Öksenit

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Öksenit

11 cm civarında boyutlu Norveç kökenli bir öksenit örneği

Fiziksel özellikler
Renk Siyah, kahverengimsi siyah, yeşilimsi siyah
Mohs sertlik ölçeği 5.5 to 6.5
Çok renklilik {{{çokrenklilik}}}
Saydamlık {{{saydamlık}}}
Kimyasal özellikler
Kimyasal formülü (Y,Ca,Ce,U,Th)(Nb,Ta,Ti)2O6
Molekül kütlesi {{{molkütle}}}
Kristal biçimi Matriste büyük, anhedral kristaller
Kristal yapı Ortorombik
Kristal ikizlenmesi [201] de yaygın
Dilinim yok
Kırık (mineral bilimi) {{{kırık}}}
Parlaklık {{{parlaklık}}}
Kırılma indisi {{{indi}}}
Optik özellikler {{{özellikler}}}
Çift-kırılma {{{çift-kırılma}}}
Dağılma {{{dağılma}}}
Flüorışı {{{flüorışı}}}
Absorpsiyon spektrumu {{{absorpsiyon}}}
Çizgi rengi {{{çizgi}}}
Özağırlık 4.7-5
Yoğunluk {{{yoğunluk}}}
Diğer özellikler Metamikt (orijinal olarak kristal yapıda olsa bile radyasyondan amorflaşmış), Radyoaktif

Öksenit veya öksenit- (Y) metalik bir parlaklığa sahip kahverengimsi siyah bir mineraldir.

Kimya[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı diğer metallerle kalsiyum, niyobyum, tantal, seryum, titanyum, itriyum ve tipik olarak uranyum ve toryum içerir. Kimyasal formülü aşağıdaki gibidir: (Y, Ca, Ce, U, Th) (Nb, Ta, Ti )2O6. Radyasyon hasarı nedeniyle genellikle kısmen şekilsizdir.

Öksenit, titanyum zengini polikraz-Y ile (Y, Ca, Ce, U, Th) (Ti, Nb, Ta)2O6 formülünde bir seri oluşturur.

İsim ve keşfi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk 1870'te tarif edilen bu mineral içindeki birçok nadir elemente gönderme olarak adını Yunanca yabancılara dostça veya konuksever anlamına gelen εύξεινος'dan alır.

Bulunduğu yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Granit pegmatitlerde ve detrital (mekanik ayrışma ile önceden mevcut kayaçlardan oluşan) siyah kumlarda görülür.

Özellikle Jølster, Sunnfjord, Norveç olmak üzere dünya çapında birçok yerde bulunur. Bulunduğu diğer yerler arasında Rusya'daki Ural Dağları, İsveç, Minas Gerais, Brezilya, Ampangabe, Madagaskar, Ontario, Kanada ve Amerika'daki Arizona, Wyoming ve Colorado'da[1] bulunur.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Öksenit, içerdiği nadir toprak elementlerinin cevheri olarak kullanılır. Nadir bulunan büyük kristaller mücevher olarak da kullanılmıştır.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]