Refet Ülgen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Refet Ülgen
Türkiye Büyük Millet Meclisi
2.dönem, 3.dönem, 4.dönem, 5.dönem, 6.dönem Milletvekili
Görev süresi
11 Ocak 1925 - 15 Ocak 1943
Seçim bölgesi Urfa
Türk Maarif Cemiyeti Genel Başkanı
Görev süresi
15 Kasım 1935 - 24 Nisan 1941
Yerine geldiği Nafi Atuf Kansu
Yerine gelen Fakihe Öymen
Kişisel bilgiler
Doğum Mehmet Refet
1888
Urfa, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 27 Ekim 1964 (76 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Vatandaşlığı  Türkiye
Milliyeti Türk
Evlilik(ler) Evli
Çocuk(lar) 5
Bitirdiği okul İstanbul Darülfünun’u Fen Fakültesi
Mesleği Öğretmen, Siyasetçi

Mehmet Refet Ülgen, (d. 1888, Şanlıurfa) - (ö. 27 Ekim 1964), Türk siyasetçi.

Mehmet Refet Bey 1888 yılında Urfa’da dünyaya gelmiştir. Annesi Adle Hanım, babası Eyyup Efendi’dir.[1]

Urfa ve İstanbul İdadilerinden, Maliye Yüksekokulu’ndan pekiyi derece ile diploma almıştır. Daha sonra İstanbul Darülfünun’u Fen Fakültesi’nde matematik alanında doktorasını tamamlamıştır.[2] 19 Ekim 1909’da Ziraat Bankası Merkez İdaresi Memur Kalemi’nde memuriyet görevine başlamıştır. 14 Mart 1911-20 Aralık 1913 tarihleri arasında Ziraat Bankası Memurlar Kalemi’nde refik (yardımcı) olarak çalışmıştır. 7 Aralık 1914’ten 22 Eylül 1915’e kadar Şam Sultanisi’nde matematik öğretmeni; 23 Eylül 1915-31 Ağustos 1916 tarihleri arasında Şam Sultanisi Müdürü ile sanayi ve matematik öğretmeni olarak hizmet etmiştir.[3]

4 Mayıs 1919’da Balıkesir Lisesi Müdürlüğü, 25 Mart 1921’de Aksaray Maarif Müdürlüğü, 23 Temmuz 1921’de Adana Maarif Müdürlüğü ve 14 Aralık 1922’de Adana Lisesi Müdürlüğü’ne getirilmiştir.[4] 14 Aralık 1923’te Maarif Vekâleti İlköğretim Genel Müdürlüğü görevine getirilmiştir.[5]

Bu görevi devam ederken Urfa milletvekili Hüsrev Bey’in Budapeşte Büyükelçiliği’ne atanması ve milletvekilliğinden istifa etmesi üzerine 17 Aralık 1924’te yapılan ara seçimlerde 327 oy alarak milletvekili seçilmiştir.[6]

11 Ocak 1925 tarihinde TBMM’ye katılan Mehmet Refet Bey’in 17 Ocak 1925 tarihli Meclis oturumunda seçim mazbatası kabul edilmiştir.[7]

II. Yasama Döneminde daha çok eğitim-öğretim ve Milli Eğitim Bakanlığı mensuplarının sorunları hakkında faaliyette bulunmuş olan Mehmet Refet Bey; III., IV., V. ve VI. Yasama Dönemlerinde de Urfa’dan milletvekili seçilmiştir.

31 Ocak 1928’de kurulan Türk Maarif Cemiyeti’nin kurucuları[8] arasında yer alan Mehmet Refet Bey 15 Kasım 1935 - 24 Nisan 1941 tarihleri arasında Türk Maarif Cemiyeti’nin genel başkanlık görevini de yürütmüştür.[9]

Mehmet Refet Bey’in 3 ciltlik Hesap, Nazari Hesap, Fenni Eğlence, İçtimai Hasbihal, İftira, Oynamak ve Oynatılmak İstenen Bir Acığın (Facianın) İçyüzü, İstanbul 1947 ve Cebir adlı eserleri mevcuttur.

Soyadı Kanunu yürürlüğe girdikten sonra Ülgen soyadını alan Mehmet Refet Bey; 27 Ekim 1964 tarihinde vefat etmiştir.

Mehmet Refet Bey Tercüme-i Hal Belgesi’nde yabancı dil olarak Fransızca ve biraz İngilizce bildiğini, evli ve 5 çocuk sahibi olduğunu beyan etmiştir.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ İdem, Tekin (1 Ocak 2018). "II. Dönem Urfa Milletvekillerinden Mehmet Refet (Ülgen) Bey'in Hayatı ve Meclis Faaliyetleri Tekin İDEM". TARİH VE GELECEK DERGİSİ. 28 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  2. ^ Mehmet Refet Bey’in Tercüme-i Hal Belgesi, TBMM Arşivi, Devre 2, Sicil No: 639
  3. ^ a b Mehmet Refet Bey’in Tercüme-i Hal Belgesi, TBMM Arşivi, Devre 4, Sicil No: 639
  4. ^ Ahmet İlyas, “I. ve II. Dönem TBMM’de Siverek ve Urfa Milletvekilleri İle Faaliyetleri”, Tarih Okulu Dergisi, Eylül 2015, Yıl 8, Sayı XXIII, s. 357
  5. ^ Osman Nuri Ergin, Türkiye Maarif Tarihi, C. V, Eser Matbaası, İstanbul, 1977, s. 2005
  6. ^ B.C.A. Fon No: 30.10. 0 0 Yer No: 74.482.17; Mehmet Refet Bey’in Seçim Mazbatası, TBMM Arşivi,Devre 2, Sicil No: 639
  7. ^ TBMM ZC, D. 2, C. 19, s. 12; C. 12, s. 129, 130
  8. ^ "Kurucu Üyeler – TED". www.ted.org.tr. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  9. ^ "Genel Başkanlar – TED". www.ted.org.tr. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.