Yeni Pazar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yeni Pazar
Şehir
Нови Пазар
Novi Pazar
Yeni Pazar arması
Arma
Sırbistan üzerinde Yeni Pazar
Yeni Pazar
Yeni Pazar
Yeni Pazar’ın Sırbistan'daki konumu
ÜlkeSırbistan Sırbistan
BölgeŞumadiya ve Batı Sırbistan
İlçeRaška
BelediyeYeni Pazar Şehri
İdare
 • Belediye başkanıMeho Mahmutović
Yüzölçümü
 • Şehir742 km²
Rakım477 m
Nüfus
(2011)[1]
 • Şehir60.638
 • Yoğunlukoto/km²
 • Metropol
92.766
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu(+382) 20
Plaka koduNP

Yeni Pazar (Boşnakça: Novi Pazar, Sırpça: Нови Пазар, Osmanlı Türkçesi: يكى پازار Yeŋi Pazar[2]) Sırbistan sınırları içinde, Sancak bölgesinde bir şehir ve belediye merkezidir. Sancak bölgesinin, Sırbistan bölümünde kalmış kısmının merkezidir. İdari olarak Şumadiya ve Batı Sırbistan bölgesinin Raška ilçesi sınırları içinde yer alır. Sırbistan-Kosova sınırına yakın bir konumdadır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Kosova Vilayeti’nde Yeni Pazar (1875-1878)
Kosova Vilayeti’nde Yeni Pazar (1881-1912)

Yeni Pazar, 1459-1461 yıllarında Saraybosna’nın da kurucusu olan İsa Bey İshakoviç tarafından kurulmuştur. Şehre dair ilk kayıt 15. yüzyıla aittir. Bu kayıtta şehir, Dubrovnik bölgesine bağlı bir kasaba olarak belirtilmiştir. 19. asır sonu idarî dağılımda Kosova Vilayeti’nin Priştine Sancağı’na bağlı bir merkez olmuştur.[2])

Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehir, Balkanlar’ın genelinde ünlü bir şehir olmuştur. Osmanlı idaresinde şehir, Sancak bölgesinin kültür başkentidir.

1878 yılında, Berlin Kongresi ile beraber şehir, dünya tarafından da duyulmaya başlanmıştır. Bu dönemde Osmanlı Devleti ile batı devletleri arasındaki sorunlardan birisi de burası olmuştur. 1878 yılı, şehrin Osmanlı’dan koparılışının başlangıcıdır. Şehir, 1878-1908 yılları arasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu egemenliğine girmiştir. 1908’de Yeni Pazar yeniden Osmanlı hükümranlığına alınsa da, bu durum, patlak veren Balkan Savaşları ile tamamen değişmiş ve şehir 1912 yılında Sırbistan Krallığı tarafından işgal edilmiştir. 1912 sonrasındaki süreçte şehir, hızla önemini ve gücünü kaybedip sıradan bir şehir hâlini almıştır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehir, Kosova-Karadağ-Sırbistan’ın kesiştiği bölgede (Sancak) bulunur. Belgrad’ın 290 km güneyinde yer alan Yeni Pazar, İbre Nehri mevkiinde ilerleyen eski yol üzerinde bulunur. Bu yol güney yönünde Karadağ’ın başkenti Podgorica ve Adriyatik Denizi’ne doğru devam eder. Belediyenin toplam sınırları 742 km²’dir.

Kültürel Yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sancak bölgesi Sırbistan ve Karadağ'ın ayrılmasından sonra coğrafi bakımdan ikiye ayrılmıştır. Başkent, Yeni Pazar bu sebeple bölgenin Sırbistan kesiminde kalmıştır. Bölgenin en büyük şehri olmakla beraber Boşnakların yoğun olarak yaşadığı bir şehirdir. Halkı büyük çoğunlukla Boşnaklardan oluşmaktadır.

Kültürel Miras[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni Pazar, Taş Devri’ne kadar giden bir yerleşim geçmişine sahiptir. Şehir ve civarının eski devirlerdeki bu durumu, yakın devirlerde ve özellikle Osmanlı zamanındaki gelişmelerle şehre yeni bir hava katmıştır.

Tarihî yapılar:

  • 15. yüzyıldan kalma kule (İsa Bey İshakoviç devri)
  • Altun Alem Camii: 16. yüzyıldan kalmıştır. Kurucusu Müslihüddin Abdülgani’dir.
  • Emir Ağa Hanı (Konak): 17. yüzyıl.
  • 10. yüzyıldan kalma mezarlık
  • Hamam: 15. yüzyıl. (İsa Bey İshakoviç devri)
  • Sopoçani Manastırı: I. Uroş devrinden (13. yüzyıl)

Civardaki Yerleşimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aluloviće, Bajevica, Banja, Bare, Batnjik, Bekova, Bele Vode, Boturovina, Brđani, Brestovo, Varevo, Vever, Vidovo, Vitkoviće, Vojkoviće, Vojniće, Vranovina, Vučiniće, Vučja Lokva, Golice, Gornja Tušimlja, Goševo, Građanoviće, Gračane, Grubetiće, Deževa, Dojinoviće, Dolac, Doljani, Dragočevo, Dramiće, Žunjeviće, Zabrđe, Zlatare, Ivanča, Izbice, Jablanica, Javor, Janča, Jova, Kašalj, Kovačevo, Kožlje, Koprivnica, Kosuriće, Kruševo, Kuzmičevo, Leča, Lopužnje, Lukare, Lukarsko Goševo, Lukocrevo, Miščiće, Mur, Muhovo, Negotinac, Novi Pazar, Odojeviće, Okose, Osaonica, Osoje, Oholje, Pavlje, Paralovo, Pasji Potok, Pilareta, Pobrđe, Požega, Požežina, Polokce, Pope, Postenje, Prćenova, Pusta Tušimlja, Pustovlah, Radaljica, Rajetiće, Rajkoviće, Rajčinoviće, Rajčinovićka Trnava, Rakovac, Rast, Sebečevo, Sitniče, Skukovo, Slatina, Smilov Laz, Srednja Tušimlja, Stradovo, Sudsko Selo, Tenkovo, Trnava, Tunovo, Hotkovo, Cokoviće, Čašić Dolac, Šavci, Šaronje i Štitare.

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 2011 nüfus sayımı sonuçları 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sırbistan Cumhuriyeti İstatistik Enstitüsü (Sırpça)
  2. ^ a b Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası - XX. Yüzyıl Başları, (Haz.: Yaşar Baş, Rahmi Tekin), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2003, s. 28-40.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]