Gelengi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
kaynak göstermeden çıkarılan şablonlar eklendi. lütfen kaynak gösterneden şablonları çıkarmayın
Kmoksy (mesaj | katkılar)
Devriyeler
48.025 değişiklik
Gerekçe: Tartışma sayfasında da dendiği gibi isimler Almanca adlarından Türkçeye çevrilmiştir
22. satır: 22. satır:
== Türleri ==
== Türleri ==
* Alt cins: ''Colobotis''
* Alt cins: ''Colobotis''
** [[Kızıl sarı gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus major''), Sibirya, Moğolistan
** [[Kızıl sarı gelengi]] (''Spermophilus major''), Sibirya, Moğolistan
** [[Kızıl yanaklı gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus erythrogenys''), südliches Sibirya, Moğolistan, Doğu Türkistan
** [[Kızıl yanaklı gelengi]] (''Spermophilus erythrogenys''), südliches Sibirya, Moğolistan, Doğu Türkistan
** [[Sarı gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus fulvus''), Orta Asya
** [[Sarı gelengi]] (''Spermophilus fulvus''), Orta Asya
* Alt cins: ''Urocitellus''
* Alt cins: ''Urocitellus''
** [[Uzun kuyruklu gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus undulatus''), güney Sibirya, Moğolistan, Doğu Türkistan
** [[Uzun kuyruklu gelengi]] (''Spermophilus undulatus''), güney Sibirya, Moğolistan, Doğu Türkistan
** [[Arktika gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus parryii''), kuzeydoğu Sibirya, Alaska, kuzeybatı Kanada
** [[Arktika gelengisi]] (''Spermophilus parryii''), kuzeydoğu Sibirya, Alaska, kuzeybatı Kanada
** [[Britanya Kolumbiyası gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus columbianus''), Britanya Kolumbiyası, Washington, Oregon, Montana, Idaho
** [[Britanya Kolumbiyası gelengisi]] (''Spermophilus columbianus''), Britanya Kolumbiyası, Washington, Oregon, Montana, Idaho
* Alt cins: ''Spermophilus''
* Alt cins: ''Spermophilus''
** [[Townsend gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus townsendii''), Washington
** [[Townsend gelengisi]] (''Spermophilus townsendii''), Washington
** [[Merriam gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus canus''), Oregon, Idaho, Nevada
** [[Merriam gelengisi]] (''Spermophilus canus''), Oregon, Idaho, Nevada
** [[Piute gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus mollis''), Washington, Nevada
** [[Piute gelengisi]] (''Spermophilus mollis''), Washington, Nevada
** [[Washington gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus washingtoni''), Washington
** [[Washington gelengisi]] (''Spermophilus washingtoni''), Washington
** [[Uinta gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus armatus''), Wyoming, Montana
** [[Uinta gelengisi]] (''Spermophilus armatus''), Wyoming, Montana
** [[Belding gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus beldingi''), Oregon, Idaho, Nevada
** [[Belding gelengisi]] (''Spermophilus beldingi''), Oregon, Idaho, Nevada
** [[Richardson gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus richardsonii''), Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Montana, Kuzey ve Güney Dakota
** [[Richardson gelengisi]] (''Spermophilus richardsonii''), Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Montana, Kuzey ve Güney Dakota
** [[Wyoming gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus elegans''), Wyoming, Idaho
** [[Wyoming gelengisi]] (''Spermophilus elegans''), Wyoming, Idaho
** [[Idaho gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus brunneus''), Idaho
** [[Idaho gelengisi]] (''Spermophilus brunneus''), Idaho
** [[Dahur gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus dauricus''), Moğolistan, Sibirya, Çin
** [[Dahur gelengisi]] (''Spermophilus dauricus''), Moğolistan, Sibirya, Çin
** [[Alaşan gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus alashanicus''), Moğolistan, İç Moğolistan
** [[Alaşan gelengisi]] (''Spermophilus alashanicus''), Moğolistan, İç Moğolistan
** [[Tanrı Dağları gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus relictus''), Tanrı Dağları
** [[Tanrı Dağları gelengisi]](''Spermophilus relictus''), Tanrı Dağları
** [[Avrupa gelengisi]] (''Spermophilus citellus''), Avrupa
** [[Avrupa gelengisi]] (''Spermophilus citellus''), Avrupa
** [[Anadolu gelengisi]] (''Spermophilus xanthoprymnus''), Kafkasya, Türkiye, Suriye
** [[Anadolu gelengisi]] (''Spermophilus xanthoprymnus''), Kafkasya, Türkiye, Suriye
** [[Kürk gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus suslicus''), Polonya, Ukrayna, Romanya, Rusya
** [[Kürk gelengisi]] (''Spermophilus suslicus''), Polonya, Ukrayna, Romanya, Rusya
** [[Kafkas gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus musicus''), Gürcistan
** [[Kafkas gelengisi]] (''Spermophilus musicus''), Gürcistan
** [[Küçük gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus pygmaeus''), Ukrayna, Rusya, Kazakistan
** [[Küçük gelengi]] (''Spermophilus pygmaeus''), Ukrayna, Rusya, Kazakistan
* Alt cins: ''Ictidomys''
* Alt cins: ''Ictidomys''
** [[On üç çizgili gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus tridecemlineatus''), ABD, Kanada
** [[On üç çizgili gelengi]] (''Spermophilus tridecemlineatus''), ABD, Kanada
** [[Meksika gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus mexicanus''), Meksika, Teksas
** [[Meksika gelengisi]] (''Spermophilus mexicanus''), Meksika, Teksas
** [[Lekeli gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus spilosoma''), Meksika, Teksas, New Mexico, Arizona, kolorado, Kansas
** [[Lekeli gelengi]] (''Spermophilus spilosoma''), Meksika, Teksas, New Mexico, Arizona, kolorado, Kansas
** [[Perote gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus perotensis''), Veracruz, Puebla
** [[Perote gelengisi]] (''Spermophilus perotensis''), Veracruz, Puebla
* Alt cins: ''Poliocitellus''
* Alt cins: ''Poliocitellus''
** [[Franklin gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus franklinii''), ABD
** [[Franklin gelengisi]] (''Spermophilus franklinii''), ABD
* Alt cins: ''Otospermophilus''
* Alt cins: ''Otospermophilus''
** [[Kaya gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus variegatus''), ABD, Meksika
** [[Kaya gelengisi]] (''Spermophilus variegatus''), ABD, Meksika
** [[Kaliforniya gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus beecheyi''), Oregon, Kaliforniya, Baja California
** [[Kaliforniya gelengisi]] (''Spermophilus beecheyi''), Oregon, Kaliforniya, Baja California
** [[Baja-California gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus atricapillus''), Baja California
** [[Baja-California gelengisi]] (''Spermophilus atricapillus''), Baja California
** [[Halka kuyruklu gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus annulatus''), Meksika
** [[Halka kuyruklu gelengi]] (''Spermophilus annulatus''), Meksika
** [[Tropik gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus adocetus''), Meksika
** [[Tropik gelengi]] (''Spermophilus adocetus''), Meksika
* Alt cins: ''Xerospermophilus''
* Alt cins: ''Xerospermophilus''
** [[Mohave gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus mohavensis''), Kaliforniya
** [[Mohave gelengisi]] (''Spermophilus mohavensis''), Kaliforniya
** [[Yuvarlak kuyrulu gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus tereticaudus''), Kaliforniya, Arizona, Baja California, Sonora
** [[Yuvarlak kuyrulu gelengi]] (''Spermophilus tereticaudus''), Kaliforniya, Arizona, Baja California, Sonora
* Alt cins: ''Callospermophilus''
* Alt cins: ''Callospermophilus''
** [[Altın gelengi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus lateralis''), Britanya Kolumbiyası, ABD
** [[Altın gelengi]] (''Spermophilus lateralis''), Britanya Kolumbiyası, ABD
** [[Cascade Dağları altın gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus saturatus''), Britanya Kolumbiyası, Washington
** [[Cascade Dağları altın gelengisi]] (''Spermophilus saturatus''), Britanya Kolumbiyası, Washington
** [[Sierra Madre gelengisi]]{{kaynak göster}} (''Spermophilus madrensis''), Chihuahua
** [[Sierra Madre gelengisi]] (''Spermophilus madrensis''), Chihuahua


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 23.42, 20 Ağustos 2012 tarihindeki hâli

Gelengi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Rodentia
Familya: Sciuridae
Cins: Spermophilus
Cuvier, 1825
Spermophilus suslicus
Spermophilus lateralis

Gelengi ya da Geleni (Spermophilus), sincapgiller (Sciuridae) familyasının Marmotini oymağından Kuzey yarıkürede yayılım gösteren 38 türü olan kemirgen cinsidir. 14-40 sm (ve kuyruk 4—25 sm) boyundadırlar. Koloni hâlinde yaşarlar. İki ayağı üzerine dikilip etrafı kolaçan etmeleriyle bilinirler. Postları kürk parka olarak değerlendirildiği gibi eti de Arktika halklarınca (Eskimolar, Çukçiler..) yenir. En gözde yiyecekleri ekin taneleridir ve o yüzden Latince cins adı Spermophilus "tohum sever" anlamına gelir.

Adlandırma

Gelengi (< geleŋi) ya da geleni kelimesinin aslı keleni olup Orta Türkçe dönemindeki kelegü sözüne dayanır[1]. Orta Türkçe dönemine ait Divânu Lügati't-Türk'te «kelegü» (كَﻻَكوُ) biçiminde geçer ve "geleni, tarla sıçanı soyundan bir hayvancık" olarak tanımlanır[2].

Türleri

Kaynakça

  1. ^ Prof. Dr. Hasan Eren (1999) Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü GELENİ < KELENİ (sayfa: 152)
  2. ^ Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi, çeviren Besim Atalay, TDK yayınları: 521, Ankara 1941, cilt: 1, sayfa: 448
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gelengi&oldid=11708608" sayfasından alınmıştır