Yerli halklar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1900’lü yıllarda Norveç civarında yaşayan bir Sami (veya Lapon) ailesi

Yerli halklar tarihsel bir bütünlüğe ve kültürel bir ortaklığa sahip; aynı zamanda işgal veya kolonileşme öncesi o toprakların orijinal sahipleri olan ve bu yüzden kendilerini çoğunluğun (baskın) kültüründen farklı gören ve kendi kültürlerini, kendi kendilerini yönetme hakkına sahip olmak isteyen halklara, cemaatlare veya milletlere verilen isimdir.

Yerli bir halkın en önemli özelliklerinden birisi tarihsel süreçte (yani göç, koloni, işgal değil) oluşması ve şu anda yönetimi altında bulunduğu çoğunluk yönetimi altında bir azınlık olarak yer almasıdır. Bu bağlamda başka bir özelliği de kendi geleneksel sosyal değerlerini korumak istemeleri ve geçmişten gelen birikimleri gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen gruplardır.[1]

Yerli halkların kimler oldukları konusunda çok farklı görüşler vardır. Uluslararası Çalışma Örgütü ve Dünya Bankası gibi uluslararası camiada etkin olan organizasyonlar bu terime netlik getirmek için önerilerde bulunmuşlardır.

Yerli halklar kelimesi yerine bazen aborijinler (asıl yerli), ilk yerleşimler veya dördüncü dünya kültürleri isimleri de kullanılır. Yerli halklar (İngilizcesi: Indigenous peoples) terimi, diğer terimlerin bazı durumlarda aşağılama, küçük görme anlamlarını içermesi nedeniyle, UNESCO’nun ve diğer Birleşmiş Milletler alt organizasyonların kullanmayı tercih ettikleri bir terimdir. Birleşmiş Milletler 2004 yılından beri 9 Ağustos gününü Yerliler Günü olarak kabul ediyor ve o dönemde çeşitli etkinlikler düzenliyor.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Study of the Problem of Discrimination against Indigenous Populations, Vol 5". UNESCO. 1987. 13 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010. 
  2. ^ "United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues". Birleşmiş Milletler. 24 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2010.