Kullanıcı:Uncitoyen/Çalışma

Vikipedi, özgür ansiklopedi

















Şablon:Karesi, Balıkesir

Maymun özçekimi 2011 yılında İngiliz fotoğrafçı David Slater’e ait fotoğraf makinesini alıp kaçan bir şebeğin bir dizi kendi görüntüsünü çekmesiyle oluşan ve halen devam eden telif hakkı sorunu

Wikimedia Vakfı ile David Slater arasında 2014 yılının ortalarında fotoğrafların üzerindeki telif hakları konusunda anlaşmazlık oldu.


Slater, görüntülerin kendi makinesiyle çekildiği için telif hakkının kendisine ait olduğunu iddia etti. Bu tartışma telif hakkının Slater’e ait olduğu ve insan olmayan bir yaratıcının telif hakkına sahip olmayacağı üzerine kuruludur.

Aralık 2014’te, Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Bürosu insan olmayan biri tarafından oluşturulan eserlerin ABD telif haklarına tabi olmadığını belirtti. 2016 yılında ABD federal yargıcı maymunun görüntülerinin telif hakkına sahip olamayacağına hükmetti. Arka plan 2011 yılında, doğa fotoğrafçısı İngiliz David Slater, şebeklerin fotoğraflarını çekmek için için Endonezya'ya gitti. Çekimler sırasında makineyi üç ayak üstüne kurdu ve kasten şebeklerin düğmeye erişebileceği bir yere koydu. Bir dişi şebek, makineyi çaldı ve maymunlar makinenin düğmesine basarak çeşitli fotoğraflarını çekti.

Fotoğrafların çoğu kullanılamaz durumda ancak Slater düzgün kalan fotoğrafları maymunların özçekimi olarak dağıttı. Slater telif düzenlemesi varsayımı altında Caters Haber Ajansı lisansıyla paylaştı.

Slater yaptığının mühendislik işi olduğunu savundu. Kamerayı şebeklerin oynaması için bırakmasının kendi fikri olduğunu ve onların görüş alanında bulunduğu belirtti. Ben bunların bir şans olduğunu biliyorum diye ifade etti. Telif hakkı sorunu Slater’in telif hakkı iddiası Techdirt adlı bir blog sitesinde tartışılmaya başlandı. Fotoğrafların kamu malı olduğunu savundular çünkü fotoğraflar tüzel kişiliğe sahip olmayan bir şebek tarafından çekilmişti. Bu nedenle Slater’in fotoğrafı kendisi çekmediğinden telif hakkına sahip olamayacağını söylediler.

Daha sonra Caters Haber Ajansı fotoğrafların kendilerinden izin alınmadan yayınlandığı için blog sitesinden ilgili içeriklerin kaldırılmasını talep etti. Bunun üzerine site yönetiminden fotoğrafların yayından kaldırıldığını ancak telif haklarının %100 haber ajansına ait olmadığı yazmışlardır.


Fotoğraflar sadece ücretsiz içerik lisansı adı altında yayın yapan Vikipedi’ye yüklendi. İnternet sitesi fotoğrafı hayvanın yaratmasından dolayı kamu malı olarak yayımladı. Slater, telif hakkı sahibinin kendisi olduğunu belirterek Vikipedi’nin sahibi olan Wikimedia Vakfı’ndan kendisine telif hakkı ödemesi yapılmasını veya ilgili fotoğrafların Vikipedi’den silinmesini istedi. Onun isteği, fotoğrafı maymun çektiği için Wikimedia Vakfı tarafından reddedildi. Ağustos 2014’te Vikipedi’yle arasında geçen sorun dünya basınında yer aldı.

BBC’ye konuşan Slater, o resimlerin Vikipedi’den kaldırılması için hukuksal süreç dahil her şey için 10.000 veya daha fazla pound harcadığını ve bunun işini öldürdüğünü belirtti.

The Daily Telegraph gazetesi Slater’in ‘‘Telif hakkına karar vermek için mahkeme kararına ihtiyaç vardır. ’’ sözünü yayınladı.

Amerikan ve İngiliz telif hakkı avukatları Mary Luria ve Charles Swan fotoğrafın yaratıcısı bir hayvan değil, bir kişidir, çünkü ne olursa olsun fotoğrafın oluşturulduğu ekipmanın sahibinin bir telif hakkına sahip olduğunu söyledi. Ancak, İngiliz medya avukatı Christina Michalos muhtemelen kamerayı o kurdu ve çünkü bilgisayar tarafından oluşturulan eserler İngiliz hukuku temelinde, o fotoğrafçıya ait olabilir. Telif haklarına sahip olup olmamasının tartışılabilir olduğunu söyledi.

Benzer şekilde İngiliz avukat Serena Tierney, filtreleri veya diğer özel ayarları, ışık, ışık ve gölge efektleri ile bir resim üretmek için pozu ayarlamak veya kullanılan ekipmanı kurmak, çekim açısını belirlemek nedeniyle ilk katkının fotoğrafçıya ait olduğundan Slater lehine çok güçlü argümanların olduğu belirtti.

İngiliz hukuk öğretim görevlisi Andres Guadamuz, yayımlanan fotoğrafların seçim sürecinde özgünlük gerektireceğinden telif haklarının fotoğrafçıya ait olduğunu belirtti.

22 Aralık 2014 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Bürosu insanlar tarafından oluşturulmayan eserler yani "bir maymun tarafından çekilen fotoğraflar" telif hakkına tabi değildir ve örneklerde listeleme yaparak, bunun uygulamalarının açık olduğunu belirtmiştir.

Slater telif hakkı ihlali için Vikipedi’ye dava açacağını söylemiştir. Wikimania 2014 2014 yılında İngiltere’de yapılan Wikimania toplantısında maymun özçekiminin özçekimi konu oldu. Wikimedia Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Jimmy Wales dahil konferansa katılan herkes maymun özçekiminin kopyalarıyla özçekim çekti. Twitter’da ve Vikipedi’de bazı kullanıcılar bu hareketi patavatsız diye eleştirdi. PETA davası 22 Eylül 2015 tarihinde Hayvanlara Etik Muamele İçin Mücadele Edenler (PETA), Sulawesi adasındaki fotoğrafı çeken şebek ve diğer maymunların yararına gelirleri yönetmek için Amerika Birleşik Devletleri Kuzey Kaliforniya Bölge Mahkemesi’nde dava açtı.

Kasım ayında karşı tarafın avukatı Blurb, PETA’nın yanlış maymun için dava açmış olabileceğini söyledi.

2016’nın Ocak ayında davanın hakimi William Orrick hayvanların telif hakkına sahip olmağından hiçbir gelirin olamayacağını söylemiştir. 28 Ocak’ta PETA’nın davasını reddetmiştir.