Türk Alfabesi (kitap)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türk Alfabesi
Kitabın 1928 tarihli ilk baskısının kapağı
YazarNecmettin Sadık Sadak
ÜlkeTürkiye Türkiye
DilTürkçe (eski ve yeni harflerle)
KonularAlfabe, Türk dili
TürlerEğitim, dilbilimi
Yayım1928
YayımcıAkşam Matbaası, İstanbul
Sayfa24 (kapaklar hariç)

Türk Alfabesi, Necmettin Sadık Sadak'ın yeni Türk harflerini tanıtmak amacıyla 1928 yılında yayımladığı 24 sayfalık dilbilimi eğitim kitapçığıdır.

Necmeddin Sadık'ın 1928'de yayımladığı Türk Alfabesi adlı kitapçığın 6. ve 18. sayfaları.

Kitabın yazarı, 1934'te kabul edilen Soyadı Kanunu ile "Sadak" soyadını alacak olan eski Maarif Nezareti tercümanı ve İstanbul Darülfünunu müderrislerinden Necmeddin Sadık'tır. Sadık, 1918 yılında Falih Rıfkı Atay, Ali Naci Karacan ve Kazım Şinasi Dersan'la birlikte Akşam gazetesini çıkarmaya başlamışlardı.[1] Uzun yıllar bu gazetenin başyazarlığını da yapan Necmeddin Sadık aynı zamanda 1925-1926 yılları arasında Galatasaray Spor Kulübü başkanlığını yürütmüş, bu kitabın yayımlanmasından sonra altı dönem boyunca Sivas'tan milletvekili seçilmiş, 1947-1950 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı da yapmıştı.

1 Kasım 1928 tarihinde TBMM'de 1353 sayılı "Yeni Türk harflerinin kabul ve tatbiki hakkında Kanun"un kabul edilmesiyle, Selçuklu Hanedanı zamanından başlayıp Osmanlı İmparatorluğu'nda ve Türkiye'nin ilk beş yılında, yani neredeyse 900 yıl Türkçe yazarken kullanılmış olan Arap yazısının terk edilerek yerine Latin yazısının yerleştirilmesi süreci, yani Harf Devrimi başlamış oldu. Mustafa Kemal'in de büyük önem verdiği ve bizzat başında bulunduğu bu seferberlik sırasında ilgili bütün birimler hızlı bir şekilde yeni harfleri önce akademisyen ve edebiyatçılara, daha sonra da halka tanıtmaya başladılar.

Harf Devrimi sırasında Akşam gazetesinin kurucu başyazarı olan Necmeddin Sadık da eski bir eğitimci ve Batı dillerine vakıf bir çevirmen olarak Harf Devrimi'ne kendi katkısını sunmak için bu kitapçığı hazırlamış ve çalıştığı gazetenin matbaasında bastırtmıştı. 1928 yılında yayımlanmış olan kitap haliyle hem Arap harfleri hem de Latin harfleriyle basılmıştı ve eskiden olduğu gibi sayfa düzeni ve sayfa sırası sağdan sola doğruydu. Kitabın hem Arap harfleri hem de Latin harfleriyle düzenlenmiş ön kapağında (en arka sayfa) Mustafa Kemal'in sadece yeni harflerle yazılmış bir sözüne de yer verilmiştir. Yeni harflerin noktalama işaretlerinin henüz tam oturmadığı bir dönemde dizilmiş olan bu sözler imlâsına dokunmadan olduğu gibi aşağıya alınmıştır:

Büyük taarruza karar verdiğ-im zaman Ismet paşaya : görecek-sin, neler olacak ! demiş-tim ; şimdi size söyliyor-um : görecek-siniz, neler olacak ! Gâzi M. KEMAL

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Akşam Gazetesi Bilgiler". gazetebul.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.