Yolüstü, Arsin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yolüstü
Harita
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon üzerinde Yolüstü
Yolüstü
Yolüstü
Yolüstü'nün Trabzon'daki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeArsin
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım250 m
Nüfus
 (2022)[1]
 • Toplam439
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu462
İl plaka kodu61
Posta kodu61900

Yolüstü, Trabzon ilinin Arsin ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşimin eski adı "Hara"'dır.[3] Osmanlı kaynaklarında bahsi geçen Hara köyü, günümüz Yolüstü, Yeniköy, Örnek, Oğuz ve Fındıklı köylerini kapsamaktadır. 1364 tarihli Sümela Fermanı’nda, Sürmene Bandonu'nda yer alan Hara adlı bir yerleşimden bahsedilmektedir. Bu dönemlerde Hara adıyla bahsedilen yerleşim, İpek Yolu'nun bir yan kolunun geçiş güzergahı üzerinde konumlandırılmıştır. Bir süre Sürmene Kazasına bağlı yerleşim, sonrasında Yomra nahiyesine bağlanmıştır. 1486 yılında Hara adlı köy ve hissesi içerisindeki yerleşimlerde 180 (4 müsellem hane ve 6 yamak hane) hane Gayrimüslim ile 7 mücerred (yetişkin bekar erkek) ve 3 bive (dul kadın) ile 2 Müslüman hane yaşamaktadır. 1515 yılında Gayrimüslim 197 (9 müsellem) hane, 22 mücerred (2 müsellem mücerred) ve 15 bive (1 bive müsellem) ile 4 Müslüman hane kaydedilmiştir. 1583 yılına ait mufassal tapu tahrir defterine gör Hara yerleşimlerinde; 103 Hristiyan hane ile 13 Müslüman hane ve 4 Müslüman mücerred yer almaktadır. Bu tarihteki Müslüman nüfusun çoğu (11 Müslüman hane ve 3 Müslüman mücerred) günümüz Oğuz köyünde yaşadığı görülmektedir.[4] 19. yüzyılda bahsi geçen Hara köyü, günümüz yerleşimini tarif etmekte olup yerleşimde Hristiyan ve Müslüman nüfusun bir arada yaşamaktadır.[5]

Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra da 1935, 1940 ve 1945 yılı nüfus sayımlarında Hara[6] adıyla Yomra kazasına bağlı bir köy görülen yerleşim, Arsin'in nahiye olmasıyla 1950 yılı nüfus sayımından itibaren Arsin'e bağlı görülmektedir. Yerleşimin Hara olan adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Yolüstü olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[7]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzon il merkezine 36 km, Arsin ilçesine 16 km uzaklıktadır.[2]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 439[1]
2021 504[1]
2020 565[1]
2019 631[1]
2018 898[1]
2017 375[1]
2016 398[1]
2015 434[1]
2014 456[1]
2013 431[1]
2012 437[2]
2011 475[2]
2000 622[2]
1990 1.355[2]
1985 1.653[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Arsin Yolüstü Mahallesi Nüfusu". 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  2. ^ a b c d e f g "Yolüstü Köyü". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 575. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  4. ^ Dursun, Yücel (2015). "Trabzon Eyaleti'nde Kırsal Yerleşim: Yomra Nahiyesi Örneği (1461-1682)" (PDF). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilimdalı Tarih Programı. Karadeniz Teknik Üniversitesi. ss. 1-306. 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2023. 
  5. ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. s. 405. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023. 
  6. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  7. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]