Palto

Vikipedi, özgür ansiklopedi
The Gazette of Fashion, 1872

Soğuk havalarda, mevcut giyeceklerin üstüne giyilen kalın kumaştan giysiye palto adı verilir.[1] Paltolar genellikle dizin aşağısına kadar uzanır; soğuğu engellemek için ağır kumaştan veya kürkten yapılır. Dizde veya dizin yukarısında biten türleri de vardır. Bu ikinci türdeki paltoların kumaşları ise daha hafif olur.[2]

Palto tipleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Pea Coat[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransız denizcilerinin giyim tarzı olarak dünyaya yayılan bir moda akımının parçasıdır. Kalın yün kumaşlı, düz kesime ve geniş yakalı modele sahip paltolardır. Yakalarının dik ve geniş olmasının nedeni dalgaların sert yüzeye çarptıktan sonra sıçrattıkları sulardan korunmaktır.

Trençkot[değiştir | kaynağı değiştir]

Trençkot kalın kumaşlı alternatiflerine göre hafif kumaşlar kullanılan bir palto çeşididir. Yün ya da pamuklu kumaştan yapılan poplin kumaş kullanılarak trençkot yapılır. Hem suya dayanıklıdır, hem de hafif yapıya sahiptir.

Mont[değiştir | kaynağı değiştir]

İçi dolgu malzemeleri ile doldurulmuş ve günlük kullanım için tasarlanmış kaban türüdür. Farklı kumaş türleri ve teknolojileri kullanılarak üretimi gerçekleştirilmektedir. Diğer palto tiplerine göre daha kısa tasarlanmıştır.

Pardösü[değiştir | kaynağı değiştir]

Yün ya da kaşmir kullanılarak dikilir. Doğal malzemeler (kemik, ağaç vb.) kullanılarak tasarlanmış düğmelere sahip olmasından ötürü daha üst düzey bir moda akımı olarak dünyaya yayılmıştır. Diğer türlere göre resmî olarak kabul gören palto türüdür.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok ülkede, diz altına kadar uzanan paltolar ve önlükler yüzyıllardır, genellikle resmi kullanımlar için, ya sosyal statüyü belirleyen ya da profesyonel ya da askeri üniformanın bir parçası olarak giyilir. 17. yüzyılda, palto yaygın bir şekilde stilize edildi ve farklı sınıflar tarafından kullanılabilir hale geldi.

Batı dünyasında, paltoların genel profili uzun süredir büyük ölçüde değişmeden kalmıştır. Regency döneminde moda, yan gövdeli, bel dikişli ve kloş etekli, vücuda çok oturan giysilere sahip olmaktı. Buna örnek olarak frak palto ve paletot dahildir.

Chesterfield ceket[değiştir | kaynağı değiştir]

Silindir şapkalı kruvaze Chesterfield ceket (1876).

Frak üstü palto, Viktorya döneminin sonunda popüler hale gelen Chesterfield paltosu ile karakterize edilen, şimdi daha yaygın olan daha gevşek stillere yavaş yavaş kaymıştır. O zamana kadar, çoğu palto kruvaze idi, ancak Chesterfields ve gardiyan paltosu gibi stiller hem tek hem de kruvaze çeşitlerde giyildi.

Günümüzde, tam uzunlukta paltoların giyilmesinde bir düşüş var ve kruvaze olanlar çok daha az yaygın.

Palto[değiştir | kaynağı değiştir]

Jean-Louis-Ernest Meissonier imzalı gri bir palto giyen Napolyon, 1814'te Fransa'da savaş yürütüyor.

Çeşitli şekillerde paltolar, en azından 18. yüzyılın sonlarından beri ordular tarafından kullanılmaktadır ve özellikle Napolyon'un Rusya seferi gibi kış seferleriyle ilişkilendirilmiştir. Tam boy palto, I. Dünya Savaşı sırasında trençkotun kullanılmasıyla bir kez daha popüler hale geldi.

Stereotipik olarak, ordu tarafından kullanılan paltolar tek göğüslü olma eğilimindeyken, donanmalar genellikle kruvaze paltolar kullandı. Paltolar, 1940'ların ortaları ve 1950'lerin pratik olmadığı düşünülene kadar savaş elbisesi olarak kullanılmaya devam etti. Ancak, eski Sovyetler Birliği gibi daha soğuk ülkelerde yayınlanmaya ve kullanılmaya devam ediyor. Daha verimli giysiler ve sentetik elyaflar hazır hale geldiğinde, palto orada bile aşamalı olarak kullanılmaya başlandı.[kaynak belirtilmeli]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "TDK". 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016. 
  2. ^ "Palto Ne Demek? TDK'ya Göre Palto Sözlük Anlamı Nedir?". Sabah. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2021. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]