Örnekleme (sinyal işleme)

Örnekleme, sinyal işlemede sürekli zaman sinyalinin ayrık zaman sinyaline indirgenmesidir. Yaygın bir örnek, bir ses dalgasının bir örnek dizisine dönüştürülmesidir.
Örnek, zaman veya boşluktaki bir noktadaki bir değer veya değer kümesidir. Örnekleyici, örnekleri sürekli bir sinyalden çıkaran bir alt sistem veya işlemdir. Teorik bir ideal örnekleyici, istenen sinyaldeki sürekli sinyalin anlık değerine eşdeğer örnekler üretir.
Orijinal sinyal, örnek dizisini yeniden yapılandırma filtresi adı verilen bir alçak geçiren filtre türünden geçirerek Nyquist sınırına kadar bir örnek dizisinden alınabilir.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Matt Pharr, Wenzel Jakob and Greg Humphreys, Physically Based Rendering: From Theory to Implementation, 3rd ed., Morgan Kaufmann, November 2016. 978-0128006450. The chapter on sampling (available online 11 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) is nicely written with diagrams, core theory and code sample.
Uygulamalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ses örnekleme[değiştir | kaynağı değiştir]
Dijital ses, sesin yeniden üretimi için dijital sinyalleri ve darbe kod modülasyonunu (PCM) kullanır. Bu, analogtan dijitale dönüştürmeyi (ADC), dijitalden analoga dönüştürmeyi (DAC), depolamayı ve aktarmayı kullanır. 20Hz ile 20KHz arasını kapsayan insan işitme aralığının tamamının kapsanması gerektiğinde genellikle 44.1KHz, 48KHz, 88.2KHz veya 96KHz örnekleme oranları kullanılır. İki katı frekans gerekliliği Nyquist teoremi'nin bir sonucudur.
Örnekleme oranlarının daha geniş bir listesi:
Örnekleme oranı | Kullanımları |
---|---|
8000Hz | Telefon iletişimi ve kablosuz mikrofon iletişimleri. İnsan işitme aralığının aktarımı konusunda yeterlidir. |
11025Hz | CD örnekleme oranının çeyreğidir; daha düşük kaliteli PCM ve MPEG sesi için kullanılır. |
16000Hz | Standart telefon darbant frekansının üzerinde geniş bant frekansı, en çok modern VoIP iletişiminde kullanılır. |
22050Hz | CD örnek oranının yarısıdır, daha düşük kaliteli PCM ve MPEG sesi için kullanılır. |
32000Hz | NICAM dijital ses, bazı bölgelerde analog televizyon sesi, yüksek kaliteli kablosuz mikrofon. FM radyoyu dijitize etmek için uygundur. |
37800Hz | CD-XA sesi. |
44056Hz | Renkli NTSC video sinyaline kilitlenmiş dijital sesin örnekleme oranı. |
44100Hz | Ses CD'si, ve yaygın olarak MPEG-1'de kullanılır (VCD, SVCD, MP3). Esasında Sony tarafından seçilmiştir çünkü PAL ve NTSC video ekipmanları üzerine de kaydedilebilir ve 20KHz bant genişliğini kapsar. |
47250Hz | Dünyanın ilk kurumsal PCM ses kaydedicisi, Nippon Columbia tarafından. |
48000Hz | Profesyonel dijital video ekipmanları darafından kullanılan örnekleme oranı. Ayrıca DV, dijital TV ve DVD gibi tüketici video formatları tarafından da kullanılmıştır. |
50000Hz | İlk kurumsal ses kaydediciler. |
50400Hz | Mitsubishi X-80 tarafından kullanılan örnek oranı. |
64000Hz | Kullanımı yaygın değildir, fakat bazı donanım ve yazılımlarca desteklenir. |
88200Hz | CD örnekleme oranının iki katı, bazı profesyonel ses ekipmanları tarafından kullanılır. |
96000Hz | DVD örnekleme oranının iki katı; bazı LPCM DVD parçaları, Blu ray disc ses parçaları, ve HD-DVD sesi. |
176400Hz | CD örnekleme oranının dört katı, HDCD kaydediciler ve profesyonel CD üretim uygulamaları için kullanılır. |
192000Hz | DVD örnekleme oranının dört katı, bazı LPCM dvd parçaları ve HD-DVD tarafından kullanılır. |
352800Hz | CD örnekleme oranının sekiz katı, süper ses CD'leri tarafından da kullanılmıştır. |
2822400Hz | SACD, Direct Stream Digital olarak bilinen 1 bit delta-sigma modülasyonu. |
5644800Hz | DSD'nin iki katı. |
11289600Hz | DSD'nin dört katı. |
22579200Hz | DSD'nin sekiz katı. |
45158400Hz | DSD'nin on altı katı. |
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Journal devoted to Sampling Theory 7 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- I/Q Data for Dummies 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – a page trying to answer the question Why I/Q Data?
- Sampling of analog signals18 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – an interactive presentation in a web-demo at the Institute of Telecommunications, University of Stuttgart