Yellowstone Millî Parkı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yellowstone Ulusal Parkı
Yellowstone National Park
Yellowstone Ulusal Parkı, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır
Alan türü Ulusal Park
Sınıflandırma IUCN II
Devlet  ABD
Devlet ABD
Federasyon Wyoming, Idaho, Montana
Şehir Billings, Montana
İlçe Park, Wyoming
Teton, Wyoming
Gallatin, Montana
Park, Montana
Fremont, Idaho
Koordinatları K 44° 36' 53" B 110° 30' 03"
Karasal alanı 8 983 km2
898 318
Koruma tedbirleri vii, viii, ix, x
Kuruluş tarihi 1 Mart 1872
Ziyaretçi sayısı 3 394 326 (2011)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
Dünya Mirası Evet
KonumAmerika Birleşik Devletleri
KriterDoğal: vii, viii, ix, x
Referans28
Tescil1978 (2. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
KoordinatlarK 44° 36' 53" B 110° 30' 03"
İnternet sitesi http://www.nps.gov/yest/

Yellowstone Ulusal Parkı (Yellowstone National Park), ABD'nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan millî parkı. 1 Mart 1872'de Devlet Başkanı Ulysses S. Grant'ın imzasıyla ABD'nin ve dünyanın ilk ulusal parkı olmuştur.

ABD'nin ilk millî parkı Yellowstone Ulusal Parkı'nın kuruluşu için ABD Kongresi'ni ikna etmek amacıyla Amerikalı jeolog Ferdinand Vandeveer Hayden'in hazırladığı harita (1871). William Henry Jackson'un fotoğrafları ve Thomas Moran'ın resimleriyle birlikte Kongreye sunulan Hayden'in raporu, Kongrenin Yellowstone bölgesini kamu müzayede yoluyla satmaktan vazgeçmesini ve Başkan Ulysses S. Grant'ın millî parkın kuruluşuna dair tahsis yasasını imzalamasına büyük bir ölçüde etkiledi.
Yellowstone Ulusal Parki haritasi

Dünyanın ilk ve en eski ulusal parkı olma özelliğini taşımaktadır. Yellowstone Ulusal Parkı'nın büyüklüğü yaklaşık olarak 8987 km2'dir. Amerika'nın Idaho, Wyoming ve Montana eyaletlerinin kesiştiği yerde bulunur. Büyük bir kısmı (%96) Wyoming'de olmakla birlikte %3'ü Montana ve %1 i ldaho eyaletine kadar uzanmaktadır. Özellikle içinde bulunan çok büyük gayzerleri ile tanınır. Dünyadaki sıcak su kaynaklarının yarısı burada bulunur ve sayıları 10000'i aşmaktadır. Yellowstone da 300 den fazla gayzer, 290 dan fazla da irili ufaklı şelale bulunmaktadır.

Ziyaret[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılında 3.7 milyon ziyaretçi sayısıyla 2009 yılının 3.2 milyon olan ziyaretçi sayısını aşarak rekor kırmıştır. Yellowstone da bulunan en önemli ve en çok ziyaret edilen yerler;

  • Old Faithful
  • Grand Canyon of Yellowstone
  • Madison
  • Mammoth Hot Spring
  • Mud Volcano
  • Norris
  • West Thumb
  • Yellowstone Lake
  • Fishing Bridge
  • Lower-Upper Falls

noktalarıdır.

Old Faithful en çok ziyaret edilen gayzer'dir.Yellowstone'daki belki de dünyadaki en önemli gayzerdir. Yaklaşık olarak her 91 dakikada bir, çok yüksek sıcaklığa ulaşan sıcak suyu ve buharını havaya püskürmektedir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Yellowstone'nin %96 sı Wyoming %3 ü Montana %1 i ise Idaho eylateinde bulunmaktadır. Yellowstone'nin yüzölçümü 8991 km² olup bu büyüklük ile Rhode Island ve Delaware eylatlerinden daha büyüktür.[1] Milli parkın %5'ini nehirler ve göller oluşturmaktadır ve en büyük su kütlesi 352 km² ile Yellowstone Gölü'dür. Yellowstone Gölü 2357 metre rakımı ile Kuzey Amerika'daki en yüksek rakımlı göldür. Ormanlar parkın yüzölçümünün %80'ini kaplar. Geri kalan alanın çoğu ise otlaktır.[2]

Bitkiler ve hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yellowstone Ulusal Parkı Memeliler, kuşlar, balıklar ve sürüngenlerin yüzlerce türüne ev sahipliği yapmaktadır. Yellowstone'da özellikle Kuzey Amerika boz ayısı, Amerikan kara ayısı, bizon, Kanada geyiği, antilop, çakal ve vaşaklar yoğun olarak bulunmaktadır. 1960'ların sonuna doğru Yellowstone da özellikle ayı populasyonu oldukça artmıştır. Ayılar insanlardan korkmadıkları için, park ve piknik alanlarındaki çöpleri karıştırarak yiyecek temin etmeye çalışmaktadırlar. Sonunda bunu önlemek için parktaki tüm çöp kutuları tamamen kapalı ve onların erişemeyecegi şekilde yeniden dizayn edilmiştir.

Parktaki termal aktivite de hayvanların yiyecek teminine büyük ölçüde yardımcı olmaktadir. Gayzerlerin yaydığı ısı sayesinde otlar daha iyi gelişmekte ve bu ısı otların kışın karlarla örtülmesini dahi önlemektedir. Bu sayede kış aylarında genellikle güneye göç eden su kuşları ise parkta kışın da yaşamlarını sürdürebilmektedirler.

Bunun yanı sıra Yellowstone da yaklaşık 1100 çeşit yerli bitki,200 den fazla egzotik bitki bulunmaktadır.

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "National Park Service Acreage Reports". 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 
  2. ^ Park, Mailing Address: PO Box 168 Yellowstone National; Us, WY 82190-0168 Phone: 307-344-7381 Contact. "Park Facts - Yellowstone National Park (U.S. National Park Service)". www.nps.gov (İngilizce). 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]