TCG Kocatepe (D-354)
 TCG Kocatepe, Kıbrıs Barış Harekatı öncesinde. | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 ABD
| |
| Adı | USS Harwood |
| İnşa eden | Bethlehem Shipbuilding Corporation, San Pedro, California |
| Kızağa konuluşu | 29 Ekim 1944 |
| Denize indirilişi | 22 Mayıs 1945 |
| Görevlendirme | 28 Eylül 1945 |
| Hizmetten çıkışı | 1 Şubat 1971 |
| Liste dışı | 1 Şubat 1971 |
| Akıbet | 17 Aralık 1971'de Türkiye'ye satıldı. |
| Tarihçe | |
 Türkiye
| |
| Adı | TCG Kocatepe (D 354) |
| Satın alınışı | 17 Aralık 1971 |
| Akıbet | 21 Temmuz 1974'te Türk uçakları tarafından yanlışlıkla saldırıya uğrayıp battı. |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | Gearing sınıfı muhrip |
| Deplasman | 3.460 emperyal ton (3.516 t) tam yük |
| Uzunluk | 390 ft 6 in (119,02 m) |
| Genişlik | 40 ft 10 in (12,45 m) |
| Su çekimi | 14 ft 4 in (4,37 m) |
| İtme gücü | General Electric dişli türbin, 2 şaft, 60.000 shp (45 MW) |
| Hız | 36,8 knot (68,2 km/sa; 42,3 mph) |
| Menzil | 4.500 nmi (8.300 km) at 20 kn (37 km/sa; 23 mph) |
| Kişi kapasitesi | 336 (1945), 247 (1962 modernizasyonu sonrası) |
| Silah donanımı |
• 6 × 5"/38 kalibre top
•4 × 5"/38 kalibre top |
_off_San_Pedro_CA_in_1945.jpg)
TCG Kocatepe (D-354), 1974'te Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Hava Kuvvetleri tarafından dost ateşiyle batırılan Türk Deniz Kuvvetleri gemisi.
Gearing sınıfı bir muhrip olan USS Harwood (DD/DDE-861) 17 Aralık 1971 tarihinde Türk Deniz Kuvvetlerine katılmıştır.
Kocatepe Olayı[değiştir | kaynağı değiştir]
Harekât'ın ikinci günü olan 21 Temmuz 1974'te, Yunanistan'dan yolan çıkan deniz konvoyunun Baf limanına askerî malzeme götürmekte olduğuna dair istihbarat alınınca, Girne açıklarında bulunan TCG Adatepe (D-353), TCG Kocatepe (D-354) ve TCG Mareşal Fevzi Çakmak (D-349)'a önleme harekâtı emri verilmiştir. Harekât planına göre, Yunan konvoyunu hedef alan hava taarruzundan sonra, üç Türk gemisi konvoydan geriye kalanlara denizden taarruz edeceklerdir. Bu, düşman konvoyunun imhasını amaçlayan, iyi düşünülmüş bir plandır.[1] Yunan konvoyu Baf'a hiç hareket etmemiştir. Türk keşif uçağı Rodos'tan gemiye nakledilen 12 askeri kamyon görmüştür.[2] Genelkurmaydaki koordinasyonsuzluk sonucu bu bilgi 12 gemilik konvoy olarak algılanmıştır.[2] Harekât planına sadık kalan üç Türk gemisi ise hedef bölgeye intikâl ederek harp durumuna geçmişlerdir. Çok geçmeden kuzeyden gelen Türk filoları, hedef bölgedeki Türk gemileriyle karşı karşıya gelmişlerdir. Telsizden Türkçe anonsu duyan ve gemilerin pruvalarındaki Türk bayraklarını ve diğer sembolleri gören pilotlar, kısa bir tereddüt yaşamışlar ve Ankara Akıncı ile temas kurmuşlardır. Hava üssü, durumu hemen Harekât Başkanlığına iletmiştir. Bunun bir Rum oyunu olduğundan hiç tereddüt etmeyen Harekât Başkanlığı yetkilileri, filolara gemileri batırma emri vermiştir. Zira bu durumla sıklıkla karşılaşıldığı gibi, aynı gemilerden Yunanistan Deniz Kuvvetlerinde de bulunuyordu.
TCG Kocatepe (D-354)'de toplam 54 mürettebat ölmüş[3] ve 21 Temmuz saat 22.20 sularında TCG Kocatepe batmıştır. TCG Adatepe ve TCG Mareşal Fevzi Çakmak da hasar almışlar ancak kuzeye, Türk sahillerine çekilebilmişlerdir.
Gemiyi tahliye eden personel denizde kurtarma sallarının birbirinden ayrı düşmeleri sonucu çeşitli unsurlarca kurtarıldılar. TCG Kocatepe'nin komutanı olan zamanın Deniz Albayı Güven Erkaya da dâhil olmak üzere bir kısım personel bir İsrail Deniz Ticareti Okulu teknesine rastladı. Bu tekne tarafından bölgede yapılan tur sonucunda toplamda 42 personel kurtarıldı.[2] Bu grup Hayfa limanına indirildikten sonra konsolosluk görevlileri tarafından karşılandı, sonra uçakla Türkiye'ye getirildi. Diğer bir grup tahliye salı ise bir Lübnan yük gemisi tarafından görülerek 39 personel kurtarıldı ve Lübnan'nın Tripoli (Trablusşam) limanına getirilerek yine oranın konsolosluk görevlileri tarafından karşılandı ve Türkiye'ye teslim edildi. Diğer bir gruptaki 112 personel ise İngiliz gemi ve helikopterleri ve TCG Berk gemisi tarafından kurtarıldılar. Toplamda 192 personel denizden kurtarılmıştır.[4]
Olaydan bir yıl sonra, Gearing sınıfından diğer bir muhrip olan USS Norris (DD-859) yine aynı isim ve aynı numarayı alarak (TCG Kocatepe D-354) Türk donanmasına katılmıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Emin Çölaşan, "Kocatepe olayı", 20 Temmuz 1999 tarihli Hürriyet gazetesi". 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2009.
- ^ a b c Özdil, Yılmaz (6 Aralık 2015). "Ak'deniz". Sözcü (gazete). 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2015.
- ^ Dr. Ali Denizli: Kıbrıs Barış Harekatı - 20 Temmuz 1974: Kıbrıs'ı Ele Geçiren Üstün Birlikler Kıbrıs'ta Kahramanlar Kahramanı Olağanüstü Askerler
- ^ Özhan Bakkalbaşıoğlu: TCG Kocatepe nasıl battı, sayfa 341
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Deniz Kuvvetleri Komutanlığı - Resmi Web Sitesi23 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.