Yukarıkırzı, Aydıntepe

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yukarıkırzı
Harita
Bayburt'un konumu
Bayburt'un konumu
Bayburt üzerinde Yukarıkırzı
Yukarıkırzı
Yukarıkırzı
Yukarıkırzı'nın Bayburt'taki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlBayburt
İlçeAydıntepe
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1548 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam381
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0458
İl plaka kodu69
Posta kodu69502

Yukarıkırzı, Bayburt ilinin Aydıntepe ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşim 1530 yılı Osmanlı tahririnde, Kirzu-yi Ulyā adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülmektedir.[3] 1591 yılı tahririnde Kirz-yı Ulya (Vanik dahil) adıyla yer alan köyde sadece erkek nüfus kaydedilmiş olup yerleşimde 89 Hristiyan ve 10 Müslüman olmak üzere toplam 99 nefer (erkek) yaşamaktadır.[4] 1642 yılı avarız defterinde Kırzı-i Ulyâ adıyla yer alan yerleşimde, 7 Müslüman, 11 Hristiyan olmak üzere toplam 18 hane ile 3 askeri görevli bulunmaktadır.[5]

Yerleşim, 19. yüzyıl kayıtlarında da Hristiyan (Ermeni) ve Müslümanlar'ın bir arada yaşadığı bir köy olarak görülmektedir. 1835 yılı Osmanlı kayıtlarında sadece erkek nüfus yer almakta olup Kırzı-i ulyâ (Yukarı Kırzı) adıyla görülen yerleşimde 56'sı Müslümanlardan (14 hane) ve 57'si Hristiyan (14 hane) olmak üzere 28 hanede 113 erkeğin yaşadığı görülmektedir. Müslüman nüfustan bazıları bu tarihte köy dışında görülmektedir. 1845 yılına geldiğinde köyde, 19'u Hristiyan ve 17'si Müslüman olmak üzere toplam 36 hane yaşamaktadır. Bu tarihte köyde 1 imam ve 1 keşiş olmak üzere 2 din görevlisinden bahsedilmiştir. Yine aynı tarihli kayda göre köyde 1 değirmen ile sahibi başka yerde olduğu için faal olmayan bezirhane bulunmaktadır.[6][7] Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte Yukarıkırzı adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[8]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Köy, Bayburt il merkezine 20 km, Aydıntepe ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır.[9]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 381[2]
2021 351[2]
2020 355[2]
2019 340[2]
2018 437[2]
2017 336[2]
2016 388[2]
2015 416[2]
2014 479[2]
2013 472[2]
2012 474[2]
2011 499[2]
2010 514[2]
2009 524[2]
2008 538[2]
2007 524[2]
2000 828[9]
1990 913[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Yukari Kirzi, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Aydıntepe Yukarıkırzı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  3. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 173. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  4. ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 30,332,333. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022. 
  5. ^ İnbaşı, Mehmet (2007). "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avariz Defterine Göre)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2). DergiPark. s. 113. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022. 
  6. ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 202,203,340. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2022. 
  7. ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 341,342,343,367,590. ISBN 978-605-99450-3-5. 
  8. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  9. ^ a b c "Yukarıkırzı Köyü". YerelNet.org.tr. 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]