Milliyetçi Cephe hükûmetleri
Milliyetçi Cephe hükûmetleri, 1975 ve 1977 yıllarında TBMM'de grubu bulunan sağ eğilimli partiler tarafından kurulan koalisyon hükûmetleridir. 1975'te AP-MSP-MHP-CGP koalisyonu birinci, 1977'de AP-MSP-MHP koalisyonu ikinci Milliyetçi Cephe hükûmetini oluşturmuştur.
Milliyetçi Cephe Hükûmetleri Türkiye'de yükselen sol siyasete yönelik CHP'nin yeniden iktidar olmasını engellemek ve yakın bir tehlike olarak gördükleri Türkiye'de komünizmin gelişmesini durdurmayı amaçlamıştır.
I. Milliyetçi Cephe Hükûmeti[değiştir | kaynağı değiştir]
1973 Türkiye genel seçimleri sonrasında Bülent Ecevit tarafından CHP - MSP koalisyonu ile I. Ecevit Hükûmeti olarak anılan 37. Türkiye Hükûmeti kurulmuştur. İki parti arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle dağılan hükûmet sonrasında aynı yıl Sadi Irmak başkanlığında partilerüstü olarak 38. Türkiye Hükûmeti kurulmuş ancak güvenoyu yoklamasında başarılı olamayarak dağılmıştır.
I. Milliyetçi Cephe hükûmeti olarak bilinen 39. Türkiye Hükûmeti, DP'den ayrılan dokuz milletvekilinin ("dokuzlar" olarak bilinir) destek vermesiyle 31 Mart 1975'te, Süleyman Demirel'in başkanlığında AP-MSP-MHP-CGP partileri ile kurulmuştur. Hükûmete kısaca "MC" hükûmeti, partilere "Cephe Partileri", Süleyman Demirel'e ise "Cephe Başkanı" denilmiştir.
II. Milliyetçi Cephe Hükûmeti[değiştir | kaynağı değiştir]
1977 Türkiye genel seçimlerinde CHP %41 oy almasına rağmen elde ettiği 213 milletvekili tek başına hükûmet kurmasına yetmediği için CHP lideri Bülent Ecevit diğer partilerle koalisyon kurma girişiminde bulunmuş ancak uzlaşı sağlanamadığından Bülent Ecevit hükûmeti kuramamıştır.
Daha sonra Cumhurbaşkanı tarafından hükûmeti kurma görevi seçimde ikinci gelen Adalet Partisi'nin Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verilmiş ve Demirel partiler arası uzlaşıyı sağlayarak AP-MSP-MHP'den oluşan koalisyon hükûmetini kurmuştur. Bu hükûmet kamuoyunda ve siyasal çevrelerde II. Milliyetçi Cephe hükûmeti ya da "2. MC" hükûmeti olarak anıldı. Ancak partiler arası gerginlikler devam etmiş ve 1978'de AP'den ayrılan 11 milletvekilinin CHP'ye katılımıyla TBMM'de güvenoyu yoklamasını geçemeyen hükûmet düşmüştür.
Kerhen Milliyetçi Cephe Hükûmeti[değiştir | kaynağı değiştir]
Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel başkanlığında kurulan hükûmet 12 Kasım 1979 - 12 Eylül 1980 tarihleri arası görev yaptı. Altıncı Demirel Hükûmeti olarak kuruldu.[1]
MSP ve MHP'nin dışarıdan desteklediği azınlık hükûmetidir. 1979 milletvekili ara seçimlerinden Adalet Partisinin zaferle çıkması sonrası kurulmuştur. Kerhen (istemeyerek)[kaynak belirtilmeli] adını diğer sağ partilerin gönülsüzce hükûmeti desteklemesinden ve güvenoylamasında Necmettin Erbakan'ın "Kabul" dedikten sonra "ama tabii kerhen"[kaynak belirtilmeli] demesinden almıştır. 24 Ocak kararları bu hükûmet döneminde alınmıştır. 12 Eylül Darbesi ile görevi sona ermiştir.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükûmetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.