Manyetik rezonans görüntüleme
Manyetik rezonans görüntüleme (İngilizcesi: Magnetic Resonance Imaging MRI), nükleer manyetik rezonans görüntüleme veya manyetik rezonans tomografi, canlıların iç yapısını görüntüleme amacıyla daha çok tıpta kullanılan bir yöntemdir.[1] Yüksek düzeyde manyetizmayla canlı doku, yansıtma yöntemiyle görüntülenir. Farklı özelliklerinden dolayı hastalıkların tespitinde bilgisayarlı tomografiden de destek alınabilir.
Genel anlamda MR diye bilinen bu işlem, aslında nükleer manyetik rezonans görüntülemedir. Dokudaki hidrojen atomlarının yoğunluklarına ve hareketlerine göre görüntü oluşturur. MR’da radyasyon kullanılmaz, onun yerine manyetik alanla vücuttaki hidrojen atomlarının çekirdeklerindeki proton uyarılır.[2] Alıcılara ulaşan sinyaller bilgisayar analizleriyle siyah beyaz görüntülere (Perfüzyon görüntülemelerde sonuçlar renklendirilebilir) dönüştürülür. Bu amaçla kullanılan manyetik alan 1 - 1,5 Tesla aralığındadır. Bir kıyaslama yapmak gerekirse, dünyanın manyetik alanı (pusulaların iğnesini kuzeye çeviren manyetik alan) 0,5 Gauss düzeyindedir. 1 Tesla, 10.000 Gauss’a eşittir. Dolayısıyla MR cihazında dünyanın manyetik alan gücünün yaklaşık 25 bin katı bir manyetik alan kullanılır. Bu çok güçlü manyetik alan kontrol altında çalışır. Görüntülerin hepsi dijital ortamda oluşur ve diğer görüntüleme metotlarından çok farklıdır.[3]
Günümüzde MR özellikle yumuşak dokuları görüntülemede kullanılır. Merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik) hastalıklarının teşhisinde, sporcu yaralanmalarında, kas iskelet sistemi, özellikle menisküs, bel fıtığı gibi rahatsızlıkların tespitinin yanı sıra her türlü nörolojik hastalıkların değerlendirmesinde sıkça kullanılmaktadır.[4]
MR görüntülemenin, canlı organizma üzerinde şu ana kadar kanıtlanmış herhangi bir zararı yoktur. Buna gebeler de dahildir; ama yine de organ gelişiminin gerçekleştiği ilk üç ayda MR çekimi önerilmez.[5] Metal etkileşimi olan, vücudunda mıknatıs ya da metal protez taşıyan, kalp pili kullanan, göz içinde yabancı cisim bulunan, ateşli silah yaralanması geçirmiş olan (çoğu uyumsuz metaldir) ya da kalıcı dövme sahibi kişilerin MR cihazına girmeleri sakıncalı kabul edilir (hayati tehlike doğurabilir).
Manyetik rezonans görüntüleme süresi, inceleme yapılan bölgeye, bölge sayısına, konulan ön tanıya göre değişiklik gösterip 15 dk. ile 75 dk. arasında sürebilir. Ayrıca gerek görülürse inceleme esnasında IV (damar içi) yoluyla kontrast madde kullanılarak kontrastlı çekim yapılır.[6]
Manyetik rezonans görüntülemenin Fonksiyonel MR, Difüzyon-Perfüzyon Ağırlıklı MR, MR Spektroskopi gibi farklı çeşitleri vardır.
Manyetik rezonans görüntülemeler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Adyabatik MRI Darbeleri
- Güçlendirilmiş manyetik rezonans görüntüleme
- Düşük frekans dalgalanmalarının genliği
- Amiloid ile ilişkili görüntüleme anormallikleri
- Arteriyel giriş fonksiyonu
- Arteriyel spin etiketlemesi
- B₀
- Bloch denklemleri
- Breast MRI
- Kan oksijen seviyesi bağımlı görüntüleme
- Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme
- Kardiyak ventrikülografi
- Beyin omurilik sıvısı akışı MRI
- Kimyasal görüntüleme
- Akım yoğunluğu görüntüleme
- Kıkırdağın gecikmiş gadolinyumla güçlendirilmiş manyetik rezonans görüntülemesi
- Diffusion MRI
- Endorektal bobin manyetik rezonans görüntüleme
- Ernst açısı
- Olayla ilgili fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme
- Hızlı düşük açılı çekim manyetik rezonans görüntüleme
- Sıvıyla zayıflatılmış inversiyon kurtarma
- FMRI uyarlaması
- FMRI yalan tespiti
- Fraksiyonel anizotropi
- Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme
- Beynin fonksiyonel manyetik rezonans spektroskopisi
- Şizofrenide fonksiyonel MR yöntemleri ve bulguları
- Fonksiyonel ultrason görüntüleme
- Jel dozimetrisi
- Odaklanmış ultrason
- Yüksek çözünürlüklü fiber izleme
- Hiperpolarizasyon
- Hiperpolarize karbon-13 MRI
- Hiperpolarize gaz MRI
- İn vivo manyetik rezonans spektroskopisi
- Girişimsel manyetik rezonans görüntüleme
- İntraoperatif MR
- Manyetik indüksiyon tomografisi
- Manyetik rezonans
- Manyetik rezonans anjiyografi
- Manyetik rezonans kolanjiyopankreatografi
- Manyetik rezonans elastografi
- Manyetik rezonans enterografi
- Manyetik rezonans parmak izi
- Beynin manyetik rezonans görüntülemesi
- Manyetik rezonans mikroskobu
- Manyetik rezonans miyelografi
- Manyetik rezonans spektroskopik görüntüleme
- Manyetik rezonans hız ölçümü
- Mıknatıslanma transferi
- Manyetofosfen
- MRI artefaktı
- MRI darbe dizisi
- Multispektral segmentasyon
- Manyetik rezonans nörografisi
- Perfusion MRI
- PET-MRI
- Faz kontrastlı manyetik rezonans görüntüleme
- PI-RADS
- Taşınabilir manyetik rezonans görüntüleme
- Kantitatif duyarlılık haritalaması
- Radyofrekans bobini
- Gerçek zamanlı MRI
- Manyetik rezonans görüntülemenin güvenliği
- Shinnar – Le Roux algoritması
- Sodyum MRI
- Kararlı durumlu serbest devinim görüntüleme
- Gerinim kodlu manyetik rezonans görüntüleme
- Duyarlılık ağırlıklı görüntüleme
- Sentetik MRI
- T2* ağırlıklı görüntüleme
- Zaman-aktivite eğrisi
- Traktografi
- Ksenon gazı MRI
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- PET-MRI
- Bigs.de, Animation: Spin; Relaksasyon ve Presesyon; T₁ ve T₂ eğrileri
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Manyetik rezonans görüntüleme ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- A Guided Tour of MRI: An introduction for laypeople National High Magnetic Field Laboratory
- The Basics of MRI2 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Underlying physics and technical aspects.
- Video: What to Expect During Your MRI Exam4 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Institute for Magnetic Resonance Safety, Education, and Research (IMRSER)
- International Society for Magnetic Resonance in Medicine28 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Trends in Biotechnology Volume 28, Issue 7, July 2010, Pages 363-370
- Blue Plaque commemorating the manufacture of the first commercial MRI whole body scanner at Osney Mead, Oxford 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Royal Institution Lecture - MRI: A Window on the Human Body27 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Animal Imaging Database (AIDB)
- Tutorial for performing an MRI Arthrogram 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- MRI & contrast media in Medicine
- MRI: A Noble Diagnostic Medical Tool and a Window to the Brain and Body19 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Magnetic Resonance Imaging (MRI)". National Institute of Biomedical Imaging and Bioengineering. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ "Magnetic Resonance Imaging - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ Contributors, WebMD Editorial. "How MRIs Are Used". WebMD. 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ Berger, Abi (5 Oca 2002). "Magnetic resonance imaging". BMJ : British Medical Journal. 324 (7328). s. 35. PMC 1121941 $2. PMID 11777806. 16 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024 – PubMed Central vasıtasıyla.
- ^ "MRI (Magnetic Resonance Imaging): What It Is, Types & Results". Cleveland Clinic. 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.
- ^ "MRI Scans: Definition, uses, and procedure". www.medicalnewstoday.com. 24 Tem 2018. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2024.