τέξας]]
[[en:Texas]]
[[eo:Teksaso]]
[[es:Texas]]
[[et:Texas]]
[[eu:Texas]]
[[fa:تگزاس]]
[[fi:Texas]]
[[fo:Texas]]
[[fr:Texas]]
[[frp:Tèxas]]
[[frr:Texas]]
[[fy:Teksas]]
[[ga:Texas]]
[[gag:Teksas]]
[[gd:Texas]]
[[gl:Texas]]
[[gn:Texas]]
[[gv:Texas]]
[[hak:Tet-khiet-sat-sṳ̂]]
[[haw:Kekeka]]
[[he:טקסס]]
[[hi:टॅक्सस]]
[[hif:Texas]]
[[hr:Teksas]]
[[ht:Teksas]]
[[hu:Texas]]
[[hy:Տեխաս]]
[[ia:Texas]]
[[id:Texas]]
[[ie:Texas]]
[[ig:Texas]]
[[ik:Texas]]
[[ilo:Texas]]
[[io:Texas]]
[[is:Texas]]
[[it:Texas]]
[[iu:ᑖᒃᓵᔅ]]
[[ja:テキサス州]]
[[jv:Texas]]
[[ka:ტეხასი]]
[[kk:Техас]]
[[kn:ಟೆಕ್ಸಸ್]]
[[ko:텍사스 주]]
[[ku:Teksas]]
[[kw:Teksas]]
[[la:Texia]]
[[lad:Texas]]
[[lb:Texas]]
[[li:Texas]]
[[lij:Texas]]
[[lmo:Texas]]
[[lt:Teksasas]]
[[lv:Teksasa]]
[[mg:Texas]]
[[mi:Texas]]
[[mk:Тексас]]
[[ml:ടെക്സസ്]]
[[mn:Техас]]
[[mr:टेक्सास]]
[[mrj:Техас]]
[[ms:Texas]]
[[my:တက္ကဆပ်ပြည်နယ်]]
[[mzn:تگزاس]]
[[nah:Texas]]
[[nds:Texas]]
[[nds-nl:Texas (stoat)]]
[[nl:Texas (staat)]]
[[nn:Texas]]
[[no:Texas]]
[[nv:Akałii Bikéyah]]
[[oc:Tèxas]]
[[os:Техас]]
[[pam:Texas]]
[[pap:Teksas]]
[[pl:Teksas]]
[[pms:Texas]]
[[pnb:ٹیکساس]]
[[pt:Texas]]
[[qu:Texas suyu]]
[[rm:Texas]]
[[ro:Texas]]
[[ru:Техас]]
[[sah:Техас]]
[[scn:Texas]]
[[sco:Texas]]
[[se:Texas]]
[[sh:Texas]]
[[simple:Texas]]
[[sk:Texas]]
[[sl:Teksas]]
[[so:Texas]]
[[sq:Texas]]
[[sr:Тексас]]
[[sv:Texas]]
[[sw:Texas]]
[[szl:Teksas]]
[[ta:டெக்சஸ்]]
[[te:టెక్సస్]]
[[tg:Тексас]]
[[th:รัฐเทกซัส]]
[[tl:Texas]]
[[tt:Техас (штат)]]
[[ug:Téksas Shitati]]
[[uk:Техас]]
[[ur:ٹیکساس]]
[[uz:Texas]]
[[vec:Texas]]
[[vi:Texas]]
[[vo:Texas]]
[[war:Texas]]
[[xal:Теексәс]]
[[yi:טעקסאס]]
[[yo:Texas]]
[[zh:得克萨斯州]]
[[zh-min-nan:Texas]]
[[zh-yue:德州]]
[[zu:Texas]]

Sayfanın 23.42, 11 Mart 2013 tarihindeki hâli

Teksas
Ülke ABD
ABD'ye katılışı29 Aralık 1845 (28'inci)
En büyük şehirHouston
İdare
 • ValiRick Perry (R)
 • Üst meclis{{{Upperhouse}}}
 • Alt meclis{{{Lowerhouse}}}
ABD senatörleri{{{Senators}}}
Nüfus
 • Toplam{{{2.010Pop}}}
 • Yoğunluk30,75/km²
Dil
 • Resmî dilYok. İngilizce ve İspanyolca konuşulur.
ISO 3166 kodu[[ISO 3166-2:US|]]
Traditional abbreviationTX
Enlem25°50'K ile 36°30'K arası
Boylam93°31'B ile 106°38'B arası

Teksas, Amerika Birleşik Devletleri 'nin güneyinde yer alan bir eyalet. Başkenti Austin'dir. Yüzölçümü 695.622km²'dir. Batısında New Mexico, kuzeyinde Oklahoma, kuzeydoğusunda Arkansas, doğusunda Louisiana ve güneydoğusunda Meksika körfezi, güneyinde Meksika vardır. Meksika'yla olan sınırı tamamen "Rio Grande" nehri ile çizilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yüzölçümü bakımından Alaska'dan sonra 2. gelir.

Nüfus ve etnik yapı

Teksas eyaletinin nüfusu 23,5 milyon kişidir. Halkın (%83)'ü beyazdır. geri kalan (%17)ise siyahidir. Etnik köken olarak ;

Meksikalı (%25,3), Alman (%10,9), Afrikalı ve yerliler (%10,5), İngilizler (%7,2), ve İskoçlar ile İrlandalılar (%7,2) ve geri kalanlar oluşturur.

İklim

Kıyılarda ve doğuda sıcak ve nemli alttropikal, iç kesimlerde özellikle Panhandle'de kuru ve en düşük sıcaklık ile en yüksek sıcaklık dereceleri arasında fark büyük olan kara iklimi egemendir. Yüzölçümünün genişliği ve iklimin çeşitliliği, topraklarının ancak %20 kadarının ekildiği halde çeşitli bir tarımsal üretime olanak vermektedir.

Ekonomi

Teksas dünyanın en zengin yerlerinden biridir. Yalnız Amerika Birleşik Devletleri'nde değil bütün dünyada yeraltı ve yerüstü zenginlikleriyle önemli bir yer tutar. Ilımlı bir bölgede bulunan geniş topraklarında tarımın birçok türü, hayvancılık yapılır. Ayrıca dünyanın en zengin petrol yataklarının bir kısmı da buradadır. Yalnız petrol ele alındığında yıllık kazancı milyar dolarları bulur. Amerika Birleşik Devletleri'nin petrol ihtiyacının %40 kadarı Teksas'tan sağlanır. Tarımda Amerika Birleşik Devletleri içinde liderdir. Hayvancılıkta da lider konumundadır. Texas ayda 982,4 milyon dolarla Amerika Birleşik Devletleri'nde Kaliforniya'dan sonra en büyük ticareti gerçekleştirir.

Tarih

Teksas ilk defa 1528'de İspanyol gemici Cabeza Da Vaca ile gelenler ayak basmıştır. O günden sonra sırasıyla Fransa, İspanya, Meksika'nın eline geçti. 1836'da bağımsız bir cumhuriyet oldu. 1845'te Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı. O sıralarda Teksas'ta birkaç küçük şehir ve hayvan beslenen büyük çiftliklerden başka bir şey yoktu. Gerek hayvancılık, gerek tarım, gerekse petrol'ün bulunması XX. yüzyıl içinde Teksas'ın gelişmesinde en önemli etkenlerdi. Teksas eyaletinin diğer eyaletlere nazaran ayrıcalıklı olduğu söylenebilir. Halk oylaması sonucu gerekli çoğunluğa ulaştığı takdirde Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrılma hakkı vardır.

Teksas'daki şehirler

Teksas'taki Şehirler

Teksas'da 254 şehir vardır. En önemli 7 şehri Houston, San Antonio, Dallas, Austin, Fort Worth, Lubbock ve El Paso'dur. Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük 20 şehri arasında buradaki birçok şehir bulunmaktadır.

Teksas'daki
şehirlerde
ABD'deki
şehirlerde
Şehir Nüfus
Yüzölçümü
Teksas'taki
Konumu
1. 4. Houston 2.016.582 601,7 Güneydoğu Teksas
2. 7. San Antonio 1.256.509 412,1 Güney Teksas
3. 9. Dallas 1.213.825 385,0 Kuzey Teksas
4. 16. Austin 690.252 258,4 Orta Teksas
5. 19. Fort Worth 624.067 298,9 Kuzey Teksas
6. 21. El Paso 598.590 250,5 Batı Teksas

Dil

Teksas'ta en çok konuşulan dil İngilizce'dir.İngilizce'den sonra İspanyolca konuşulur ve İspanyolca'yı Fransızca izler. Türkçe, Almanca, Lehçe, Çekçe, Korece, Vietnamca, Ermenice, ve Urduca konuşan küçük gruplar vardır. Ayrıca Amerikan yerlileri kendilerine özgü bazı diller konuşurlar.

Eğitim

Rice Üniversitesi
Houston
San Antonio
Austin

Teksas'ta yüksek kalitede eğitim veren birçok üniversite ve kolej vardır.

College Station'taki Teksas A&M Üniversitesi, Austin'deki Texas Üniversitesi, Houston Üniversitesi, Lubbock'taki Teksas Tech Üniversitesi, Dallas'daki UTD (UT Dallas) Universitesi gibi uluslararası üniversitelerle birlikte daha küçük dereceli üniversiteler de vardır örneğin; Denton'daki Kuzey Texas Üniversitesi, Houstan'daki Rice Üniversitesi, San Antonio'daki Trinity Üniversitesi gibi 100'ün üzerinde üniversite bulunur.

 ABD

Şablon:Link SM Şablon:Link KM

[[bo:ཋེག་