Bayağı kuzgun

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kara karga sayfasından yönlendirildi)
Bayağı kuzgun
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Corvidae
(Kargagiller)
Cins: Corvus
Tür: C. corax
Corvus corax
Linnaeus, 1758

Bayağı kuzgun, karakarga veya kelağ (Corvus corax), kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsine ait, zekası, büyüklüğü ve simsiyah olması ile dikkat çeken bir kuş türü.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat açıklığı 1,5 metreye ulaşabilir. İri ve uzun gagası, baklava biçimli kuyruğu, onu uçarken tanınmasını sağlar. Vücudundaki tüm tüyler siyah, boyun altı tüyleri diktir.[1] Yerleşik ve gezici kuşlardır. Boyları yaklaşık 64 cm'dir. 3-6 arası yumurta yumurtlarlar. Kuluçka süreleri 12 gün, yavru kuşların uçma süreleri 16 gündür. Gagaları kalın, çok kuvvetli ve siyahtır. Ötüşleri, uçarken "korrk" şeklinde, uyarı içinse "rrab, klong" şeklindedir. Uçarken kuyrukları kama şeklinde durur. Basit, çalı çırpıyla yaptıkları yuvalarını ağaçların ya da kayalıkların üzerine yaparlar. Sürü oluştururlar ve bir arada bulunmayı severler. Kendilerinden daha kuvvetli olan kuş türlerine saldırabilirler.[2]

Kuzgunların zekasıyla ilgili anlatılan çok sayıda öykü duyulabilir; çünkü kargagiller içinde en akıllı kuşlar oldukları düşünülmektedir.[kime göre?] Bunda, oyunculuklarının ve akrobasi yeteneklerinin yanı sıra, çeşitli sorunlarla çözüm üretebilme özelliklerinin de katkısı büyüktür. Sorunlarını çözümlerken doğada bulunan materyallerden de yararlanırlar. Kuzgunlar aynı zamanda hırsız kuş olarak da bilinirler. Bunun nedeni dişilerini etkilemek için özellikle parlak, beyaz ve mavi renkteki nesneleri yuvalarına taşımalarıdır.[1]

Beslenme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzgunlar omnivordur ve kendilerine nazaran küçük memeliler, hayvan yumurtaları, hayvan leşlerinden meyveler ve bazı kuş türleri gibi geniş bir skalada beslenir.[3]

Dağılımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Palearktik'de yaygındırlar.

Deniz seviyesinden dağ zirvelerine kadar her yerde yaşayabilirler. En çok hayvancılıkla uğraşılan dağlık bölgelerde yaşarlar. Kuzgunlar göç etmezler fakat hava sıcaklığına bağlı olarak bulunduğu yerden yüksek ve alçak kısımlara taşınabilirler. Dünya genelinde Kuzey Amerika, Avrupa ve Orta Asya’da yaygın olarak gözlemlenebilir. Türkiye'de ise Beykoz dahil olmak üzere hemen hemen her bölgede yaşarlar[4]

Dahası[değiştir | kaynağı değiştir]

11. ve 16. Yüzyıllar arasında Orta Türkçe sözlüğüne göre aynı anlama gelen karga ve kuzgun ‘lanet, beddua, hakaret’ anlamına gelmekteydi. Aynı zamanda ‘çok kara karga’ da denmekteydi. Birçok mitolojide, kültürde ve inançta karşımıza çıkmaktadırlar. Birçok dünyaca inanca göre bu kuşlar bilge ve inançlı olarak tasvir edilmiştir[5]

Şamanizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Hayda Kızılderililerine göre insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.
Nunivak Çupiklerinden kuzgun maskeli bir erkek, 1929. Yupikler, şaman inancına göre kuzgun (tulukaruk) tarafından yaratılmıştır

ABD'de Alaska eyalertindeki Hayda ve Tlingit Kızılderilileri ile Yupik ve İnyupik Eskimolarının geleneksel inancı olan şamanizmde insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.

Ayrıca pagan tanrısı Odin'in 2 kuzgunu vardır.Bu kuzgunlar ona dünyadan haberler getirir.Kuzgunlardan birinin adı Huginn (düşünce) ve diğerinin adı Muninn'dir (hafıza).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Bilim Çocuk 75. Sayı Alp Akoğlu
  2. ^ Hayatın Temel Kuralları, Omurgalılar Cilt III, Kısım II, Prof. Dr. A. Demirsoy
  3. ^ "Kuzgun - eBird". ebird.org. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  4. ^ Bilgin, Sercan. "Kuzgun". 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  5. ^ Korkut, Gizem (Aralık 2020). "TÜRKÇE SÖZLÜK'TEKİ TÜRKÇE KÖKENLİ KUŞ ADLARININ AD BİLİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ". 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.