Pertevniyal Sultan
Pertevniyal Sultan | |
|---|---|
 Pertav-Nihâl Valide Sultan'nın türbesi İstanbul Aksaray'daki Pertevniyal Valide Sultan Camii Türbesi'ndedir.[1] | |
| Doğum | (?)[2] 1810(?) |
| Ölüm | 5 Şubat 1883 İstanbul |
| Defin yeri | Pertevniyal Valide Sultan Camii'ndeki Pertevniyal Sultan Türbesi, Aksaray, Fatih, İstanbul |
| Din | İslâm |
| Evlilik | II. Mahmud |
| Çocuk(lar) | Abdülaziz |
Pertevniyal Sultan (ö. 5 Şubat 1883[3]) Osmanlı padişahı Abdülaziz'in annesi, Valide Sultan ve II. Mahmud'un eşidir.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Asıl Adı Hasna Kater Besîme olan Pertevniyal Valide Sultan'ın kökeni hakkında kesin bilgi olmamakla[2] beraber büyük olasılıkla Rumen kökenlidir.[4][5][6] Kürt veya Çerkes asıllı olduğu da iddia edilir.[7] 1829 yılında II. Mahmud'un eşi oldu. 10 yıllık bir evlilikten sonra eşi öldü. 25 Haziran 1861 tarihinde Sultan Abdülmecid'in ölümü üzerine oğlu Abdülaziz tahta geçince Pertevniyal Sultan da Valide Sultan unvanını aldı. Oğlunun bütün saltanatı boyunca Valide Sultan kaldı. Hayır hasenata çok önem verirdi. Pertevniyal Lisesi'ni, Pertevniyal Valide Sultan Camii'ni yaptırdı. Konya Aziziye Camii'nin yapımında da büyük maddi yardımları oldu (1867).
Oğlu hayatını kaybedince Valide Sultanlık dönemi bitti ama 7 yıl daha yaşadı. Ayrıca Yusufpaşa'da bulunan Aksaray Mahmudiye İlk Öğretim Okulunu'nu eşi II. Mahmud'un anısına yaptırmıştır. Okul birkaç kez talihsizliklerle karşılaşmasına rağmen bugün hala hizmet vermektedir.
5 Şubat 1883 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda öldü.[8] İstanbul'un Aksaray semtinde bulunan kendisinin yaptırmış olduğu Pertevniyal Valide Sultan Camii'ndeki Pertevniyal Sultan Türbesine defnedildi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019.
- ^ a b Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, sayfa: 390
- ^ E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, 1987
- ^ Akyıldız, Ali (1 Nisan 2016). "Müsrif, Fakat Hayırsever: Pertevniyal Valide Sultan". Osmanlı Araştırmaları: 307-352. doi:10.18589/oa.583206. ISSN 0255-0636.
- ^ Osmanlı padişahı Abdülaziz'in annesi, Valide Sultan ve II. Mahmut'un eşidir. Perteviyal Valide Sultan Ulah asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Hasna Besime'ydi. 1829 yılında II. Mahmut'un eşi oldu. 10 yıllık bir evlilikten sonra eşi vefat etti. Osmanlı Hanım Sultanları ve Yaptıkları Hizmetler s.135. / M. Rıza Narinli. Nev Yayınları
- ^ Felix Bamberg, Geschichte der orientalischen Angelegenheit im Zeitraume des Pariser und des Berliner Friedens, Berlin 1892, s. 359
- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 34, sayfa: 239
- ^ "Geneology of Daniel Thomas Rogers". 7 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2006.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Pertevniyal Anadolu Lisesi
- Pertevniyal Sultan Camii13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Önce gelen: Bezmiâlem Sultan |
Valide Sultan 1861-1876 |
Sonra gelen: Şevkefza Sultan |
