Thyone (uydu)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Thyone ve Ananke grubu

Thyone, Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir.

Keşfi[değiştir | kaynağı değiştir]

11 Aralık 2001 tarihinde Scott S. Sheppard, David C. Jewitt ve Jan T. Kleyna tarafından Hawaii'deki Mauna Kea Gözlemevi'nde keşfedildi.[1]

Adı[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta S/2001 J2 olarak adlandırılan Thyone, Yunan tanrısı Zeus'un oğlu Dionysos'un annesi olan Semele'nin (başlangıçta adı Semele olan) adını almıştır. Onun hikayesi, başka bir Jüpiter ayının adını taşıyan Lysithea'nın hikayesine benzer: Zeus, onu hamile bıraktıktan sonra ne isterse yapacağına dair bir söz verdi ve Hera (Zeus'un karısı ve kız kardeşi), onu Zeus'tan aynı şekilde gelmesi için kandırdı. Bu nedenle Zeus, kendisini şimşek ve gök gürültüsü eşliğinde gösterdi, bu da Thyone'ı kelimenin tam anlamıyla korkudan öldürdü. Zeus, onun ceninini kendi uyluğuna dikti, böylece çocuğu taşıyabilirdi. Uygun zaman geldiğinde Zeus, dikişleri açtı ve ortaya Dionysus çıktı.[1]

Bir "e" ile biten bir isim, retrograd yörüngelere sahip dış uyduları adlandırmak için Uluslararası Astronomi Birliği'nin politikasına uygun olarak seçildi.[1]

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Thyone, Ananke grubunun bir üyesidir; bu grup, benzer yörüngelere sahip olduklarından ortak bir kökene sahip olma ihtimali bulunan Jüpiter'in uyduları ailesidir. Grubun muhtemelen, Jüpiter'in çekimine yakalanan ve ardından bir çarpışma geçirerek bir dizi parçaya ayrılan bir asteroid olarak başladığı düşünülmektedir. En büyük kalan parça "Ananke" olarak adlandırıldı ve diğer 15 uydusu Ananke grubunu oluşturdu.[1]

Tüm Ananke uyduları retrograd hareket eder, yani Jüpiter'in dönüş yönüne karşı dönerler. Ayrıca, yörüngeleri düzgün bir daire yerine eliptik (oval) ve Jüpiter'in ekvator düzlemine oldukça eğikler. Bu özellikler, Ananke uydularının muhtemelen Jüpiter'in orijinal sistemine ait olmadıklarını, ancak bir zamanlar yakalanan bir asteroid olduklarını destekler. Hiçbir Ananke üyesi, kendini bir küreye çekecek kadar büyük değildir, bu nedenle muhtemelen hepsi düzensiz şekillidir.[1]

Thyone'nin ortalama yarıçapı, 0.04 albedo varsayılarak yaklaşık 1 mil (2 kilometre)dir.Yerçekim ivmesi 0,002 m/sn² Kaçış hızı ise 0.0024497 km/s Jüpiter'den yaklaşık 13.2 milyon mil (21.2 milyon kilometre) uzaklıkta bulunarak bir yörüngeyi tamamlamak için yaklaşık 627 Dünya günü sürer.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f "Thyone - NASA Science". science.nasa.gov (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2024.