Pale Rider
 | |
| Yönetmen | Clint Eastwood |
|---|---|
| Yapımcı | Clint Eastwood |
| Senarist | Michael Butler Dennis Shryack |
| Oyuncular | Clint Eastwood Michael Moriarty |
| Müzik | Lennie Niehaus |
| Görüntü yönetmeni | Bruce Surtees |
| Kurgu | Joel Cox |
| Stüdyo | The Malpaso Company |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Çıkış tarih(ler)i | 26 Haziran 1985 |
| Süre | 119 dakika |
| Ülke | ABD |
| Bütçe | 69 milyon $ |
| Hasılat | 41.410.568 $ |
Pale Rider (Türkiye'de Soluk Benizli Adam[1] veya Namludaki Adalet),[2] yapımcılığını ve yönetmenliği Clint Eastwood'un üstlendiği ve başrollerinde Clint Eastwood, Michael Moriarty, Carrie Snodgress ve Chris Penn'in yer aldığı ABD 1985 yapımı western sinema filmidir. Soluk renkli atın hayalet binicisi (Eastwood) Ölümü temsil ettiğinden, filmin adı Mahşerin Dört Atlısı'na bir göndermedir. Gişede 41 milyon doların üzerinde hasılat yapan film, 1980'lerin en çok hasılat yapan Western filmi olmuştur.[3]
Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]
Eski Batı'da, LaHood, Kaliforniya'nın dışında, Carbon Canyon'da, madencilik baronu Coy LaHood, Sarah Wheeler'a kur yapan Hull Barret dahil olmak üzere bağımsız maden arayıcılarına ve ailelerine karşı bir sindirme savaşı yürütmektedir. Sarah'nın ergenlik çağındaki kızı Megan, LaHood'un adamlarından oluşan bir çetenin maden kampına saldırıp köpeğini öldürmesinin ardından bir mucize için dua eder. Kısa bir süre sonra soluk renkli bir atın üstündeki bir adam Carbon Canyon'a doğru gider. Hull malzeme almak için kasabaya gittiğinde Lahood'un adamlarından dördü onu balta saplarıyla döverler ancak ardından yabancı da onları döver.
Hull daha sonra kurtarıcısını akşam yemeğine davet eder ve yabancı yıkanırken sırtında altı kurşun yarası olduğunu fark eder. Yabancı yemek masasına geldiğinde bir papaz boyunluğu takmaktadır ve o andan itibaren "Vaiz" (Preacher) olarak anılır. Coy LaHood'un oğlu Joshua, Club adında devasa bir işçiyle Vaiz'i korkutmaya çalışır ancak başarılı olamazlar.
Sacramento'dan dönen Coy LaHood, Vaiz'in gelişini öğrenir ve onu önce rüşvet vererek elde etmeye çalışır. Vaiz onu reddedince bu kez onu ve maden arayıcılarını öldürmekle tehdit eder. Vaiz'in önerisi üzerine LaHood, madencilere 24 saat içinde tahliye etmeleri koşuluyla kişi başına 1.000 $ teklif eder ve reddetmeleri halinde onları temizlemek için Stockburn adında yozlaşmış bir polis şefinin hizmetlerinden yararlanacağını söyler.
Madenciler, Vaiz'in onları Stockburn konusunda uyarmasına rağmen sonuçta LaHood'un teklifini reddederler. Megan, Vaiz'e sevgisini itiraf eder, ancak Vaiz onu nazikçe reddeder. Megan öfkeyle Vaiz'in annesi Sarah'a aşık olduğunu varsayar. Vaiz, Carbon Canyon'dan ayrılarak başka bir kasabaya gider ve orada Wells Fargo bankası kasasında duran silahlarını alıp, rahiplik boyunluğunu atar.
LaHood'un adamları akan dereye baraj yaparak madencileri kuru yatakla başbaşa bırakırlar. Bu arada Megan, LaHood'un kampına gider ve burada Joshua, adamlarının önünde ona tecavüz etmek üzereyken Vaiz gelerek Megan'ı kurtarır.
Stockburn ve yardımcıları LaHood'a gelirler. Coy ona Vaiz'in kabaca bir tanımını yaptığında Stockburn şaşırır çünkü Coy'un tanımladığı adam ölmüştür. Madencilerden biri ve Coy'un eski ortağı Spider Conway, kuru dere yatağında büyük bir altın külçesi keşfeder ve ergenlik çağındaki oğullarıyla birlikte kasabaya gider. LaHood'a sokaktan sarhoş bir şekilde bağırırken, Stockburn ve yardımcıları onu vururlar. Stockburn, Vaiz'in ertesi sabah kasabada onunla buluşmasını istediğini belirten bir mesaj gönderir. Sarah, Vaiz'e gitmemesi için yalvarır ve ona olan hislerine rağmen Hull ile evleneceğini söyler.
Ertesi gün Vaiz ve Hull, LaHood'un maden sahasını dinamitle havaya uçururlar. Ardından Hull'u yanından uzaklaştırarak tek başına kasabaya doğru yola çıkar. Kasabada çıkan silahlı çatışmada, kaçan iki kişi dışında LaHood'un tüm adamlarını öldürür. Daha sonra Stockburn'ün altı yardımcısını da teker teker öldürür. Son karşılaşmada da Stockburn'u (tıpkı kendi vücudunda bulunan 6 kurşun yarasına benzer şekilde) 6 kurşunla vurur. Stockburn, son nefesinde hayretle Vaiz'i tanır ve onun ölmüş olması gerektiğini ifade ederek ölür. Ofisinden olanları izleyen LaHood, Vaiz'e bir tüfek doğrultur ancak kasabaya kadar yürüyen Hull tarafından vurularak öldürülür.
Vaiz, Hull'a selam verir ve karla kaplı dağlara doğru yola çıkar. Megan atıyla gelir ve Vaiz'in uzaklaştığını görünce ona sevgisini ve teşekkürlerini haykırır.
Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]
- Clint Eastwood - "Vaiz" (Preacher)
- Michael Moriarty - Hull Barret
- Carrie Snodgress - Sarah Wheeler
- Richard Dysart - Coy LaHood
- Chris Penn - Josh LaHood
- Sydney Penny - Megan Wheeler
- Richard Kiel - Club
- Doug McGrath - Spider Conway
- Jeffrey Weissman - Teddy Conway
- John Russell - Marshal Stockburn
- S. A. Griffin - Deputy Folke
- Billy Drago - Deputy Mather
- Charles Hallahan - McGill
- Marvin J. McIntyre - Jagou
- Fran Ryan - Ma Blankenship
- Richard Hamilton - Pa Blankenship
- Terrence Evans - Jake Henderson
Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]
Pale Rider, 1984 yılının sonlarında Sun Valley'in hemen kuzeyinde, Idaho'nun merkezindeki Boulder Dağları'nda ve Sawtooth Ulusal Rekreasyon Alanı'nda çekildi.[4] Tren istasyonu sahneleri Kaliforniya'nın Jamestown yakınlarındaki Tuolumne County'sinde çekildi.[5]
Daha gelişmiş bir Altına Hücum kasabasına ait sahneler (Vaiz'in tabancasını Wells Fargo ofisinden aldığı), yine Tuolumne County'deki gerçek bir Altına Hücum kasabası olan Columbia'da çekildi.[6]
Dini vurgular[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir röportajda Clint Eastwood, Vaiz (Preacher) karakterinin "tam bir hayalet" olduğunu söyler.[7] Bununla birlikte, Eastwood'un 1973 yapımı western filmi High Plains Drifter, hikâyesini bir dizi geriye dönüş anlatısı aracılığıyla çözerken (her ne kadar belirsizlik hala devam etse de), Pale Rider'da sırtındaki altı kurşun yarası dışında Preacher'ın doğasına ve geçmişine dair ve bir zamanlar Vaiz gibi bir adamı tanıdığını iddia eden Stockburn ile olan ilişkisine ait herhangi bir açık ipucu içermiyor. Tahminler izleyicinin yorumuna bırakılmış.
Filmin adı Vahiy Kitabı'nın 6. bölümünün 8. ayetinden alınmıştır: "Ve baktım, soluk renkli bir at gördüm: Üzerinde oturanın adı Ölüm'dü ve Cehennem de onu takip ediyordu." Bu karakteri anlatan İncil'deki pasajın okunması, Megan'ın 23. Mezmur'dan alıntı yaptığı duası sonucu gelen Vaiz'in aniden ortaya çıkışına karşılık gelecek şekilde özenle düzenlenmiştir. Kötü adamlardan birini yendikten sonra Vaiz'in yorumu şöyle olur: "Eh, Tanrı kesinlikle gizemli yollarla çalışıyor." Coy, kasabasında kârlı bir kilise kurmasına izin vermeyi teklif ettikten sonra Vaiz şöyle der: "Hem Tanrı'ya hem de Mamon'a hizmet edemezsin, Mamon paradır."[8] Robert Jewett'e göre filmin diyaloğu, Havari Pavlus'un ilahi ceza hakkındaki öğretisine paraleldir (Romalılar 12:19–21).[8]
Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Pale Rider, Haziran 1985'te Amerika Birleşik Devletleri'nde gösterime girdi ve 6.900.000 $'lık[9] bütçeye karşılık 41.410.568 $[10] hasılat elde ederek 1980'lerin en çok hasılat yapan Western filmlerinden biri oldu. Heaven's Gate'in (1980) büyük mali başarısızlığından sonra çekilen ilk ana akım Hollywood Western filmiydi.
Rotten Tomatoes'da film, 29 eleştirmenden gelen incelemelere göre %93'lük bir onay derecesine sahip. Sitenin fikir birliği şöyleydi: "The Outlaw Josey Wales'ten neredeyse on yıl sonra Clint Eastwood, klasik Shane'i hatırlatan bu zarif, ruhani Western filmiyle adını duyuran türe yönetmen olarak geri dönüyor."[11] Metacritic'te film, 13 eleştirmenden gelen incelemelere göre% 61'lik bir puana sahip ve bu da "genel olarak olumlu eleştiriler" olduğunu gösteriyor.[12]
Bibliography[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hughes, Howard (2009). Aim for the Heart. Londra: I.B. Tauris. ISBN 978-1-84511-902-7.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- IMDb'de Pale Rider (İngilizce)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Soluk Benizli Adam". IMDB. imdb.com. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Namludaki Adalet". Filmnodu. filmmodu16.com. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ Barnes, Mike (15 Eylül 2016). "Dennis Shryack, Screenwriter on Clint Eastwood's 'The Gauntlet' and 'Pale Rider,' Dies at 80". The Hollywood Reporter (İngilizce). 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Spokane Chronicle - Google Haberler Arşiv Araması". news.google.com. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ Jensen, Larry (22 Şubat 2018). Hollywood's Railroads: Volume Two: Sierra Railroad (İngilizce). Cochetopa Press. ISBN 978-0-692-06472-6. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ Hughes 2009, s. 36.
- ^ "Pale Rider (1985)". www.clinteastwood.net. 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ a b Marsh, Clive; Ortiz, Gaye (8 Aralık 1997). Explorations in Theology and Film: An Introduction (İngilizce). Wiley. ISBN 978-0-631-20356-8. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Mooviees - Movie reviews". Mooviees (İngilizce). 19 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Pale Rider". Box Office Mojo. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Pale Rider | Rotten Tomatoes". www.rottentomatoes.com (İngilizce). 28 Haziran 1985. 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ "Pale Rider". www.metacritic.com (İngilizce). 24 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
 | ABD filmi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
