Tebük

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tebük
تبوك

Tebuk, Tebûk, Tabûk, Gabûk
Şehir
ÜlkeSuudi Arabistan Suudi Arabistan
BölgeTebük Bölgesi
Rakım772 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam667,000
Zaman dilimiUTC+03.00 (Doğu Afrika Saati)
 • Yaz (YSU)UTC

Tebük, (Arapça: تبوك, Tabūk) kuzeybatı Arap Yarımadası'nda Suudi Arabistan'ın Tebük Bölgesi'nin bir ana şehridir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer verilen isimler: Tebuk, Tebûk, Tabûk, Gabûk. Tebük, İslam peygamberi Muhammed'in zamanında, Medine'nin 14 konak kuzeyinde, Medine ile Şam'ın ortasında bir kasabaydı. Tebük civarına, Hicri 9 Recep veya Miladi 630 Ekim ayında Muhammed buraya Tebük Seferi'ni yapmış, buraya kadar gelindiği için bu sefere "Tebük Gazvesi" denilmiştir. Kur'an'ın Tevbe Suresi'nin ilk 29. ayetleri yorumlarında, bu sefer ile bir ilişki ortaya çıkarılmıştır.

Osmanlı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tebük, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Surre-i Hümâyûn Alayı ve 1908 yılı ve sonrası Hicaz Demiryolu üzerinde bir konaklama yeridir. Kâ'-i Sağîr'e on üç saat uzaklıkta olan Kal'a-i Tebük (Âsî Hurma)'e Nureddin Şehit tarafından küçük bir kale yaptırılmıştır.[2] Mehmed Edip Efendi, Nehcet'ül-Menâzil adında kitabında, o dönemde Tebûk'e Âsî Hurma denildiğini yazmıştır.[3][4]

Coğrafya ve İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Tebük, yazları sıcak ve kışları ılık olan karasal bir çöl iklim bölgesindedir. Sıcaklık yazları 27-46 °C ve kış aylarında 4-18 °C arasındadır. Bazı kış aylarında sıcaklık -6 °C altına düşer ve don yapar. Yağmur, Tebük Bölgesine kış aylarında Kasım'dan Mart'a kadar yağış miktarı, 50 – 150 mm arasında yağar ve her 3-4 yıl aralıklarla nadir kar düşer.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tebük, günümüzde geniş caddeleri ağaçlar ile kaplı çağdaş bir şehirdir. Şehir, Hac yolu üzerinde konumu nedeni ile etkin ve canlı bir ticaret merkezi olmuştur. Türkiye, Suriye, Ürdün, Filistin ve Lübnan'dan gelen Mekke'yi görmeye giden insanlar için bir durak ve konak yeridir. Tebük, tarım ürünleri, özellikle çiçekçilik ile ünlü haline gelmiştir. Bölgeden Avrupa'ya Süsengiller ailesinden çiçek çeşitleri dışsatımı yapılır.

Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana etkinlikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tebük'ün 115 km güney batısında Nebatiler dönemi ( 166-167) sırasında inşa edilmiş ve bir Roma İmparatoruna adanmış bir Ravafah Tapınağı bulunmaktadır. Tevbe Camii olarak da bilinen, Peygamber Camisi başlangıçta çamur ve palmiye ağaç gövdeleri ile çatı inşa edilmiştir. Bu cami önce Miladi 1652 yılında Kanuni Sultan Süleyman Saltanatı döneminde tamir edilmiş ve en son Kral Faysal İbn Abdul-Aziz tarafından Medine'deki Peygamber Camii örnek alınarak tamamen yenilenmiştir. El-Muazzam (Qaal’at Al-Muazzam veya Al Muadhem) Levant Hicaz Demiryolu üzerinde 27 numaralı önemli bir tren istasyonudur. Dört taş duvarlarla çevrili eski bir Osmanlı kalesi ve hala mevsimsel yağışların biriktiği bir kare havuz (birkat)'u vardır. Bazı gezginler buranın "Hac kervansarayların incisi" olduğunu söylerler.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Tabuk, Saudi Arabia Page 1 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  2. ^ Journal of Ottoman studies 11 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Volumes 19-20, Enderun Kitabevi, 1999.
  3. ^ Oriental explorations and studies, Sayı 1, s. 320.
  4. ^ Mehmed Edip, Nehcet'ül-Menâzil, İstanbul H. 1232, s. 73.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]