Jeofizik mühendisliği

Jeofizik mühendisliği, Yerküre'deki maden, mineral, petrol, doğal gaz, su ya da inşaatlar için zeminlerin incelenmesi, konumunun saptanmasını ve dinamiğinin araştırmasını bilimsel yöntemlerle yapan bir mühendislik dalıdır.

Almanca Jeofizik anlamına gelen "Geophysik" sözcüğü, bilindiği kadarıyla, ilk olarak 1844'de Fröbel tarafından kullanılmıştır. Ayrıntı için Bakınız Jeofizik Tarihi

Yerküre'nin ilgili bölümü ve olayına göre jeofizik araştırmalar, Uluslararası Bilim Birlikleri Konseyi (International Concil of Scientific Unions)'ne göre:

1. Sismoloji (deprembilim) ve Yer içi Fiziği araştırmaları
2. Hidroloji araştırmaları
3. Jeomanyetizma ve Aeronomi araştırmaları
4. Meteoroloji ve Atmosfer Fizigi arastırmaları
5. Volkanoloji ve Yeriçi Kimyası arastırmaları
6. Fiziksel Oşinografi arastırmaları

olarak sınıflandırılırlar.

Fiziksel özelliklere dayanilarak olusturulan jeofizik mühendisligi arastirma yöntemleri, belirli fiziksel özelliklerin arazide yerinde = insitu) ve laboratuarda ölçülmesi ve bunlarin amaca göre (hidrolojik, madencilik, yapilasma, jeoloji vb.) degerlendirilmesi ve yorumlanmasina dayanir.

Fiziksel özelliklere göre jeofizik mühendisligi yöntemleri;

1. Sismik yöntemler
2. Gravite yöntemi
3. Elektrik, Elektromanyetik yöntemler
4. Manyetik yöntemler
5. Termik Yöntemler
6. Radyoaktif yöntemler
7. Uzaktan Algilama
8. Kuyu Jeofizigi yöntemleri

Jeofizik Mühendisligi yöntemleri, yeryüzünde, havada (uydularla ve uçaklarla) sondaj kuyularinda, maden galerilerinde ve laboratuarlarda yapilan ölçmelerden yararlanarak yatirimci ve mühendis için gerek proje, gerek uygulama asamasinda yararli birçok bilgiyi çok hizli ve çok ucuza saglar.

Jeofizik Mühendislerinin Uzmanlık Alanları

• Endüstriyel hammadde ve radyoaktif mineral aramalari,
• Maden, kömür, tasocagi rezerv ve kalite aramalari,
• Yeralti suyu aramalari,
• Petrol ve dogalgaz aramalari,
• Jeotermal kaynak aramalari
• Dogal Olaylarin arastirilmasi
• Depremsellik ve deprem riski arastirmalari,
• Kayma yüzeyi tespiti ve heyelan arastirmalari,
• Su baskini ve çiğ önleme arastirmalari
• Patlayıcılar kullanarak bina yıkma

Yapıların zemin araştırmaları ve kent planlamalarında mikrobölgeleme çalışmaları

• Yeni yerlesim alanlarinin zemin arastirmalari,
• Bina, kooperatif, fabrika, sanayii tesisleri, havaalanlari, gökdelen ve kulelerin zemin arastirmalari,
• Köprü, viyadük, ayak arastirmalari,
• Baraj ve gölet arastirmalari,
• Kara ve demiryollari güzergah arastirmalari,
• Deniz, göl ve nehir arastirmalari,
• Tünel arastirmalari,
• Zemin tabakalarinin kalinlik, cins ve özelliklerinin, taban kaya derinliginin belirlenmesi,
• Zemin dinamik parametrelerinin tespiti,
• Titresim periyodunun hesabi,
• Termik, nükleer ve dogalgaz enerji santrallerinin zemin arastirmalari,
• Arkeolojik alanlarin tespiti ve ortaya çikarilmasi,
• Liman, balikçi barinagi, rihtim ve deniz yollari zemin arastirmalari,
• Mikrobölgeleme, depremsellik çalismalari ve risk analizleri,
• Zemin yapi etkilesimi,
• Sivilasma analizleri,
• Çevre sorunlarina yönelik arastirmalar,
• Toprak ve yeralti suyu kirliligi arastirmalari,
• Dogalgaz yeralti depolama alanlarinin arastirilmasi,
• Çöp sahalarinin, evsel ve kimyasal atik depolama alanlarinin arastirilmasi,
• Dogalgaz ve petrol boru hatlari korozyon arastirmalari,
• Çevresel Etki Degerlendirmesi (ÇED) arastirmalari vb.
• Karstik bosluklarin arastirilmasi,
• Emniyetli patlayici maddelerin miktarinin arastirilmasidir.

Yerkürenin ve uzayın özelliklerinin incelenmesi

• Yerkabugunun ve Yeriçinin yapisi, bilesimi ve fiziksel özellikleri
• Atmosfer araştırmaları
• Okyanus araştirmalari
• Gezegenler arasi ortamin incelenmesi
• Diger gezegenlerde yapilan jeofizik araştirmalar

Okutulan Belli Başlı Dersler

Eğitim programında, matematik, fizik,jeofiziğe giriş , jeolojiye giriş, statik, jeodezi ve topografya gibi temel derslerin yanı sıra jeoloji ve jeofiziğe ait meslek dersleri bulunmaktadır. Jeolojiye ait meslek dersleri, genel jeoloji, stratigrafi, mineroloji ve petrografi, tektonik, maden jeolojisi, petrol jeolojisi, mühendislik jeolojisi ve hidrojeolojiden oluşur. Jeofiziğe ait meslek dersleri ise sismoloji, sismik prospeksiyon, veri işlem, magnetizma, gravimetri jeofizik prospeksiyon (gravite-magnetik), elektrik alan teorisi, jeofizik prospeksiyon (elektrik-elektromagnetik), yer fiziği,jeofizikte modelleme ve mühendislik jeofiziğinden oluşur.Ayrıca bilgisayar programlama dersleri ilk 2 sene yoğun bir şekilde verilir.

Çalışma alanları

Jeofizik mühendisleri, T.C Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı,Maden Tetkik Arama, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Tübitak Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü ,Bayındırlık ve İskan Müdürlükleri, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü ve bağlı birimler, İl Özel İdareleri, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Devlet Su İşleri, Etibank Genel Müdürlüğü, Türkiye Kömür İşletmeleri, Elektrik İşleri Etüd İdaresi, Toprak-Su, Yol-Su-Elektrik Kurumu, Büyükşehir Belediyeleri, Dz.K.K. Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi, Yabancı petrol şirketleri, özel maden, sondaj, geoteknik, inşaat şirketleri ile belediyelerde çalışmaktadırlar.

Dış bağlantılar

• Jeoloji Mühendisleri Odası
• Jeofizik Mühendisleri Odası