Moşe Şaret

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Moşe Şaret
2. İsrail başbakanı
Görev süresi
26 Ocak 1954[1] - 3 Kasım 1955[1]
Yerine geldiği David Ben-Gurion
Yerine gelen David Ben-Gurion
1. İsrail Dışişleri Bakanı
Görev süresi
14 Mayıs 1948[2] - 26 Ocak 1954[3]
Kişisel bilgiler
Doğum Moşe Shertok
משה שרתוק

15 Ekim 1894(1894-10-15)
Herson, Rus İmparatorluğu
Ölüm 07 Temmuz 1965 (70 yaşında)
Kudüs, İsrail
Partisi Mapai
Evlilik(ler) Tzipora Meirov
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Londra Ekonomi Okulu
Dini Yahudi
İmzası

Moşe Şaret (İbraniceמשה שרת; 15 Ekim 1894 – 7 Temmuz 1965), David Ben-Gurion'un başbakanlık yaptığı iki dönem arasında iki seneye yakın görev aldı. İsrail'in ikinci başbakanıdır (1954-1955).

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Zamanında Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Herson (Ukrayna)'da Yahudi bir ailede doğdu. 1906'da Filistin'e göç etti. 1910'da ailesiyle Yafa'ya yerleşti ve Tel Aviv'in ilk ailelerinden oldu. İstanbul'da hukuk eğitimi almaya gitti fakat I. Dünya Savaşı yüzünden eğitimini yarıda kesmek zorunda kaldı.[4] Savaş sırasında Osmanlı Ordusunda üstteğmen olarak tercümanlık yapmış ve Çanakkale Savaşında yer almıştır.[5][6]

Moşe Şaret (oturanlardan ortadaki) 1916 tarihli rütbeli diğer Musevi subaylarla birlikte fotoğrafta, İstanbul

Savaş Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Filistin Yahudi Cemaati Temsilciler Kurulunda toprak satın alma işinde çalıştı. Daha sonraları Ahdut Ha'Avoda'ya ve Mapai'a üye oldu. 1922'de Londra'ya Londra Ekonomi Okulu'e gidip Workers of Zionda editörlük yaptı. Ardından Davar isimli gazetenin editörlüğünü 1925'ten 1931'e kadar sürdürdü. 1931'de Filistin'e geri dönüp Yahudi Ajansı'nın siyasi departmanında sekreterlik yaptı. 1933'te Yahudi Ajansı'nın başına geçti ve İsrail devleti kurulana kadar görevde kaldı.[7]

İsrail'in Bağımsızlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail'in bağımsızlık bildirgesinde imzası bulunan Sharett, meclise ilk defa 1949 yılında seçildi ve İsrail'in ilk Dışişleri Bakanı oldu. Dışişleri Bakanlığı süresince birçok ülkeyle diplomatik ilişkiler kurup İsrail'in BM'ye girmesini sağladı; 1956 yılına kadar bu görevi üstlendi. 1954'te David Ben-Gurion'un emekliliğe ayrılmasıyla Başbakan seçildi. Filistin-İsrail anlaşmazlığı şiddetlendi ve Ben-Gurion tekrar Başbakanlığa aday olup 1955'te koltuğu Sharett'ten geri aldı.[8][9][10]

Emeklilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Tel Avivdeki mezarlığı

1956'da Dışişleri Bakanlığını bırakıp emekliliğe ayrıldı. Emekliliği süresince Am Oved basımevi'nin, Beit Berl Üniversitesi'nin, Dünya Siyonist Örgütü'nün ve Yahudi Ajansı'nın başkanlığını yaptı. 1965'te vefat eden Sharett'in mezarı Tel Aviv'dedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Israel Ministry of Foreign Affairs". 18 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  2. ^ "The Governments of Israel- Provisional Government -May 14- 1948". 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  3. ^ "The Governments of Israel- Fourth Government -December 22- 1952". 18 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  4. ^ "Moshe Sharett". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2016. 
  7. ^ "Sharett, Moshe (Shertok; 1894-1965)". 22 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009. 
  8. ^ "Moshe Sharett - MSN Encarta". 29 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009. 
  9. ^ "Moshe Sharett". 13 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009. 
  10. ^ "Knesset Member, Moshe Sharett". 25 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Önce gelen:
David Ben-Gurion
İsrail başbakanı
1954 - 1955
Sonra gelen:
David Ben-Gurion
Önce gelen:
David Ben-Gurion
Mapai Başkanlığı
1954 - 1955
Sonra gelen:
David Ben-Gurion
Önce gelen:
-
İsrail Dışişleri Bakanı
1948 - 1956
Sonra gelen:
Golda Meir