Qikiqtaaluk İnuitçesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Qikiqtaaluk İnuitçesi
Qikiqtaaluk uannangani & nigiani
Ana dili olanlarKanada (Nunavut)
Dil ailesi
Varsayılan
  • Qikiqtaaluk İnuitçesi
Yazı sistemiİnuit hece yazısı
Dil kodları
ISO 639-3
İnuit dilleri coğrafyası:
Qikiqtaaluk uannangani (eflatun)
Qikiqtaaluk nigiani (lâcivert)

Qikiqtaaluk İnuitçesi ya da Baffin İnuitçesi (Doğu Kanada İnuitçesi Qikiqtaaluk uannangani & nigiani, İngilizce Baffin), Kanada'nın Nunavut bölgesinde Baffin Adası başta olmak üzere Qikiqtaaluk Bölgesinde konuşulan Kuzey Qikiqtaaluk İnuitçesi ile Güney Qikiqtaaluk İnuitçesinin oluşturduğu lehçe birliği.

Diyalekt ve kabileleri[değiştir | kaynağı değiştir]

2 lehçe ve 4 alt lehçesi bulunur:[1]

  • Kuzey Qikiqtaaluk İnuitçesi (İnuitçe Qikiqtaaluk uannangani, Inuktitut; İng. North Baffin dialect, North Qikiqtaaluk dialect). ᐃᒡᓗᓕᒃ (Iglulik/Igloolik), ᓴᓂᕋᔭᖅ (Sanirajaq/Hall Beach), ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ (Mittimatalik/Pond Inlet), ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ (Ikpiarjuk/Arctic Bay), ᓇᓂᓯᕕᒃ (Nanisivik), ᖃᐅᓱᑦᑐᖅ (Qausuittuq/Resolute) ve ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ (Aujuittuq/Grise Fiord) şehirlerinde konuşulur.
    • Tununirmiut şivesi (İng. Tununirmiut subdialect). Konuşan kabileler: Nedlungmiut, Tununirusirmiut, Tununermiut, Mittimatalingmiut (halk) Mittimatalingmiutut (dil), Aggomiut, (?) Pilingmiut
    • Iglulirmiut (İng. Iglulingmiut subdialect)
  • Güney Qikiqtaaluk İnuitçesi (İnuitçe Qikiqtaaluk nigiani, Inuttitut; İng. South Baffin dialect (sensu lato), South Qikiqtaaluk dialect). ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ (Kangiqtugaapik/Clyde River), ᕿᑭᖅᑕᕐᔾᔪᐊᖅ (Qikiqtarjuaq/Broughton Island), ᐸᖕᓂᖅᑐᐅᖅ (Pangniqtuuq/Pangnirtung), ᐃᖃᓗᐃᑦ (Iqaluit/Frobisher Bay), ᑭᖕᒥᕈᒃ (Kingmiruk/Lake Harbour) ve ᑭᙵᐃᑦ (Kinngait/Cape Dorset) şehirlerinde konuşulur.
    • Güneydoğu şivesi (İng. Southeast Baffin subdialect, East Baffin dialect). Konuşan kabileler: Akudnirmiut, Padlimiut, Qinguamiut, Saumingmiut, Kingnaitmiut, Qinguamiut, Okomiut, Talirpingmiut
    • Güneybatı şivesi (İng. Southwest Baffin subdialect, South Baffin dialect (sensu stricto)). Konuşan kabileler: Kingarmiut ya da Sikosuilarmiut (İng. Cape Dorset dialect), Akuliarmiut, Nugumiut, Qaumauangmiut

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

2001 Kanada İstatistiklerine göre Qikiqtaaluk İnuitçesi konuşanların sayısı:[2]

Diyalekt(ler) Yerleşim Yetişkin İnuit nüfus (15 yaş ve üzeri) Çok iyi ya da nispeten iyi konuşanların yüzdesi Evde tamamen ya da çoğunlukla konuşanların yüzdesi
Kuzey Hall Beach
(ᓴᓂᕋᔭᒃ Sanirajak)
330 100 97
Kuzey Igloolik
(ᐃᒡᓗᓕᒃ Iglulik)
670 100 96
Kuzey (hatta Nunavik) Resolute
(ᖃᐅᓱᐃᑦᑐᖅ Qausuittuq)
Kuzey (hatta Nunavik) Grise Fiord
(ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ Aujuittuq)
Kuzey (hatta Güney) Nanisivik
(ᓇᓂᓯᕕᒃ Nanisivik)
Kuzey Arctic Bay
(ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ Ikpiarjuk)
380 100 92
Kuzey Pond Inlet
(ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ Mittimatalik)
650 98 92
Kuzey Clyde River
(ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ Kangiqtugaapik)
430 100 91
Güney Qikiqtarjuaq
(ᕿᑭᖅᑕᕐᔪᐊᖅ Qikiqtarjuaq)
320 97 94
Güney Pangnirtung
(ᐸᖕᓂᖅᑑᖅ Pangniqtuuq)
740 97 83
Güney (hatta Kuzey) Iqaluit
(ᐃᖃᓗᐃᑦ Iqaluit)
1.880 91 63
Güney Kimmirut
(ᑭᒻᒥᕈᑦ Kimmirut)
250 96 88
Güney Cape Dorset
(ᑭᙵᐃᑦ Kinngait)
640 98 95

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  2. ^ Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut[ölü/kırık bağlantı], research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005