Kullanıcı mesaj:Boynuinceli
BOYNUİNCELİLER
Danişmentlilerin bir kolu olan Boynuinceliler[1] kendilerinin aslen Kırşehir’in Kurugöl köyünden geldiklerini iddia ederler. Nevşehir’in kuruluşu ile birlikte buraya yerleştirilmişlerdir. 1700 yıllarında bununla ilgili belgeler mevcuttur. Develi ve Erciyes yaylalarına çıktıkları da bilinmektedir.
Daha sonraları Mersin –Karaman il sınırındaki Yüğlük Dağı* civarına yerleşmişlerdir. Buraya gelmelerinin asıl sebebi bilinmemektedir. Burada ilk önceleri Türkmenlerle yer kavgası yapmışlardır. Rivayetlere göre olay mahkemelik olmuştur. Mahkeme heyeti keşif yapmak için olay yerine gelir. Boynuinceliler civarın bekçisinden akıl isterler. Bekçide onlara keşif heyeti geldiğinde Türkmen mezar taşlarına sarılıp ağlamalarını söyler. Keşif heyeti gelir. Boynuinceliler mezarlığa varıldığında mezar taşlarına sarılıp “Anamızdı babamızdı nasıl ayırırsınız bizi atalarımızdan ” diye ağlamaya başlarlar. Keşif heyeti bu olaydan sonra Yüğlük Dağı etrafını Boynuincelilere verir.
İlk yerlerini kazandıktan sonra Boynuincelilerin bir kısmı Karaman’a yerleşmiş bir kısmı da Mersin –Silifke arası sahil şeridine yerleşmişlerdir. Karaman’a yerleşenler burada birçok köy kurmuşlardır. Bunlardan bir kaçı, Barutkavran, Selerek, Üçbaş, Yeniköy, Çimenkuyu vs. Ayrıca Karaman da Zenbilli mahallesi ve Urgan mahallesi yerleştikleri yerlerdendir. Mersin –Silifke, sahil şeridine yerleşenler ilk önceleri Susanoğlu, Narlıkuyu, Kızkalesi’nin üstlerine yerleşmişlerdir. 1974 Kıbrıs Harekâtından sonra Kıbrıs’a göç eden Boynuinceliler de olmuştur. Sonraları ise bir kısmı Erdemli civarına yerleşmişlerdir. Burada Arpaçbahşiş Kasabası, Fatih mahallesi, Menderes mahallesi yeni yerleşim yerleri olmuştur.
Aslında davarcılık** yapan Boynuinceliler 1940 –1950 yıllarından sonra yerleşik hayata geçmeye başlamışlardır. Günümüzde ise hâlâ davarcılık yapan, yayla seyil*** arasında göçebe hayat yaşayan Boynuinceliler’de vardır. Bunların sayısı şu an 50 aileyi geçmez.
Boynuinceliler 9 oymaktan oluşmaktadır. Bunlar; (Eröz,1959:112)
1- Şahbaz Uşağı
2- Gaffarlı Uşağı
3- Kızılali Uşağı
4- Sarıbeyoğlu Uşağı
5- Sarıoğlanlı Uşağı
6- Hacıali Uşağı
7- Kerim Uşağı
8- Dolan Uşağı
9- Gözaralı (Gözükaralı) Uşağı
Yüğlük Dağı etrafına gelen Boynuinceliler zamanın şartlarından dolayı çeşitli yerlere yerleşmişlerdir Mersin, Karaman, Kıbrıs’a yerleşen Boynuinceliler için birçok espirili sözler atfedilmiştir. Birisi Boynuinceli’yim dediği zaman Boynuinceli olmayanlar hemen “Ne var? Bu Boynuincelilerin gitmediği yer mi var? Amerikalılar aya çıktığında Boynuinceliler varsalardı öküzle tarla sürüyorlarmış, Boynuincelilerin topalı aya çıkmış, kim bilir sağlamı nereye gitmiştir?” gibi espiriler yapmaktadırlar.
Buradan da Boynuincelilerin çok geniş bir alana yerleştiğini ve etrafındakilerle devamlı etkileşim halinde olduklarını çıkarabiliriz.
Boynuincelilerin bilinen önemli liderleri, Kurt Bey, Memiş Bey ve Mustafa Bey’dir. Mustafa Bey zamanında Halimli Oymağı ile büyük bir otlak kavgası yapılmıştır. (Yalman,1971:206)
COĞRAFİ KONUM
Daha önce de bahsettiğimiz gibi Boynuinceliler Mersin, Silifke, Karaman üçgenine yerleşmişlerdir. Bir kısmı da 1974 Kıbrıs Harekâtı sonrası Kıbrıs’a yerleşmişlerdir. Bizim konumuz olan İçel ili içindeki Boynuinceliler Silifke-Mersin arasına yerleşmişlerdir. Silifke merkez, Susanoğlu, Tekir, Narlıkuyu, Akkum, Akyar, Erdemli merkez, Fatih ve Menderes Mahalleleri, Arpaçbahşiş, Kagapınarı, Mersin Çavuşlu yerleşim alanlarıdır. Görüldüğü gibi kıyı şeridinde sıralı bir yerleşim vardır.
Şimdi sadece İçel’deki Boynuincelilerin yazları çıktığı bir de yaylaları vardır. Bu ilk yerleştikleri yer olan Yüğlük Dağı civarıdır. Bu dağın etrafındaki, Karagöl, Eğriçayır, Perçin, Sarıtaş, Yedibel, Koncagediği, Oğru gibi yaylalardır. Bunların hepsine birden Koca Yayla denilmektedir. Bu yayla civardaki en soğuk yayladır.
Son yıllarda yaylanın uzak olması (Erdemli’ye 90 km. Silifke’ye 70 km. uzaklıkta),elektrik, telefon, su gibi önemli ihtiyaçların olmaması, ulaşımın zor sağlanması gibi nedenlerden dolayı yayla cazibesini kaybetmiştir. Yerine ihtiyaçların daha kolay karşılandığı yakın yaylalara gidilmeye başlanmıştır. Hatta bu yaylalardan yer alanlarda olmuştur. Avgadı, Cıcık, Güzeloluk, Sorkun örnek yaylalardır. Not: Şu an Boynuinceli Yaylası'nın her tarafında elektrik vardır, ancak ulaşım problemi yüzünden çoğunluk ulaşımın daha kolay olduğu yaylaları yeğlemektedir. Fakat günümüzde “İllede kendi yaylamız başka oluyor”deyip Koca Yayla’ya çıkanlar daha fazladır. “Yayla hayatı kendi yaylamızda daha zevkli ve heyecanlı oluyor.” denilmektedir.
- Yüğlük: Dinç ve genç anlamına gelmektedir. Şişman anlamında da kullanılmaktadır.
- Davar: Hayvancılıkta koyun ve keçi sürüsüne verilen ad.
- Seyil: Kışın devamlı kalınan yerleşim yerleri. Kışın yaylalar soğuk ve karlı olmaktadır. Hayvanların telef olmaması için Seyile göç edilir. Seyil "Sahil" demektir. Yörükler bunu seyil şeklinde değiştirmiştir. Türklerin taaa özü nüvesi olan yörükler, tabikide büyük ünlü uyumuna uymayan "sahil" kelimesini kullanmayacaklar "Türkçe'nin özü büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumuna uyar, bkn: Dil bilgisi kitapları" seyil kelimesini kullanacaklardır. Doğrusuda budur aslında Türk dil Kurumunun bilgisine arz olunur.