Oluklu, Söğüt
| Oluklu | |
|---|---|
 | |
.jpg) Köyden bir görünüm | |
 Bilecik'in Türkiye'teki konumu | |
  Oluklu Oluklu'nun Bilecik'teki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bilecik |
| İlçe | Söğüt |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1045 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 259 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0228 |
| İl plaka kodu | 11 |
| Posta kodu | 11600 |
Oluklu, Bilecik ilinin Söğüt ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyün eski adı 1487 yılı kayıtlarında bugünkü adının yanı sıra Almacık olarak da geçmektedir.[3]
Köy arazisi, ilk çağlardan beri yerleşime sahne olmuştur. Nitekim Oluklu merasında bulunan çanak-çömlek parçaları Geç Kalkolitik (Bakır) Çağa tarihlendirilmektedir.[4] Ayrıca köy merasında Erken ve Geç Roma Dönemlerine ait yerleşim kalıntıları bulunmaktadır.[5]
Oluklu köyünün, Başköy, Hoca Ömer ve ismi bilinmeyen bir üçüncü köy ile birleşerek, "yukarı köy" olarak da bilinen eski yerleşim yerinde kurulduğu ve coğrafyadan esinlenilerek "Oluklu" adını aldığı rivayet edilmektedir. 15. ve 16. yüzyıl tahrir sayımları ışığında ismi bilinmeyen köyün adı "Oluklu namıdiğer Almacık"'tır.[6] Buradan hareketle köyün adının üçüncü köyden geldiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca Osmanlı arşiv kaynaklarına göre bölgede "Oluklu" isimde bir de aşiret bulunmaktadır.[7]
Bugünkü Oluklu'yu oluşturan köylerin kuruluş tarihi belli değildir. Köyler hakkındaki ilk resmi kayıtlar 1487 tarihli Hüdavendigar Sancağı Tahrir Defteridir. 1487, 1521 ve 1573 sayımlarına göre "Oluklu namıdiğer Almacık" köyü, elliciler yeri ve Hüdavendigar hassıdır. 1487 sayımına göre köyün öşrü Abdi Sami tarafından tasarruf edilmekte, ellici yerleri ise “kesime” (kiraya) tutulmaktadır.[6] Köy arazisi 8 çiftlik yeridir. Köyde 7 hane vardır. 1573 yılında hane sayısı 19'a çıkmıştır. Bu sayımlarda nüfusun tamamı Müslümandır.[8][9]
1573 sayımında köyün 6 hanesi taycıdır.[6] Almacık köyü müsellemleri, Ali Çelebi'nin 1502 tarihli tahririnde taycı kaydedilerek, İnönü merkezli taycı teşkilatına dahil edilmişlerdir. Bunun yanında taycı teşkilatına ait 14 nahiyeden biri olan "Taycıyan-ı Müselleman-ı Der Liva-ı Bey", Oluklu çevresinde kurulmuştur. Bu nahiyeye bağlı diğer köyler Atbaşı, Ahur, Malluca ve Kepen’dir.[10]
Başköy ve Hoca Ömer, 1487, 1521 ve 1573 sayımlarında "Başköy nam-ı diğer Hoca Ömer" adında tek bir köy olarak görünmektedir. 1521 ve 1573 sayımlarında köyün "çiftlik-i hassa" ve Sipahi Burak ile Piyadegan Hamza Beylerin tımarı olduğu belirtilmiştir. Köyde 1487 yılında 23, 1573'te ise 43 hane vardır. Nüfusun tamamı Müslümandır. 1487 kaydında 23 hanenin 10’u "cema’at-ı sipahiyan" (sipahiler topluluğu) olarak kaydedilmiştir.[11][12]
Mezkur köylerin eşkıyalık faaliyetleri nedeniyle birleşerek "eski köyü" oluşturdukları rivayet edilir ancak ne zaman birleştikleri tespit edilememiştir. 1831 tarihli Söğüt nüfus defteri kayıtlarında, bu köyler yerine sadece Oluklu adında tek köy mevcuttur. Almacık, Başköy ve Hoca Ömer ise, en azından 19. yüzyıl ortalarından beri, bölge isimi olarak varlıklarını devam ettirmektedirler.[13]
1831 nüfus defterine göre köyün erkek nüfusu 85'tir.[14] 1844/45 temettuat kaydına göre köyde 34 hane bulunmaktadır. Bunların 22'si çiftçi, 4'ü çoban, 2'si hizmetkar, 2'si ücretli, 1'i redif askeri, 1'i küçükbaş hayvan taciri (ayak ticareti), 1'i İmam ve 3'ü mesleksizdir. Köyün toplam gelirinin %80'ini tarım, %14'ünü hayvancılık, %6'sını meslek kazancı oluşmaktadır.[15]
"Eski Köy" Kurtuluş Savaşı esnasında istilaya uğramamakla birlikte özellikle Eğrek Bayırı başta olmak üzere Metris Tepe'ye yakın olan köy arazisinde yoğun çatışmalar yaşandığı ve yerleri belirsiz meçhul şehitlerin/şehitliklerin bulunduğu rivayet edilmektedir. Çete İbrahim Dede adıyla bilinen bir köy sakininin Eğrek Bayırına gelen bir Yunan Birliğinin komutanını vurarak birliğin bölgeden ayrılmak zorunda kalmasına katkı sağladığı anlatılmaktadır. Köy halkından savaşa katılıp dönemeyen (şehit düşen) birçok insan olduğu bilinmektedir. Köydeki son gazi Ahmet (Gökçe) Dede 1983 yılında ölmüştür.
İnönü Savaşları sırasında Metris Tepe'ye çıkarılamayan Türk ordusuna ait sahra ve obüs topları, Oluklu köyüne konuşlandırılmıştır.[16]
Son olarak köy, Eskişehir-Söğüt yolu üzerinde bulunan şimdiki yerine 1955-1960 yılları arasında taşınmıştır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Bilecik il merkezine 46 km, Söğüt ilçe merkezine 18 km uzaklıktadır.[17] Köy, Söğüt'ün güneydoğusunda 
numaralı Söğüt-Eskişehir il yolu kenerındadır.[18]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 259[2] |
| 2021 | 269[2] |
| 2020 | 266[2] |
| 2019 | 251[2] |
| 2018 | 260[2] |
| 2017 | 265[2] |
| 2016 | 268[2] |
| 2015 | 275[2] |
| 2014 | 284[2] |
| 2013 | 294[2] |
| 2012 | 302[2] |
| 2011 | 328[2] |
| 2010 | 319[2] |
| 2009 | 318[2] |
| 2008 | 326[2] |
| 2007 | 325[2] |
| 2000 | 364[17] |
| 1990 | 427[19] |
| 1985 | 445[20] |
| 1965 | 578[21] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Oluklu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bilecik Söğüt Oluklu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ EFE, Turan (1996). "1991 Yılında Kütahya, Bilecik ve Eskişehir İllerinde Yapılan Yüzey araştırmaları". 10. Araştırma Sonucu Toplantısı. Cilt 10. s. 346.
- ^ Bilecik İl Yıllığı. 1973. s. 251.
- ^ a b c BARKAN, Ömer Lütfi; MERİÇLİ, Enver (1988). , Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri. Ankara: TTK. s. 267.
- ^ TÜRKAY, Cevdet (2001). Başbakanlık Osmanlı Arşivlerine Göre Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler. İstanbul: İşaret yayınları. s. 116.
- ^ MERİÇLİ, ENVER. , a.g.e. s. 273. Yazar eksik
|soyadı1=(yardım) - ^ BERKÜN, Jülide (1994). "XVI. Yüzyılda Söğüt ve Domaniç Kazaları". Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. s. 1.
- ^ DOĞRU, Halime (1990). Sultanönü Sancağında Yaya-Müsellem ve Taycı Teşkilatı. İstanbul: Eren Yayıncılık. s. 164.
- ^ MERİÇLİ, Enver. , a.g.e. s. 273. Yazar eksik
|soyadı1=(yardım) - ^ BERKÜN, Jülide (1994). "a.g.e.". s. 7.
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi (B.O.A), ML. VRD. TMT. d. 09297. s. 52-68.
- ^ B.O.A, Nüfus Defterleri, Gömlek No: 1502. s. 62-64.
- ^ B.O.A., (ML.VRD.TMT.), Gömlek No: 9279. s. 1-8.
- ^ Sarıkoyuncu- R. Akbaş, Millî Mücadelede Bozüyük ve Atatürk’ün Bozüyük’ü ziyaretleri, Bozüyük Ticaret Odası Yayınları, Ankara, 2011, s. 39.
- ^ a b "Oluklu Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.