Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası
Devlet yapısı
Yönetim organları3
Tarihçe


Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası veya 1985 Anayasası, Kuzey Kıbrıs'ın 1985'ten bu yana geçerli olan anayasasıdır. 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tek yanlı olarak ilan etmesinden sonra kurulmuş olan Kurucu Meclis tarafından hazırlanmış, 5 Mayıs 1985 günü Kıbrıs Türkü seçmenler tarafından %29,82'ye karşı %70,18[1] çoğunlukla onaylanmıştır.[2]

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası, 1975 tarihinde onaylanmış Kıbrıs Türk Federe Devleti Anayasası'na benzemekte ama yeni cumhuriyetin gereklerini düzenleyen yeni hükümler içermektedir. Toplam 164 madde ve 13 geçici maddeden oluşmaktadır.[2]

Ceza kanunu altında verilen kasti olarak adam öldürme için idam cezası, geçici olarak konulan 13. madde ile kaldırılmıştır. Madde 15 ise idam cezasının sadece ülkenin savaş halinde olması durumunda vatana ihanet, devletlerarası hukuka göre korsanlık ve tedhiş suçları için uygulanabileceğini ilan etmektedir. Bu durumlarda bile ölüm cezası, Yasama Meclisinin (madde 78 altındaki hüküme göre vereceği) kararı olmadan uygulanamaz.[2]

Temel hak ve hürriyetleri güven altına alan detaylı maddeler içerir. Diğer maddeler çeşitli ekonomik ve sosyal haklar konusundaki hükümleri içerir. İşkencenin yasak olduğu kesin yargılarla belirtilmiştir. Özel hayatın gizliliği, konut dokunulmazlığı hakkı, haberleşmenin gizliliği, gezi ve yerleşme özgürlüğü, basın yayın özgürlüğü ve dernek kurma hakkı da devletin egemenliğe dayalı demokratik özelliğini yansıtan maddelerle güvence altına alınmıştır.[3]

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasanın 1. Madde'si (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun üstünlüğü ilkelerine dayanan laik bir Cumhuriyettir.), 2. Madde'sinin (1.) ve (2.) fıkrası ((1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumnhuriyeti Devleti, ülkesi ve halkı ile bölünmez bir bütündür. (2)  Resmi dil Türkçedir.) ve 3. Madde'si (Egemenlik, kayıtsız şartsız Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşlarından oluşan halkındır.) değiştirilemez, değiştirilmesi önerilemez.[1]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası". Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mahkemeleri. 9 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009. 
  2. ^ a b c "KKTC hakkında, Anayasa". KKTC Tanıtma Dairesi. 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2014. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]