Tartışma:Behiç Erkin

Sayfa içeriği diğer dillerde desteklenmemektedir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi


Behiç Beyin İstanbul'da hangi semtte doğduğunu bilen birisi tarafından maddeye eklenmesi lazım. İngilizce wikipedia'da Konstantinopolis doğumlu olduğu yazıyor çünkü. Bu detay önemli ise aktarabilmek için. cretanforever 15:57, 28 Eylül 2009 (UTC)

Behiç Erkin ve Yahudiler konusu[kaynağı değiştir]

  • Sayfaların doğru bilgiler ışığında tarafsızlaştırılması malum olduğu üzere Vikipedi için önemli. Son değişikliklerden görülebileceği üzere @Nesialtaras tarafından Behiç Erkin'in görevi sırasında binlerce Yahudiyi soykırımından kurtardığına dair yer alan içerik, belge ve tanıklığa dayanmayan iddialar olarak değiştirilmiş ancak değişiklik kabul görmemiş gözüküyor. Dolayısıyla bunun irdelenmesi lazım. Şu anki sayfada yer aldığına göre Behiç Erkin'in Nazilere direnirken söylediği "bu kanunları Türk Yahudilerine tatbik edemezsiniz" ile başlayan sözlerine bakıldığında, bunların çıkış noktası olarak Erkin'in torunu Emir Kıvırcık'ın kaleme aldığı bir eserde geçtiği görülüyor. Yani bu en başta bir torun aktarımı, bir diğer deyişle iddia bile denebilir vesikaya dayanmıyorsa. O halde ifadeleri bu noktaya dikkat çekecek şekilde düzeltebiliriz. Emir Kıvırçık'ın yazdıklarına eleştiri olarak karşılık gelecek ayrıntılı bir inceleme eserde ise (Türkiye, Yahudiler ve Holokost - Corry Guttstadt) şunlar yazılı:
"Türk diplomatlarının Fransa'da artık Türkiye vatandaşı olmayan Türkiye-Osmanlı kökenli Yahudileri de korudukları iddiaları gerçeğe uygun değildir. Örneğin Kıvırcık, o zamanlar Fransa'daki Türkiye Büyükelçisi olan büyükbabası Behiç Erkin'in "Vatandaşlık ilmühaberi" verilmesini sağlamak suretiyle 20.000 Yahudiyi kurtardığını yazmaktadır. Kıvırcık'a göre, Türkiye Konsoloslukları, bu ilmühaberleri "kuşaklardan bu yana" Türkiye'yle ilgisi kalmamış olan kişilere de cömertçe vermiş, böylece onları da en azından geçici olarak Konsolosluk himayesine almışlardı. Shaw'ın ve Kıvırcık'ın anlatımları, bu vatandaşlık ilmühaberlerinin Yahudilerin nasyonal sosyalistler tarafından takibata uğramaları karşısında onları korumak için verildiği izlenimini uyandırmaya çalışmaktadır. Bu doğru değildir. Çünkü Konsolosluklar bu belgeleri, yurt dışında altı aydan fazla kalan Türkiye vatandaşlarına pasaportlarının yerine veriyordu."
"Vatandaşlıktan çıkartılmış olan Türkiye kökenli Yahudilere belge tanzim etmiş olan Lyon Fahri Konsolosu Albert Routier'nin bunu yaptığı belgelenmiştir."
"Çok sayıda rapor ve doküman, Türkiye Konsolosluğu'nun "gayri muntazam" Yahudileri sadece korumak için bile en küçük bir adım dahi atmadığını ortaya koymaktadır. Türkiye Paris Büyükelçisi İlter Türkmen, Türkiye Paris Büyükelçiliği'nde İkinci Dünya Savaşı'ndan kalma belgeleri inceledikten sonra, usulüne uygun bir şekilde kaydedilmemiş Yahudilerin de Türkiye Konsoloslukları tarafından himaye edildiğine dair bir belge bulunmadığını Ağustos 1988'de beyan etmişti."
Türkiye'deki Yahudi cemaatinden olan ve Türkiyeli Yahudiler tarihi açısından epey kayda değer araştırmaları bulunan yazar Rıfat Bali de Behiç Erkin'in Yahudileri soykırımdan kurtardığına dair iddiayı destekleyebilecek herhangi bir görgü tanığı bulunmadığını kaydedenler arasında. Esas olarak konuyu inceleyenler, Yahudilerin kurtarılması meselesini genel kabule göre yazıp çizenlerden farklı olarak çalışmaları doğrultusunda yaşandığı iddia edilen konuları doğrulamıyor. Toplumsal Tarih dergisi de konuyu bu anlamıyla işlemiş gözüküyor. Vitruvian (mesaj) 12.02, 19 Mayıs 2020 (UTC)[yanıtla]