Mortal Kombat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tür
Yapımcı
Midway Games
Yayımcı
Yaratan
Platformlar
İlk yayınMortal Kombat
6 Ekim 1992
Son yayınMortal Kombat 1
19 Eylül 2023

Mortal Kombat, 1992 yılında Midway Games tarafından oluşturulmuş dövüş oyunu odaklı bir medya franchise'ıdır.

Orijinal 1992 arcade Mortal Mombat oyunu, geniş bir franchise'ın doğumuna yol açtı. Bu franchise; dövüş oyunlarıyla birlikte aksiyon-macera oyunları serisi, çizgi roman serisi, kart oyunu, filmler, animasyon TV dizisi ve bir canlı tur içerdi. Mortal Kombat, dünya çapında en çok satan dövüş oyunu franchise'ı haline geldi ve tüm zamanların en yüksek gelir getiren medya franchise'larından biri oldu.

Serinin, rakipleri öldüren bitirici hamleler olan "fatality"ler de dahil olmak üzere yüksek düzeyde grafiksel şiddetle tanınan bir üne sahiptir. Mortal Kombat'ı çevreleyen tartışmalar kısmen Eğlence Yazılımı Derecelendirme Kurulu (ESRB) adlı video oyunu derecelendirme sisteminin oluşturulmasına yol açmıştır. Serinin erken oyunları, gerçekçi dijitalleştirilmiş sprite'ları ve yeni karakterler yaratmak için geniş çaplı bir şekilde renk paleti değişimi kullanımlarıyla dikkat çekmiştir. Midway'in iflas etmesinin ardından, Mortal Kombat geliştirme ekibi Warner Bros. tarafından satın alınmış ve NetherRealm Studios olarak yeniden kurulmuştur.

Oynanış[değiştir | kaynağı değiştir]

Mortal Kombat II'nin arcade makinesindeki tuş panosu

Orijinal üç oyun ve güncellemeleri, Mortal Kombat (1992), Mortal Kombat II (1993), Mortal Kombat 3 (1995), Ultimate Mortal Kombat 3 (1995) ve Mortal Kombat Trilogy (1996), 2 boyutlu dövüş oyunlarıydı. MK ve MKII'in arcade versiyonları bir joystick ve beş tuş kullandı. Bunlar; high punch, low punch, high kick, low kick ve block idi. Mortal Kombat 3 ve güncellemelerinde "run" adında altıncı bir tuş eklendi.[1] ilk Mortal Kombat oyunlarında karakterler, aralarındaki tek büyük farkları kendilerine has özel hareketlerinin olması dışında hemen hemen aynı şekilde oynanışa sahipti.[2] 1990'lar boyunca, geliştirici ve yayıncı Midway Games; yumruklar, tekmeler ve bloklar için dört saldırı tuşuyla tek tarz dövüş hareketleri sundu. Mortal Kombat: Deadly Alliance, karakterlerin üç boyutlu olarak haritada hareket edebildiği ilk Mortal Kombat oyunuydu. Mortal Kombat 4 ise 3 boyutlu bilgisayar grafiklerini kullanan ilk oyundu. Deadly Alliance'dan Mortal Kombat: Deception'a kadar, dövüşçülerin iki silahsız ve bir silahlı stil olmak üzere karakter başına seçilebilir üç dövüş stili vardı. Seride kullanılan stillerin çoğu gerçek dövüş sanatlarına dayansa da bazıları tamamen hayal ürünüdür.[3] Örneğin Goro'nun dövüş stilleri, dört kollu olması avantajından yararlanarak tasarlanmıştı. Mortal Kombat: Armageddon için, oynanabilir karakter sayısının çokluğu nedeniyle dövüş stilleri genellikle bir 'yumruk yumruğa' ve bir 'silahlı' stil olacak şekilde karakter başına maksimum iki stile düşürüldü.[4] Mortal Kombat vs. DC Universe'de çoğu karaktere birden fazla dövüş stili verilmedi ve bunun yerine daha geniş bir 'özel hareket' çeşitliliği kazandırıldı.[5] 2011'deki Mortal Kombat oyununda karakterler 3 boyutlu[6] olarak işlendi ama 90'lardaki 2 boyutlu dövüş stili geri döndü. Önceki MK oyunlarından farklı olarak controller'ın dört saldırı tuşunun her biri karakterin uzuvlarından birine karşılık geldi. Böylece tuşlar; "front punch", "back punch", "front kick" ve "back kick" oldu. Bu konsept büyük ölçüde Tekken'den esinlenildi.

Mortal Kombat: Deception ve Mortal Kombat: Armageddon, tek oyunculu oynanış deneyimini önemli ölçüde genişleten "Konquest" adında açık dünya aksiyon-macera tarzı bir oyun moduna sahipti. Her iki oyun da, aksiyon-strateji oyunu Archon'a benzer "Chess Kombat" gibi farklı mini oyun modları içerdi. Diğer iki bonus mini oyun, Puzzle Fighter'dan esinlenilen "Puzzle Kombat" ve Mario Kart'tan ilham alan "Motor Kombat" idi.

Bitirme hareketleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bence [Mortal Kombat] felsefedeki farkı temsil ediyor. [....] Yani Street Fighter'da oynarken en iyisi olması gereken anlık oyun deneyimidir, kazanmanız veya kaybetmeniz gerçekten önemli değil. Mortal Kombat'ta dövüşmek ve oynamak sonuca ulaşmanın bir yoludur - görmek istediğiniz Fatality'dir ve neredeyse dövüş kısmını atlayıp Fatality'e ulaşmak istersiniz çünkü işin neticesi budur.[7]

Street Fighter'ın yapımcısı Yoshinori Ono

Mortal Kombat 11 fatality'ler resmî fragmanı

Mortal Kombat serisinin en dikkat çekici özelliklerinden biri, "Fatality" adındaki acımasız ve dehşetli bitirme hareketleridir. Temel Fatality'ler, galip gelen karakterlere, yenik düşmüş ve savunmasız hâle gelmiş rakiplerini öldürerek maçı sonlandırma imkanı sağlayan bitirici hareketlerdir. Genelde her karaktere özel olanak tasarlanır; istisna olarak Mortal Kombat: Armageddon'da oyuncular, "Kreate-A-Fatality" adındaki bir özellik ile içinde şiddetli hareketlerin bulunduğu tüm karakterlere ortak olan bir havuzdan istediklerini seçebilerek kendilerine özel Fatality'ler oluşturabilirler.[1][8]

Çeşitli Mortal Kombat oyunlarındaki diğer bitirme hareketleri arasında kazananın rakibini bitirmek için bir hayvana dönüştüğü Animality'ler (Mortal Kombat 3'de tanıtıldı); Uzun kombo vuruşlarının ardından rakibi parçalara ayıran Brutality'ler (Ultimate Mortal Kombat 3'te tanıtıldı); Bitirme hamlesi gerçekleştirebilmek için harita parçalarının kullanılabildiği Stage Fatality'leri/Death Trap'ler bulunur. Mortal Kombat: Deception, kaybedenlerin intihar tarzı bir bitirme hareketi yapabildiği Hara-Kiri'yi ekledi. Her iki oyuncu arasında; kazananların, kaybedenlerin kendilerini Hara-Kiri ile öldürmeden önce rakibini bitirip bitiremeyeceğini görmek için potansiyel bir yarışa yol açtı.[9]

Ayrıca seride, Mortal Kombat II'de ilk oyunun şiddet içeren içeriği nedeniyle yarattığı öfkeye bir hiciv olarak tanıtılan iki adet şiddet içermeyen bitirme hamlesi vardır. Bunlar, katliam yapmak yerine düşmana karşı dostluk gösterisiyle sonuçlanan Friendship'ler[10] ve rakibi bir bebeğe dönüştüren Babality'lerdir.[10]

Konu[değiştir | kaynağı değiştir]

Seri; oyun içi hikâyelere göre, Elder Gods (Türkçe: Yaşlı Tanrılar) olarak bilinen sonsuz, eterik ve doğaüstü ilahi varlıkların eski bir panteonu tarafından yaratılan, hayatta kalan on sekiz alemden oluşan kurgusal bir evrende geçmektedir. Mortal Kombat: Deception kılavuzu, alemlerin altısını şu şekilde tanımlamıştır: Liu Kang, Kung Lao, Sonya Blade, Johnny Cage ve Jax Briggs gibi efsanevi kahramanlara ev sahipliği yapan ve ayrıca Thunder God Raiden'ın koruması altında olan "Earthrealm" (Dünya); Quan Chi ve Noob Saibot gibi şeytani varlıkların ve karanlık savaşçıların yer aldığı nefes kesici derinliklere sahip "Netherrealm"; sürekli çatışma içinde olan ve İmparator Shao Kahn'ın kendisine ait olduğunu iddia ettiği "Outworld"; Sakinlerinin yapıyı ve düzeni her şeyin üstünde tuttuğu "Seido, The Realm of Order"; sakinlerinin hiçbir kurala uymadığı, sürekli kargaşa ve değişime tapılan "Chaosrealm"; ve güzelliği, sanatsal ifadeleri, sakinlerinin uzun ömürlülüğü ile tanınan "Edenia". Elder God'lar, bir diyarın sakinlerinin, savunan diyarın en büyük savaşçılarını on ardışık dövüş turnuvasında yenerek başka bir dünyayı fethedebileceğine hükmetti. Bu turnuvalara Mortal Kombat adı verildi.

İlk Mortal Kombat oyunu, yedi farklı savaşçının turnuvaya katılmak için kendi sebepleriyle yer aldığı Earthrealm'de geçer. Outworld tarafından ele geçirilme tehdidi altında olan diyarın, özgürlüklerini sürdürmeleri turnuvanın ödülüydü. Earthrealm'in yerleşik savaşçıları arasında Liu Kang, Johnny Cage ve Sonya Blade vardı. Thunder God Raiden'ın yardımıyla Earthrealm savaşçıları galip geldi ve Liu Kang, Mortal Kombat'ın yeni şampiyonu oldu. Mortal Kombat II'de, Shang Tsung'un başarısızlığıyla başa çıkamayan Outworld İmparatoru Shao Kahn, Earthrealm savaşçılarını Outworld'a bir tekrar maçı, kazananın her şeyi alacağı bir turnuvaya çekmektedir. Sonunda Liu Kang, Shao Kahn'ı yener. Mortal Kombat 3 zamanında, Shao Kahn, Edenia'yı imparatorluğuna dahil eder ve oranın eski kraliçesi Sindel'i Earthrealm'de yeniden canlandırır, aynı zamanda Edenia'yı Outworld ile birleştirir. Shao Kahn, Earthrealm'ı istila etmeye çalışır, ancak sonunda yine Liu Kang tarafından yenilir. Kahn'ın yenilgisinden sonra, Edenia onun kontrolünden kurtulur ve Prenses Kitana tarafından yönetilen barışçıl bir dünya haline gelir. Bir sonraki oyun olan Mortal Kombat 4'te, düşmüş yaşlı tanrı Shinnok'un krallıkları fethetmeye ve Raiden'ı öldürmeye çalışması yer alır. Ancak, o da Liu Kang tarafından mağlubiyete uğratılır.

Mortal Kombat: Deadly Alliance'da, kötü büyücüler Quan Chi ve Shang Tsung, diyardaki egemenliklerini sağlamak için güçlerini birleştirirler ve seri kahramanı Liu Kang'ı öldürürler. Mortal Kombat: Deception'da, birkaç mücadeleden sonra büyücüler zaferle çıkarlar; Earthrealm'ün savaşçılarının çoğunu öldürmüşlerdir, ta ki Raiden onlara karşı çıkmak için ortaya çıkana kadar. Outworld'ün eski yöneticisi Ejderha Kral Onaga, tüm diyardaki bölgeleri birleştirmek için geri döner, ancak oyunun kahramanı Shujinko tarafından sonda yenilir.

Mortal Kombat: Armageddon'da başlı başına felaket başlar. İlk Mortal Kombat'tan yüzyıllar önce, Kraliçe Delia, "diyarların tüm savaşçılarının gücü, diyarları altüst edecek ve istikrarsızlaştıracak kadar büyük bir boyuta ulaşacağı için", diyarları yok edileceğini öngörmüştür. Bu durum yıkıcı olaylar zincirini tetikleyecekti. Kral Argus, oğulları Taven ve Daegon'u inkübasyona koyarak bekletir ve böylece bir gün, Blaze adında bir ateş yaratığını yenerek diyarları Armageddon'dan kurtarmak için uyandırılabilirlerdi. Oyunda sonunda; Shao Kahn, Blaze'i yenip savaşı kazanan kişidir.

Crossover oyun Mortal Kombat vs. DC Universe, hikâye açısından konularının devamı olmayıp önceki oyunlar ile bağlantısı yoktur. Hem Shao Kahn'ın hem de uzaylı savaş lordu Darkseid'in eşzamanlı yenilgileri, her iki kötünün de "Dark Kahn" adında bir varlığına kaynaşmasına neden olduktan sonra, hem Mortal Kombat hem de DC Evrenleri birleşmeye başlar. Bu durum, savaşçıları ve kahramanları kontrol edilemez öfke nöbetlerine girerek çatışmalara sürükler. Her iki evrenin kahramanları ve kötü adamları, felaketten sorumlu olduklarını düşünerek birbirleriyle sürekli olarak savaşırlar, ta ki Superman ve Raiden kalana kadar. İkisi, Dark Kahn ile yüzleşir ve ortak düşmanlarını yenmek için bir araya gelir. Dark Kahn'ın yenilgisinden sonra, iki krallık etkisiz hale gelir ve Shao Kahn ile Darkseid sonsuz hapis cezasına çarptırılmak üzere birbirlerinin evrenlerinde sıkışıp kalırlar.

2011 Mortal Kombat reboot'unda Armageddon savaşı sadece Shao Kahn ve Raiden'ın hayatta kalmasıyla sonuçlandı: Raiden, Shao Kahn tarafından öldürülmek üzeredir ve son darbeyi indirmeden hemen önce Raiden, kazanması gerektiğini söyleyerek önceki benliğine zihinsel bir mesaj gönderir. Görüntüleri alan geçmiş Raiden, onuncu Mortal Kombat turnuvasının ortasında Armageddon'u önlemek için zaman çizelgesini değiştirmeye çalışır. Yaşlı Tanrıların yardımıyla Shao Kahn'ın zaferini engellemeyi başarırken, kendini savunmak için Liu Kang'ı öldürmek zorunda kalır ve müttefiklerinin çoğunu Kraliçe Sindel'e kaybeder; Earthrealm'i Shinnok ve Quan Chi'nin entrikalarına karşı savunmasız bırakır.

Mortal Kombat X'de Shinnok ve Quan Chi, Shao Kahn'ın Earthrealm'e yaptığı istilada ölenlerin yeniden dirilen revenant'ları ordusuyla birlikte planlarını hayata geçirir. Raiden, Johnny Cage, Kenshi Takahashi ve Sonya Blade tarafından yönetilen bir savaşçı ekibi onlara karşı çıkar ve yaşanan savaşta Shinnok kendi amuletine hapsedilir ve çeşitli savaşçılar kontrolünden kurtulup yeniden dirilir, ancak Quan Chi kaçar. Yirmi beş yıl sonra, büyücü tekrar ortaya çıkar ve böceksi D'Vorah ile birlikte Shinnok'un geri dönüşünü kolaylaştırır. Kin dolu Scorpion, Quan Chi'yi öldürür, ancak onu Shinnok'u serbest bırakmaktan engelleyemez. Onunla mücadele etmek için Johnny Cage ve Sonya Blade'in kızı Cassie Cage, Earthrealm'in yeni nesil kahramanlarından oluşan bir takımın liderliğinde onu yenmeye çalışır. Quan Chi ve oyunun sonunda Shinnok yenilir. Liu Kang ve Kitana'nın revenant'ları Netherrealm'i kontrol altına alırken, Raiden Shinnok'un amuletine erişir.

Mortal Kombat 11 ve genişlemesi Aftermath'de, zamanın mimarı ve Shinnok'un Annesi Kronika'nın, oğlunun yenilgisinden ve Raiden'in çalışmalarını kurcalamasından sonra zaman çizelgesini yeniden başlatmak için çalıştığı görülür. Liu Kang'ı neredeyse ikinci kez öldürdükten sonra, Raiden onunla birleşik güçlerinden korkan Kronika'nın birden çok zaman çizgisinde savaşmaları için onları manipüle ettiğini keşfeder. Kronika'nın müdahalesine ve minyonlarının saldırılarına rağmen, Raiden Liu Kang'a gücünü verir ve onu bir ateş ve gök gürültüsü tanrısına dönüştürürek Kronika'yı yenmesine yardımcı olur. Genişlemeden sonra, Liu Kang'ın zaman çizelgesini yeniden başlatmak için gereken öğe olan Kronika'nın Tacı'nı istemeden yok ettiği ortaya çıkar. Yenilgisi, Kronika'nın hapsedilmesi nedeniyle temel oyunda bulunmayan Shang Tsung'u da canlandırır. Tacı geri almak için Liu Kang, Shang Tsung'u, öğeyi Kronika'dan önce elde etmek için diğer Earthrealm kahramanlarını zamanda geri gönderir, ancak Shang Tsung olayları manipüle eder, böylece tacı ele geçirir. Son kısımda oyuncu, Shang Tsung veya Liu Kang ile yeni bir zaman çizelgesi başlatmayı tercih edebilir.

Karakterler[değiştir | kaynağı değiştir]

Dragon Con 2012'de Kitana, Reptile ve Sonya Blade'in cosplaycileri.

Seri, iterasyonları boyunca; Baraka, Cassie Cage, Cyrax, Ermac, Fujin, Goro, Jade, Jax, Johnny Cage, Kabal, Kano, Kenshi, Kintaro, Kitana, Kung Lao, Liu Kang, Mileena, Motaro, Nightwolf, Noob Saibot, Quan Chi, Raiden, Rain, Reptile, Scorpion, Sektor, Shang Tsung, Shao Kahn, Sheeva, Shinnok, Sindel, Skarlet, Smoke, Sonya Blade, Stryker, Sub-Zero ve Tanya gibi çok sayıda oynanabilir karaktere sahip oldu. Bunlardan bazıları Dünya'daki insanlar ve siborglarıdır, bazıları iyi ve kötü tanrılardır, bazıları da 'Outworld' ve diğer alemlerin sakinleridir.

Ana karakterler dışında birçok konuk karaktere de yer verilmiştir. Bu içerik, birkaç DC Comics evreninin kahramanlarını ve kötülerini bünyesinde barındırdığı 2008'de piyasaya sürülen Mortal Kombat vs. DC Universe'den başlayarak sonraki oyunlarda God of War'dan "Kratos", Elm Sokağında Kâbus serisinden "Freddy Krueger", 13. Cuma serisinden "Jason Voorhees", Alien serisinden "Alien", Teksas Testere Katliamı serisinden "Leatherface", Predatör serisinden "Predatör", Terminatör serisinden "Terminatör T-800", RoboCop serisinden "RoboCop", Rambo serisinden "John Rambo", The Boys'dan "Homelander", Image Comics'den "Spawn" ve "Omni-Man", ve DC Comics'ten "The Joker" ve "Peacemaker"gibi karakterler yer aldı. Joker, ayrıca MKvs.DC'de de yer almıştı.

Geliştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kökenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Mortal Kombat geliştirilmeye 1991 yılında dört kişiyle başlandı: Ed Boon (programlama), John Tobias (sanat ve hikâye), John Vogel (grafikler) ve Dan Forden (ses tasarımı).[11][12] Oyunun erken dönemlerinde, bir dizi farklı konsept üzerinde çalışıldı. İlk başta, John Tobias'un bir ninja teması etrafında geliştirdiği bir proje olarak ortaya çıktı. Bu dönemde, Richard Divizio, Daniel Pesina ve Carlos Pesina gibi oyuncular da projeye katkıda bulundular. Ancak, oyunun ilk versiyonu, patron Ed Boon'a sunulduğunda o ve tüm Midway ekibi tarafından reddedildi.[13] Daha sonra 1992 yılında çıkan Evrenin Askerleri adlı bir film için video oyunu uyarlaması yapma fikri ortaya atıldı.[14] Bu film, Jean-Claude Van Damme'in başrolünde olduğu bir yapımdı ve John Tobias, Van Damme'nin dijital bir versiyonunu içeren bir 'dövüş oyunu' konseptini düşündü.[15] Karikatürize dövüş oyunlarından "çok daha sert, biraz daha ciddi, Enter the Dragon veya Bloodsport'a biraz daha benzeyen" bir oyun yapmak niyetinde olan Tobias ve Boon,[16] Bloodsport lisansını kullanma anlaşması bozulduktan sonra bile dövüş oyunu projelerine devam etme kararı aldılar ve orijinal fikre geri dönmeye karar verdiler.[17] Mortal Kombat karakterlerinden ilki olan Johnny Cage, "tüm Van Damme durumuna bir parodi" haline geldi.[14]

Capcom'ın Street Fighter II: The World Warrior'ın başarısı, Midway Games'i kendi arcade dövüş oyununu üretmeye ikna etti. Bu, Tobias'un oyununda mümkün olduğunca büyük dijitize sprite'ları kullanmak istediği türdü.[18] Ancak, Street Fighter II'nin proje üzerinde doğrudan belirgin bir etkisi olmadı. 1984'teki Karate Champ'ı ilham kaynağı[19] olarak gösteren Tobias'a göre, Capcom'un oyunundan her bakımdan farklı bir oyun yapmak için bilinçli olarak çalışıldı.[18] Rakiplerinden farklı olarak; oyun grafiklerinde elle çizme yöntemi ile karakter oluşturma yerine dijitalleştirilme ile karakter oluşturulma yönteminin kullanılmasının yanı sıra, aralarındaki belirgin bir fark, yüksek düzeyde kan ve şiddet içermesiydi. Capcom'un iletişimden sorumlu kıdemli direktörü daha sonra, röportajcının Street Fighter'ın "hassasiyet ve derinliği" mi yoksa Mortal Kombat'ın "kan ve komedisini" mi tercih ettiğini sorarak Street Fighter ve Mortal Kombat'ı karşılaştırdı. Ayrıca, Street Fighter ve Mortal Kombat rekabetinin 1990'lardaki Coca-Cola ve Pepsi rekabetine benzediğini belirtti.[20]

Mortal Kombat, başarısını sadece iyi görünüm ve kanlı sahnelerle sınırlamadı. Yoğun kan ve şiddet dikkat çekmek için harika bir yol olsa da, Mortal Kombat'ın insanları daha fazlasını aramaya yönlendiren başka bir yönü vardı: Hikayesi, kendine özgü farklı türde oynanışı, özellikle kendi içindeki dövüş sistemi.[21]

GameSpot

John Tobias, oyunun hikâyesi ve karakterleri için ilhamını Çin mitolojisinden ve Shaolin keşişleri hakkında dolaşan bazı hikâyelerden aldığını belirtti.[14] Küçük Çin'de Büyük Bela filmiyle ilgili olarak Tobias, film "Çin'den gelen doğaüstü kung fu filmlerine olan Amerikanlaşmış takıntımı biraz yansıttı, ama en büyük etken değildi.[22] Benim en büyük ilham kaynağım Tsui Hark'ın filmlerinden geldi - Zu Warriors & The Swordsman. Onları Chicago, Chinatown'ndaki kaçakçılardan almak zorundaydık." diye yazdı.[22] Serideki karakterleri tasarlama süreçleri hakkında genel olarak şunları söyledi: "Öncelikle, cinsiyetini ve büyüklüğünü belirliyoruz. Sonra karakterlerin temasını belirliyoruz, ninjalar mı yoksa robotlar mı gibi. Sonra kostümü tasarlıyoruz ve bu süreçte hikayeyi ve evrene nasıl uyduğunu oluşturuyoruz. Sonra, karakterimize benzeyen bir oyuncu buluyoruz." Tobias'ın serideki yazı ve sanatsal katkıları, Mortal Kombat 4'ün piyasaya sürülmesinden sonra 2000 civarında sona erdi.[18] 2012'de, "Gelecek hikayeyle ilgili tam olarak ne yapacağımı biliyordum. Birkaç yıl önce, ilk MK filmine bir tür devam filmi ve oyunun mitolojik köklerine ilerleme yazdım" dedi.[23]

Mortal Kombat adı, pinball tasarımcısı Steve Ritchie'nin fikriydi[24] ve orijinal Mortal Combat adının ticari marka olarak alınmasındaki zorluklar sonrasında geliştirildi.[19] O zamandan beri, seri sık sık "K" harfini "C" harfi yerine kullanarak çeşitli kelimeleri kasıtlı olarak yanlış yazıyor. Boon'a göre, Mortal Kombat oyunlarının geliştirilmesi sırasında, böyle kelimelerin genellikle doğru yazıldığını, yalnızca bir geliştiricinin bunu önerdiğinde bu değişimin yapıldığını belirtti.[25]

Oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mortal Kombat serisindeki oyunlara ve versiyonlara genel bakış
Başlık Çıkış Orijinal platform Bağlantı noktaları (Port) Notlar
Mortal Kombat 1992 Arcade Çeşitli Orijinal Mortal Kombat oyunu.
Mortal Kombat II 1993 Arcade Çeşitli İkinci ana oyun. Mortal Kombat'ın devamı.
Mortal Kombat 3 1995 Arcade Çeşitli Üçüncü ana oyun. Mortal Kombat II'nin devamı.
Ultimate Mortal Kombat 3 1995 Arcade Çeşilti Mortal Kombat 3'e yapılan bir güncelleme.
Mortal Kombat Trilogy 1996 PS1, N64 Saturn, Windows, Game.com, R-Zone 1996'ya kadar serideki tüm karakterleri içeren, MK3 motorunu temel alan bir oyun.
Mortal Kombat Mythologies: Sub-Zero 1997 PS1, N64 Yok Üç spin-off oyunun ilki. Sub-Zero'nun başrolde olduğu bir aksiyon-macera oyunu. İlk Mortal Kombat'ın ön bölümü (prequel'i).
Mortal Kombat 4 1997 Arcade PS1, N64, Windows Dördüncü ana oyun. Mortal Kombat 3'ün devamı. Arcade'de görünen son oyun.
Mortal Kombat Gold 1999 Dreamcast Yok Mortal Kombat 4'e yapılmış güncelleme. Sadece konsol platformu için çıktı.
Mortal Kombat: Special Forces 2000 PS1 Yok Üç spin-off oyunun ikincisi. Jax'in başrolde olduğu bir aksiyon-macera oyunu. İlk Mortal Kombat'ın ön bölümü.
Mortal Kombat Advance 2001 GBA Yok Ultimate Mortal Kombat 3'ün bir port'u
Mortal Kombat: Deadly Alliance 2002 PS2, Xbox, GCN GBA Beşinci ana oyun. Mortal Kombat 4'ün devamı.
Mortal Kombat: Tournament Edition 2003 GBA Yok Mortal Kombat: Deadly Alliance'ın GBA sürümüne bir güncelleme.
Mortal Kombat: Deception 2004 PS2, Xbox, GCN Yok Altıncı ana oyun. Deadly Alliance'ın devamı.
Mortal Kombat: Shaolin Monks 2005 PS2, Xbox Yok Üç spin-off oyununun üçüncüsü. Mortal Kombat ve Mortal Kombat II arasındaki alternatif bir zaman çizelgesinde, Liu Kang ve Kung Lao'nun başrol oynadığı bir aksiyon-macera uyarlaması.
Mortal Kombat: Armageddon 2006 PS2, Xbox Wii (2007) Yedinci ana oyun. Deception'ın devamı ve orijinal ana serinin son oyunu.
Mortal Kombat: Unchained 2006 PSP Yok Deception'ın bir port'u.
Ultimate Mortal Kombat 2007 NDS Yok Ultimate Mortal Kombat 3'ün başka bir port'u.
Mortal Kombat vs. DC Universe 2008 PS3, Xbox 360 Yok Sekizinci ana oyun. Mortal Kombat II ve Mortal Kombat 3 arasında alternatif bir zaman çizelgesinde geçen, kanonik olmayan bir geçiş oyunu.
Mortal Kombat 2011 PS3, Xbox 360 PS Vita (2012), Windows (2013) Dokuzuncu ana oyun. Orijinal Mortal Kombat, Mortal Kombat II ve Mortal Kombat 3'teki olayları birleştiren hikâye reboot'u. Windows sürümü, tüm indirilebilir içerikleri içeren Mortal Kombat: Komplete Edition olarak yayınlandı.
Mortal Kombat Arcade Kollection 2011 PS3, Xbox 360 Windows (2012) Mortal Kombat, Mortal Kombat II ve Ultimate Mortal Kombat 3 port'ları derlemesi.
Mortal Kombat X 2015 PS4, Xbox One,[26] Windows Android, iOS Onuncu ana oyun. 2011'deki Mortal Kombat'ının devamı. Tüm indirilebilir içerikleri içeren yükseltilmiş bir sürüm, Mortal Kombat XL adıyla yayımlandı.
Mortal Kombat Mobile 2015 Android, iOS, iPadOS Yok İlk başta Mortal Kombat X adıyla çıktı. Bu oynaması ücretsiz mobil oyun, 2020'lerde güncellemeler aldı.[27]
Mortal Kombat 11 2019 PS4, Xbox One,[28] Nintendo Switch, Google Stadia, Windows PS5 (2020), Xbox Series X/S (2020) On birinci ana oyun. Mortal Kombat X'in devamı. Mortal Kombat 11: Aftermath başlıklı bir genişletme 2020'de yayınlandı. Mortal Kombat 11: Ultimate Edition adında tüm indirilebilir içerikleri içeren geliştirilmiş bir sürüm yayınlandı.
Mortal Kombat: Onslaught 2023 Android, iOS Yok Mortal Kombat serisinin ikinci mobil oyunu. 2023'te piyasaya sürülecek bir koleksiyon RPG'sidir.[29]
Mortal Kombat 1 2023 PS5, Xbox Series X/S, Nintendo Switch, Microsoft Windows TBA On ikinci ana oyun. Mortal Kombat 11'in devamı.

Ana seri[değiştir | kaynağı değiştir]

Orijinal Mortal Kombat oyunu, Ekim 1992'de Midway tarafından arcade makinelerinde piyasaya sürüldü ve o zamandan beri Acclaim Entertainment tarafından piyasaya sürülen ilk bağlantı noktalarıyla birlikte birkaç konsol ve ev bilgisayarı sistemine taşındı.[30] Devam oyunu, Mortal Kombat II, 1993'te arcade makineleri için piyasaya sürüldü, daha fazla karakter kadrosu ve iyileştirilmiş grafikler ve oynanış içeriyordu, ardından 1993-1995'te çok sayıda ev sistemine taşındı ve yine Acclaim tarafından piyasaya sürüldü.[31] Mortal Kombat 3, 1995'te hem arcade hem de ev sürümlerinde çıktı.[32] MK3, oyundaki karakter sayısını ve diğer özellikleri artıran iki güncelleme aldı: Aynı yıl oyun salonlarında yayınlanan Ultimate Mortal Kombat 3 ve ertesi yıl ev konsolları için piyasaya sürülen Mortal Kombat Trilogy.[33] Bir sonraki oyun, Mortal Kombat 4, 1997'de piyasaya sürüldü ve serinin önceki oyunlarda kullanılan dijitize 2D grafikler yerine 3D işlenmiş grafiklere sıçramasını işaret etti. Mortal Kombat 4; PlayStation, Nintendo 64 ve Microsoft Windows'a port'landı. Oyunun Mortal Kombat Gold başlıklı güncellenmiş versiyonu 1999'da Dreamcast için özel olarak piyasaya sürüldü.

Bu noktada seri, sadece konsolları hedef almaya başladı ve Mortal Kombat 4, serinin oyun salonları için piyasaya sürülen son oyunu oldu. Ayrıca serinin adlandırma şeması, 2002'de Mortal Kombat: Deadly Alliance ile başlayarak, sayılar yerine alt başlıkların kullanımı şeklinde değiştirildi.

Deadly Alliance başlangıçta Xbox, PlayStation 2 ve GameCube için piyasaya sürüldü.[34][35][36] Deadly Alliance aynı zamanda tamamen 3D oynanışa sahip ilk Mortal Kombat oyunuydu ve Mortal Kombat 4'e kadar oyun 2D düzlemde kalmıştı; bu 3D trendinin kullanımı sonraki iki oyun için de devam edecekti.

Bir sonraki devam oyunu, 2004 çıkışlı Mortal Kombat: Deception'dı; PlayStation 2, Xbox ve GameCube için yayınlandı.[37][38][39] PlayStation Portable için bağlantı noktası olan Mortal Kombat: Unchained, 2006'da piyasaya sürüldü. Mortal Kombat: Armageddon 2006'da PlayStation 2, Xbox ve 2007'de Wii için yayınlandı.[40][41][42]

Mortal Kombat serisi ile DC Comics arasında bir crossover dövüş oyunu olan Mortal Kombat vs. DC Universe, 2008'de PlayStation 3 ve Xbox 360 için piyasaya sürüldü.[43][43]

Serideki dokuzuncu oyun, kısaca Mortal Kombat adlı bir reboot, şimdi NetherRealm Studios olarak bilinen eski Midway Games tarafından geliştirildi.[44] İlk olarak 2011'de PlayStation 3 ve Xbox 360 için piyasaya sürüldü ve 2012'de PlayStation Vita'ya ve 2013'te Microsoft Windows'a taşındı. İndirilebilir içerik, şu anda serideki oyunların bir özelliği haline geldi. Bunun ilk devam oyunu olan Mortal Kombat X, 2015'te PlayStation 4, Xbox One ve Microsoft Windows'ta piyasaya sürüldü. -Sayılarla oyun adlandırılma şemasına geri dönüldü-* MKX, tablet ve smarofon bilgisayarlar için ilk Mortal Kombat oyunu Mortal Kombat Mobile ile eşleştirildi. Onun ardından gelen, Mortal Kombat 11, 2019'da PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch ve Microsoft Windows için piyasaya sürüldü. İkici bir mobil oyun Mortal Kombat: Onslaught ve on birinci oyunun devamı Mortal Kombat 1, 2023'te piyasaya sürülecek.[45]

Spin-off oyunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Fahs, Travis (5 Mayıs 2011). "The History of Mortal Kombat". IGN (İngilizce). 27 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  2. ^ "1UP Show Mortal Kombat vs. DC Universe Video Gameplay Review Impressions Trailer on GameVideos from GameVideos". web.archive.org. 7 Temmuz 2011. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Mortal Kombat: Deadly Alliance Review". GameSpot (İngilizce). 7 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  4. ^ Haynes, Jeff (10 Ekim 2006). "Mortal Kombat: Armageddon Review". IGN (İngilizce). 16 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  5. ^ "Mortal Kombat vs DC Universe Review, Mortal Kombat vs DC Universe PS3 Review - GameSpot.com". web.archive.org. 28 Haziran 2011. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  6. ^ Webster, Andrew (23 Ağustos 2010). "A gruesome return to form: hands-on with Mortal Kombat". Ars Technica (İngilizce). 25 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022. 
  7. ^ Jim Sterling, Ono: Mortal Kombat represents Western game design 29 Ekim 2012[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Destructoid, 04.07.2011.
  8. ^ "Ultimate Mortal Kombat 3 Review, Ultimate Mortal Kombat 3 Xbox 360 Review - GameSpot.com". web.archive.org. 11 Temmuz 2011. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Mortal Kombat: Deception Review". GameSpot (İngilizce). 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022. 
  10. ^ a b Mayhew, Malcom. "NEW 'MORTAL KOMBAT' IS GORIER THAN 1ST ONE" (İngilizce). Deseret News. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  11. ^ "Nintendo® The Official Magazine". web.archive.org. 23 Ekim 2007. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  12. ^ Nelson, Major (18 Ocak 2009). "Show #305 : The Maw and Ed Boon". Xbox Wire (İngilizce). 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  13. ^ "An Oral History of 'Mortal Kombat'". MEL Magazine (İngilizce). 24 Temmuz 2020. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  14. ^ a b c GamePro 58 (İngilizce). Mayıs 1994. s. 28-31. 
  15. ^ Guinness World Records. (2008). Guinness World Rec Gamers Ed#P. Internet Archive. Little Brown Books. ISBN 978-1-904994-21-3. 
  16. ^ "Ed Boon's 12 Biggest Mortal Kombat Memories". Complex (İngilizce). 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  17. ^ "Video Games, Game Reviews & News - G4tv.com". web.archive.org. 6 Ağustos 2011. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  18. ^ a b c "Mortal Kombat II 25th Anniversary Interview w/ John Tobias and Matt Campy - YouTube". web.archive.org. 5 Ocak 2019. 5 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  19. ^ a b "John Tobias, Mortal Kombat co-creator | Interview | The Gameological Society". web.archive.org. 16 Mayıs 2019. 16 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  20. ^ "news". Game Developer (İngilizce). 10 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  21. ^ Jeff Greeson and Cliff O'Neill, The History of Mortal Kombat - The Storyline, GameSpot, 2002.
  22. ^ a b "X'te John Tobias". Twitter. 2 Eylül 2011. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2024. 
  23. ^ Mick-Lucifer, <img class="user-icon" sizes="2em" src="https://www mortalkombatonline com/m/b/bWnfY7uDLH25HVgcxmFYniLLs90UMbINu0DcNZFOCj6Ha5uWDiZnH16tjVuVsLOCgbsKgc9JsjGHnXFLwtVac4gT05uE6" alt="User Icon"> (1 Ekim 2012). "In Konversation: Mortal Kombat Online vs John Tobias - Part 2". Mortal Kombat Online (İngilizce). 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  24. ^ "Wayback Machine". web.archive.org. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  25. ^ "Mortal Kombat Vs. DC Universe: Ed Boon interview - CraveOnline". web.archive.org. 1 Mart 2016. 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  26. ^ "TRMK Features - Interview Mortal Kombat X Ed Boon E3 2014". Trmk.org. 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014. 
  27. ^ "Mortal Kombat Mobile (@MKMobileGame) | Twitter". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  28. ^ Fahey, Mike (6 Aralık 2018). "Mortal Kombat 11 Announced, Launching Globally April 23". Kotaku. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018. 
  29. ^ "Collection RPG Mortal Kombat: Onslaught announced for iOS, Android". Gematsu (İngilizce). 18 Ekim 2022. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  31. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  34. ^ "Mortal Kombat: Deadly Alliance Release dates (PS2)". GameSpot (İngilizce). 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  35. ^ "Mortal Kombat: Deadly Alliance Release dates (Xbox)". GameSpot (İngilizce). 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  36. ^ "Mortal Kombat: Deadly Alliance Release dates (GameCube)". GameSpot (İngilizce). 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  37. ^ "Mortal Kombat: Deception Release dates (PS2)". GameSpot. 24 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009. 
  38. ^ "Mortal Kombat: Deception Release dates (Xbox)". GameSpot. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009. 
  39. ^ "Mortal Kombat: Deception Release dates (GameCube)". GameSpot. 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009. 
  40. ^ "Mortal Kombat: Armageddon Release dates (PS2)". GameSpot. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010. 
  41. ^ "Mortal Kombat: Armageddon Release dates (Xbox)". GameSpot. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010. 
  42. ^ "Mortal Kombat: Armageddon Release dates (Wii)". GameSpot. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010. 
  43. ^ a b "Mortal Kombat". GameSpot (İngilizce). 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  44. ^ "Video Game News & Reviews". Engadget (İngilizce). 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  45. ^ Plant, Logan (23 Şubat 2023). "Mortal Kombat 12 Confirmed for 2023 Release". IGN (İngilizce). 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]