Karnatik Savaşları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Karnatik Savaşları
Tarih1746-1763
Bölge
Karnatik Bölgesi,Güney Hindistan
Sonuç Britanya İmparatorluğu'nun zaferi
Taraflar
Babür İmparatorluğu Babür İmparatorluğu Fransa Krallığı Fransa Krallığı Britanya İmparatorluğu Britanya İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Alemgir II
Envereddin
Nasir Jung
Joseph François Dupleix
De Bussy
Kont de Lally
Robert Clive
Stringer Lawrence

Karnatik Savaşları 18. yüzyıl ortalarında Hint altkıtasında yaşanan savaşlar. Savaş esas olarak Fransızlar ve İngilizler arasında Hindistan'ın ticaret limanlarının ele geçirilmesi amacıyla başlamış, Hindistan'daki çeşitli devletlerin ve prensliklerinde müdahil olmasıyla genişlemiştir. Savaşlar esas olarak Haydarabad civarında ve Godavari deltasında gerçekleşmiştir. Savaşların sonucunda İngilizler galip gelmiş ve Fransız Doğu Hindistan Şirketi, Hindistan'daki etkinliğini kaybetmiştir.

Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupalılar 16. yüzyıldan itibaren Hindistan'a gelmeye ve bölgede üsler edinmeye başladılar. Britanyalılar ve Fransızlar; Babür İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla birlikte bölgedeki etki alanlarını genişletmeye başladılar. İki ülke arasındaki bu rekabet 18. yüzyılda artarak devam etti.

Birinci Karnatik Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

1744'te Britanya İmparatorluğu'nun; Fransa'nın düşmanı olan Avusturya'nın müttefiki olarak Avusturya Veraset Savaşı'na müdahil olması sonucu iki ülke savaşa başladılar. Avrupa'da başlayan bu savaş iki ülkenin Hindistan'da bulunan güçlerine de sıçradı. 1746 ve 1748 yılları arasında 2 yıl süren bu savaşta iki tarafta birbirine üstünlük sağlayamadı. 1748'de yapılan barış anlaşması sonucu savaş öncesindeki statükoya geri dönüldü.

İkinci Karnatik Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransız ve Britanyalıların Haydarabad Prensliğinde yaşanan bir iç savaşa müdahil olması sonucu 1749'da başlayan savaş 1754'te Büyük Britanya'nın kısmi üstünlüğü ile sona erdi.

Üçüncü Karnatik Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa'da başlayan Yedi Yıl Savaşları ile birlikte iki ülke yeniden karşı karşıya geldi. 1760 yılında yapılan Wandiwash savaşından galibiyetle ayrılan Britanyalılar,[1] Fransızların Hindistan ve Bengal'de bulunan üslerini ele geçirdiler. Savaş 1763'te yapılan Paris Antlaşması ile son buldu.

Sonucu[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransızlar anlaşma sonucu anklavlarını geri almış olsalar da, Hindistan'daki etkinliklerini kaybettiler.[2] Fransızların mücadeleden çekilmesi ve Babür İmparatorluğu'nun güçten düşmesi sonucu rakipsiz kalan Doğu Hindistan Kumpanyası, Hindistan'ı sömürgeleştirmeye başladı.[3][4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Heritage History - List of Battles 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved 30 September 2008
  2. ^ "Wars and Battles: Treaty of Paris (1763)". www.u-s-history.com. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. In a nutshell, Britain emerged as the world’s leading colonial empire. 
  3. ^ Harrington, pp. 85-88
  4. ^ Mahon, pp. 353-363

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]