Tartışma:Gericilik
| Vikiproje Siyaset | (Başlangıç-sınıf, Orta-önem) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||
Untitled[kaynağı değiştir]
Ülkemizde ilk ortaya çıkış süreci hakkında bilgisi olanlar ekleyebilirse sevinirim, bu konuda inceleyip okuyabileceğim bir kaynak yok şu anda elimde. Ekşi sözlükte ittihat ve terakki döneminden bahsedilmiş, kaynak vb. bilgi olmadığı için inceleme şansım olmadı.
Teşekkürler
--maver 04:11, 27 Mayıs 2006 (UTC)
Siyasi Görüş[kaynağı değiştir]
Deniyor ki "Türkiyede etkin siyasi kavramlarından birisidir". Bu nedemek ya???? var mı böyle bişey? Hem etkin olacak, hem de adres gösterilmeyecek. Bence bu maddede böyle birşey olmamalı. Zira Türkiyede irticayı savunan birileri varsa onların görüleri falan etkin değildir.Apolas Lermi 21:48, 30 Eylül 2008 (UTC)
- Hoş bir cümle olmadığına katılıyorum fakat sizin itiraz noktanıza katılmıyorum. Cümleye göre bu kavram bugünün siyasetinde etkin yani aktif yani kullanımda olan anlamında. Muktedir denmiyor, siyasi hayatta irtica etkindir denmiyor - Türkiyede hâlâ siyasi arenadaki demeçlerde, adımlarda, hareketlerde iyi veya kötü bir biçimde kullanılan' bir kavramdır diyor. TSK, CHP vb. kurumlar birçok bildilerinde irticadan bahsediyorlarsa, bu kavramın kavram olarak en azından hâlâ siyasi literatürde bir yeri olduğunu gösterir. Burada kasıt irtica değil irtica kavramı. Bu cümle yerine daha güzel bir cümle ile bu olayı anlatabiliriz, mesela: "Türkiyede hâli hazırda çeşitli siyasî tartışmalara konu olmaya devam eden bir kavramdır ve bazı kesimlerce çeşitli kurumlar, akımlar ve kişiliklerin dünya görüşlerini tanımlamak adına, genel olarak yerici bir şekilde, kullanılmaktadır." Bence bu tip bir cümle daha ansiklopedik olur. Böylece hem genel olarak Türkiyedeki siyasî literatürde yerici bir lafız olarak kullanıldığına da değinmiş oluruz. (İrticanın yerici olmayanı olur mu diyen çıkabilir ama kastım şu: kavram kendi içerisinde bir yergi değil sadece bir tanımlama (geriye özenen/geriyi isteyen) demek - illâ ki yerici olarak kullanılmayablir, örneğin bir bakış açısıyla Dante'ye mürteci denebilir zira kendisi birçok yazınında geçmiş özlemini/geçmişteki yapıyı geri getirme arzusunu ifşa etmiştir - oradaki yerici eki işte bu sebeple var.) Tabii benimkisi sadece örnek bir cümle çok daha iyi cümleler kurulabilir aslında... Teşekkürler, iyi çalışmalar... - - noumenon Θ mesaj 03:44, 1 Ekim 2008 (UTC)
Madde birleştirme[kaynağı değiştir]
en:Fundamentalism ile en:Reactionary apayrı maddeler. Türkçe'de ikisi birleştirilip tek madde yapılmış. Bu hatanın düzeltilmesi gerekli.--Bruno ileti 13:07, 8 Eylül 2009 (UTC)
Bu madde böyleydi:
- İrtica ya da gericilik (Arapça: رجع, raca'a kökünden, Fransızca: Fondamentalisme), genellikle dini esaslı asli kaidelere geri dönme talebiyle kendini belli eden ve bu kaidelere katı bir biçimde bağlı olan diğer görüşlere karşı toleranssız ve laiklik karşıtı dinî hareket veya bakış açısı.[1]
Böyle olmuş:
- İrtica (Tr. "(önceki yere) dönüş") veya gericilik (Arapça: رجع, raca'a kökünden, Fransızca: Réaction), bir rejim tebaasının, önceki rejimin yeniden tesis edilmesine çalışmasıdır. Çağdaş anlamıyla irtica, ilk defa Fransa'da monarşik düzene yeniden dönmek isteyenlerin durumunu ifade etmek için kullanılmıştır. Fransa'da kullanılan şekliyle réaction, mevcut (ya da mevzuu) siyasi sisteme olan tepkiyi ifade eder. Terimin Fransızca orijinali (réaction) de "tepki" anlamına gelmektedir.
Reactionary=Fundamentalism ifadesi yanlış...
--Bruno ileti 13:12, 8 Eylül 2009 (UTC)
sözde kapatılma gerekçesi[kaynağı değiştir]
Bu madde fundamentalizm midir yoksa Reactionary midir belli değil ama aşağıdaki içerik uygun değil. Sözde gerekçe nasıl oluyor? Mahkeme bir asıl gerekçe bir de sözde gerekçe mi açıklıyor kapatılma için. Burda TBA ihlali ve özgün araştırma var.
- Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca Cumhuriyet'in ilk döneminden 2000'li yıllara kadar kapatılan veya kapatılmak istenen siyasi partilerin kapatılma gerekçesi veya sözde gerekçesi olarak davacıların en çok kullandığı iki suçlamadan birisi irticaî faaliyetlerde bulunmak olmuştur.
--Bruno ileti 13:17, 8 Eylül 2009 (UTC)
Mustafa Kemal Atatürk[kaynağı değiştir]
- Cumhuriyet tarihi boyunca "irtica" genellikle İslamî değer ve simgeleri savunan siyasi yaklaşımları tanımlamakta kullanılmıştır. Bu kullanımın ilk örnekleri Mustafa Kemal Paşa'nın 1923 Ocak-Şubat aylarında yaptığı konuşmalarda görülür.[kaynak belirtilmeli]
Mustafa Kemal Atatürk hiçbir yerde bilinen çağdaş anlamıyla İrtica kelimesini kullanmamıştır. Dolayısıyle yukarıdaki de yanlış.
- Atatürk İrtica kelimesini bilinen anlamıyla kullanmıştır ve o günden bu güne o anlam devam etmektedir.
Türk Dil Kurumunun 2005 tarihli Türkçe Sözlük'ün 10. baskısının 753 ve 980. sayfalarındaki tanımlar ile Atatürk'ün 20 Ocak 1923'te İzmit'te yaptığı bir konuşmada geçen '...Hayat felsefesinin garip bir belirtisidir ki, her faydalı ve yeni şeye karşı mutlaka bir kuvvet çıkar. Buna dilimizde irtica (gericilik) derler' şeklindeki cümleler buna kanıttır. --Hopedoffer 20:57, 11 Kasım 2009 (UTC)
- İrtica kelimesini ilk kez İttihat ve Terakki Cemiyeti mensupları, 1908 devriminden sonraki dönemde, kendi iktidarlarını devirip yerine Sultan Abdülhamid dönemini (genelde ise mutlak hakimiyeti) getirmeye çalışanlar için kullandılar. İrtica kavramı, Mustafa Kemal Paşa döneminde farklı bir anlama büründü. Onun döneminde "irtica" demek, Osmanlı İmparatorluğu'nu (genelde ise herhangi bir saltanat sistemini) yeniden kurmak şeklinde anlaşılıyordu. Bugünkü anlamıyla irtica o dönemden kalma bir kavramdır. Ancak kavramın ilk ortaya çıkışı, İttihat ve Terakki iktidarı dönemidir. Onların örnek aldığı orijinal kavram da Fransa'daki Cumhuriyetçilerin, krallık devrini yeniden getirmek için çalışanları nitelendirdikleri bir kavramdır.--Tuleytula 09:20, 22 Temmuz 2010 (UTC)