Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Of'un Sıraağaç köyündeki Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı

Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı, Çakıroğlu İsmail Ağa tarafından Trabzon'un Of ilçesi Sıraağaç (Çalek) köyünde inşa edilmiş olan konak.[1] 1805 senesinde tamamlandığı tahmin edilmektedir. Yapımı 6 sene sürmüş, 40 usta çalışmıştır. Bina, Karadeniz bölgesindeki en büyük taş konağı olarak kabul ediliyor.[2]

Konağın yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Konağın dekorlu şömine lerinden biri

Çoğunlukla pembe renkli kesme taşından yapılan yapı, denize hakim bir tepe üzerine inşa edilmiştir. Kesme taşlar konağın bulunduğu yerden 2-2,5 kilometre uzaklıktaki bir taş ocağından taşınmıştır.[2] Konak 529 m²'lik kare bir tabana sahiptir ve yaşam alanı yaklaşık 1500 m²'dir.[3] Konağın kuzey tarafında denize bakan duvar küçük pencereleri ve iki katlıdır. Güneydeki yapı üç kattan oluşmaktadır. İkinci ve üçüncü katlar ahşap işçiliği ile dekore edilmiştir. Üç oymalı ahşap kapı ve şöminelerin nişleri dışında kayda değer bir dekoratif unsur günümüze ulaşmamıştır.[4] Ana kapılar batıya ve doğuya bakmaktadır ve güney tarafında ortada üçüncü bir kapı bulunmaktadır. Doğu tarafında da atlar için bir kapı vardır.

Birinci katta, ağanın adamları ve konağın ihtiyacı olan malzemeleri toplanırdı.[5] Misafirler batı tarafında ayrı bir odada ağırlanırdı ve bunun yanında bir tüfeklik vardı.[2] Mutfak ve iki girişi olan geniş bir avlu orta kattadır. Orta katta bölgenin çoğu konakta olduğu gibi fermanlar verilerek bölge idare ediliyordu.[5] Üst katta da birçok oda var.[6] Ağanın ailesi orada yaşıyordu.[5] Konağın alt katında ayrıca bir hapishanesi vardır.[2] Binada kütüphane, çiftlik ve toplantı odaları da bulunmaktadır.[4]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazinedaroğlu ve Tuzcuoğlu aileleri arasında çıkan ve daha sonra Tuzcuoğlu İsyanı'na dönüşen çatışma sırasında Tuzcuoğlu Memiş Ağa, 1817'de Çakıroğlu İsmail Ağa'ya sığındı.[7]

Birinci Dünya Savaşı sırasında konak, Rus savaş gemileri tarafından bombalandı, ancak çok az hasar gördü. Sadece birkaç yerde görülebilecek çok hafif izler var.[2]

Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı, 1979 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından onarılmış ve günümüze kadar ulaşmıştır.[8]

Çakıroğlu Eğitim ve Kültür Derneği, 2017 yılında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katıldığı törenle konağı Trabzon valiliğine devretti. Konak restore edilecek ve tamamlandıktan sonra konuk evi olarak hizmete verilecek.[9] Restorasyonun projelendirmesi 2018 yılında tamamlanmış olup, 2019 yılından itibaren binada restorasyon çalışmaları devam etmektedir.[10][11]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Cemal Akyıldız - Veysel Usta (2018). Of / Trabzon Tarihi Eserleri ve Karadeniz Konakları. Of Belediyesi. s. 18. 
  2. ^ a b c d e "Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı". ÖNCE TRABZON HABER SİTESİ. 11 Nisan 2016. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  3. ^ "Trabzon, Of'ta Mutlaka Görmeniz Gereken Yerler Listesi | Gezinomi". www.gezinomi.com. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  4. ^ a b "Konaklar". www.trabzon.bel.tr. Trabzon Büyükşehir Belediyesi. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  5. ^ a b c Aytekin Akay (25 Ağustos 2008). "Ahşap Evlerimiz ve Ağa Konakları Geri Geliyor". www.serander.net. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  6. ^ "ÇAKIROĞLU İSMAİL AĞA KONAĞI KARADENİZ BÖLGESİNİN EN BÜYÜK TAŞ KONAĞI". dergi. OF’un Sesi Dergisi. 1 Ocak 2004. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  7. ^ Gökmen Karademir (24 Şubat 2022). "Tuzcuoğlu Memiş Ağa'nin doğu karadeniz'de ayanlik mücadelesi" (PDF). T.C. Artvin Çoruh Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023. 
  8. ^ "Kültür, Sanat ve Turizm". www.trabzon.gov.tr. Trabzon Valiliği. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023. 
  9. ^ "Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı BAKANLIĞA DEVREDİLDİ | Gölcük Haber Gazetesi". golcukhaber.com.tr. 30 Ağustos 2017. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  10. ^ "İçişleri Bakan Yardımcısı Sayın Muhterem İnce ve Trabzon Valimiz Sayın İsmail Ustaoğlu İlçemize Teşrif Ettiler". www.of.gov.tr. Of Kaymakamlığı. 8 Kasım 2018. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  11. ^ "Vali Ustaoğlu, Of'ta yapımı devam eden projeleri inceledi - Haberler - Of Belediyesi". www.of.bel.tr. Of Belediyesi. 24 Mayıs 2019. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.