İşkolik
Takıntı derecesinde çalışan kişilere işkolik denmektedir. Terim genellikle kişinin işlerinden hoşlandığını ima ederken,[kaynak belirtilmeli] bazen de kişi bu işleri yapmak zorunda olduğunu hissedebilir. Böyle bir durumun genel kabul görmüş tıbbi tanımı yoktur, stresin bazı formları, dürtü kontrol bozukluğu, obsesif kompulsif kişilik bozukluğu ve obsesif kompulsif bozukluk gibi durumlar işle ilgili olabilir.
İşkoliklik ile çalışkanlık aynı şey değildir.[1]
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Sözcük iş ve alkolik kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiş bir birleşik sözcüktür. İşkolizm teriminin ilk bilinen kullanımı, Oxford İngilizce Sözlüğe göre, anonim alkolikler için kinayeli bir dille, 5 Nisan 1947 Kanada'da yayınlanan Toronto Daily Star gazetesinin 6. sayfasında yayınlanmıştır.[2] Ayrıca 1971 yılında Wayne Oates Bir İşkoliğin İtirafları (Confessions of a Workaholics) adlı kitabında da kullanmıştır.[3]
Detaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
İşkolik terimi genellikle olumsuz çağrışımda bulunmasına rağmen, bazen olumlu anlamda kişinin kariyerini, bağlılıklarını ifade etmek isteyen insanlar tarafından kullanılır. Söz konusu iş genellikle ücretli iş ile ilişkilidir ama aynı zamanda spor, müzik ve sanat gibi bağımsız uğraşlar anlamlarına da gelebilir. İşkolikliğin olumsuz olarak anlaşılan bir yönü ise işkolik kişinin sosyal çevreyi ve aileyi ihmal ettiğinin düşünülmemesidir. Bilerek ya da bilmeyerek; işkolik olduğu düşünülen kişiler zaman kaybetme eğilimindedirler. Mesela, denekler bir saate yakın olan çalışmaları hakkında belli bir miktar (örneğin 30 dakika) harcayacağını söyleyebilirler.
Araştırmacılar sürekli iş ile ilgili aktiviteleri bulunan kişilerin daha sonraki zamanlarda sağlık sorunları yaşadıklarını belirtmektedirler. Bunun nedenlerinin anksiyete, düşük benlik saygısı ve samimiyet sorunları olduğu düşünülmektedir.
Klinik araştırmacı profesör Brian Robinson işkolikler için iki eksen tanımlar: İş başlatma ve iş bitirme. Erteleme davranışı sergileyenler ve eğlence arayan işkolikler (düşük iş başlatma ve düşük iş bitirme), dikkat eksiği olan işkolikler (yüksek iş başlatma ve düşük iş bitirme), bulimik ve aralıksız işkolikler (dikkat eksikliği olan işkoliklere kıyasla yüksek iş bitirme oranına sahiptirler).[4]
İşkolizm Japonya'da karōshi denen bir fenomen halini almıştır[5] ve sık sık erken ölümlerin sebebi olarak gösterilmiştir. 2000 yılında Japonya Başbakanı Keizō Obuchi'nin ölümü aşırı iş yüküne bağlanmıştır.[5][6]
İşkolik, genellikle projenin tamamlanması için gerekli olan veya olmayan görevleri yerine getirme noktasına her zaman meşgul olma dürtüsü hisseder. Sonuçta; işkolikler, üretken olmak yerine meşgul olmayı yeğleyen verimsiz işçiler olma eğilimindedirler. Bir takımın parçası olarak çalışmakta zorlanırlar çünkü işkolikler diğer işçilere göre daha az etkin olma eğilimindedirler, genellikle sorunları birlikte çalıştığı kişilere devrederler ya da bir seferde birçok işi üstlenip sorumluluklarının altından kalkamazlar.[7] Ayrıca, işkolikler sıklıkla beyin ve bilişsel işlevlerinin bozukluğundan dolayı uyku yoksunluğu ve acı çekerler.[8]
Aşırı çalışmanın sağlık üzerine olumsuz etkileri mevcuttur. 2013'te, bir Bank of America stajyeri 72 saat aralıksız çalışma sonucu ölmüştür.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Workaholism: The "Respectable" Addiction" 2 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ "workaholic, n. and adj." in Oxford English Dictionary Third Edition (September 2014)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ Robinson, Bryan E. (2001).
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ Daniel Griffiths (April 4, 2000).
- ^ "The Hidden Costs of Workaholism".
- ^ "The Human Brain - Sleep and Stress".
- ^ "Bank of America To Improve Working Conditions After Intern Death" 24 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- İşkolik Japonlar fotoğraf galerisi 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İşkolizm hakkında 19 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Economics of Workaholism