Su kaynağı
Su kaynağı, örneğin içme suyu veya sulama suyu kaynağı olarak insanlar için yararlı olabilecek[1] doğal su kaynaklarıdır. Yeryüzündeki suyun %97'si tuzlu su ve sadece %3'ü tatlı sudur; tatlı suların da üçte ikisinden biraz fazlası buzullarda ve kutuplardaki buz tabakalarında donmuş hâldedir.[2] Kalan donmamış hâldeki tatlı su, esas olarak yer altı suyudur ve yalnızca küçük bir kısmı yer üstünde veya havada bulunur.[3] Doğal tatlı su kaynakları arasında yüzey suyu, yer altı nehirleri, yeraltı suyu ve donmuş su bulunur. Yapay tatlı su kaynaklarına örnek olarak arıtılmış atık su (atık su yeniden kullanımı) ve tuzdan arındırılmış deniz suyu verilebilir. Su kaynakları, insanlar tarafından tarımsal, endüstriyel, evsel, rekreasyonel ve çevresel faaliyetler için kullanılır.
Su kaynakları, su kıtlığı, su kirliliği, su çatışması ve iklim değişikliği gibi nedenlerle tehdit altındadır. Tatlı su yenilenebilir bir kaynaktır, ancak dünyanın yer altı suyu arzı sürekli olarak azalmaktadır. Yer altı sularının tükenmesi en belirgin şekilde Asya, Güney Amerika ve Kuzey Amerika'da meydana gelmektedir ancak doğal yenilenmenin bu kullanımı ne kadar dengelediği ve ekosistemlerin tehdit altında olup olmadığı henüz belirsizdir.[4] Su kaynaklarını su kullanıcılarına tahsis etme sistemine (böyle bir sistemin mevcut olduğu yerlerde) su hakları adı verilir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "water resource | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022.
- ^ "Earth's water distribution". United States Geological Survey. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2009.
- ^ "Scientific Facts on Water: State of the Resource". GreenFacts Website. 24 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2008.
- ^ Gleeson, Tom; Wada, Yoshihide; Bierkens, Marc F. P.; van Beek, Ludovicus P. H. (9 Ağustos 2012). "Water balance of global aquifers revealed by groundwater footprint". Nature. 488 (7410). ss. 197-200. Bibcode:2012Natur.488..197G. doi:10.1038/nature11295. PMID 22874965.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Renewable water resources in the world by country 6 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Portal to international hydrology and water resources 15 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Cap-Net, Network for Capacity Building in Sustainable Water Management 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- CKnet-INA, Indonesian Integrated Water Resource Management Secretariat 18 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sustainable Sanitation and Water Management Toolbox 1 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.