Jules Michelet

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jules Micjelet
1855-1856 yıllarında Nadar tarafından çekilmiş fotoğrafı
Doğum21 Ağustos 1798 (225 yaşında)
Paris, Fransa
Ölüm9 Şubat 1874 (75 yaşında)
Hyères, Fransa
MeslekTarihçi, yazar, düşünür, öğretmen
DilFransızca
EğitimParis Üniversitesi
TürFransa tarihi
KonuTarih

Jules Michelet (d. 21 Ağustos 1798, Paris, Fransa; ö. 9 Şubat 1874, Hyères, Fransa), Fransız tarihçi.

Romantik tarihçiliğin en tanınmış isimlerindendir. En önemli eseri, on dokuz ciltlik "Histoire de France" (Fransa Tarihi) adlı yapıttır. Anlattığı olaylarda "geçmişi canlandırma" ("tarihi yeniden yaratma") yöntemini uyguladı.[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1798'de Paris'te bir Huguenot ailesinin çocuğu olarak doğdu. Babası, usta bir matbaacı idi. Babasının sarayla ilişkileri sayesinde Lycée Charlemagne'da okuma fırsatı buldu. 1821'de Agrégasion sınavını geçip Paris'te Rollin Koleji'ne öğretmen olarak atandı. 1822-1827 arasında Sainte Barbe Koleji'nde tarih öğretmenliği yaptı. 1824 yılında ilk eşi Pauline Rousseau ile evlendi, iki çocukları oldu.[2] Evlilikleri, 1839'da Pauline'in ölümüne kadar sürdü.

Michelet, 1825-1827 arasında içinde yaşadığı döneme ilişin kronolojik tablolar üretmekle meşgul oldu. "Tarih felsefesinin babası" olarak kabul ettiği Giambattista Vico'nun "Scienza nuova" (Yeni Bilim) adlı eserini Fransızcaya uyarladı. "Principes de la Philosophie de l’Histoire" (Tarih Felsefesinin İlkeleri) adlı kitabını yayımladı. Bu çalışmalarıyla üniversite dışında da tanındı. 1827'de École normale supérieure'de (Yüksek Öğretmen Okulu) öğretmenlik yapmaya başladı.

Thomas Couture tarafından yapılmış potresi, Carnavalet Müzesi.

1830 Devrimi sırasında liberal düşüncelere bağlılığı güçlendi. Bütün Fransa tarihinin, milletin zorbalığa karşı sürdürdüğü bir mücadele tarihi olduğu inancı gelişti.[3] 1831'de Fransız Milli Arşivi'nde Tarih bölümü yönetimi ile görevlendirildi. Aynı zamanda Louis-Philippe'in küçük kızı Prenses Clementine'in öğretmeni olarak atandı. Önemli eserlerinin başlangıcı kabul edilen iki ciltlik Histoire romaine (Roma Tarihi) ve "Introduction à l'histoire universelle" (Evrensel Tarihe Giriş) adlı yapıtlarını 1831'de yayımladı. Histoire de France (Fransa Tarihi)'nin ilk ciltlerini 1833'te yayımladı. Bir yandan Fransa Tarihi üzerine çalışırken bir yandan da başka çalışmalara vakit ayırdı ve 1835’te "Luther'in Hatıraları"'nı, 1837'de "Les Origines du Droit Français Charchees dans les Symboles et les Formules du Droit Üniversel" (Evrensel Hukuk Sembol ve Formüllerinde Fransız Hukukunun Kaynakları) adlı denemesini yayımladı.[1]

1838 yılı, hayatında çok önemli bir yıl oldu. Bu yıl, hem Académie des sciences morales et politiques (Ahlak ve Siyaset Bilimleri Akademisi)'ne üye olarak kabul edildi hem de Collège de France'ta tarih öğretmenliğine kabul edilip École normale supérieure'deki görevinden ayrıldı. College de France'taki derslerini kalabalık bir öğrenci topluluğu izliyordu. Bu derslerde liberal düşüncelerin öncülüğünü yaptı.[3]

1848 Fransız Devrimi'nin etkileri iyice görülmeye başlayınca Michelet, derslerinde devrimleri en fazla destekleyenlerden biri olmasına rağmen siyasi hayata aktif katılmadı. Fransa tarihi üzerine büyük eseri üzerindeki çalışmalarını yavaşlatıp 1853 yılına kadar "Histoire de la revolution française" adlı coşkun ve birçok ciltten oluşan eserini yarattı. 1849'da, kendisinden 28 yaş küçük Madame Athénaïs Mialaret ile evlendi.[2]

2 Aralık 1852'de kendini imparator ilan eden III. Napolyon'a bağlılık yemin etmeyi reddettiği için resmî pozisyonlarını bir bir bir kaybetti.[1] Collège de France'daki işini kaybettiği için çok vakti olan Michelet, bir doğabilimci olan yeni eşine duyduğu aşkla doğa, kadın, erotizm konularında yazılar yazdı. Eşinin her türlü mahremiyetin izleyip kaleme almak isteyen Michalet, art arda şu kitapları yayımladı: "Les Femmes de la revolution" (Devrimin Kadınları-1854) ve L'Oiseau" (Kuş-1856), "L'Insecte" (1857) "L'Amour" (Aşk-1859), "La Femme" (Kadın-1860), "La Mer" (Deniz-1861), "La Sorcière" (Büyü-1862), "La Bible de l'humanité" (İnsanlık Kitabı-1864), "La Montagne" (1868) ve "Nos fils" (1869).[3]

Mermer mezar anıtı

Bu ek çalışmalardan sonra "Histoire de France" üzerinde çalışmaya geri döndü ve 19 ciltlik eserini 1867'de tamamladı. Bu kitap Charlemagne'ın ölümüyle başlıyor; ikinci cildinde Fransa'da feodalizmin doğuşunu; üçüncü ciltten itibaren, 13-18. yüzyıllar ile Rönesans ve Reform'u ele alıyordu; son üç ciltte 18. yüzyılın tarihi olaylarından ve Fransız Devrimi'nden bahsediyordu.[1]

9 Şubat 1874’te kalp krizi sonucu öldü. Bedeni, karısı Athénaïs’in isteği üzerine 13 Mayıs 1876'ya kadar tahnitlenerek saklandı.[1]

Michelet'in mezarı Paris'teki Père Lachaise Mezarlığı'nda bulunur. Anıt mezarı mimar Jean-Louis Pascal tarafından 1893’te tamamlanmıştır.[1]

Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Michelet, Fransız Tarihi adlı yapıtının ciltlerinden birine "Rönesans" adının vermesiyle Rönesans terimini yaygınlaştırdı. Orta Çağ düşünce yapısından ve değerlerinden nefret etmesi ile bilinen bir tarihçi idi. Bu eserinde Rönesans’ı sanattan bilime dinden toplumsal yapıya uzanan farklı başlıklarda ele aldı. Onu hazırlayan koşullara ve Orta Çağ'ın neden uzun sürdüğüne de yer verdi. 1860 ta İsviçreli sanat tarihçisi Jacob Burckhardt İtalya'da Rönesans kültürünü bir bütün olarak ele alıp bu terimi daha da yaygınlaştırmıştır.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Histoire de France, 16 cilt (1837–1867)
  • Des Jesuites (1843)
  • Le peuple (1846)
  • Rönesans Jules Michelet; Çeviren: Kazım Berker; İstanbul, 1989; ISBN 975-11-0106-9
  • L’Histoire de la Révolution francaise, 7 cilt (1847–1853). Türkçe: Fransız ihtilali tarihi (çev. Hamdi Varoğlu); Ankara, 1957; Milli Eğitim Bakanlığı
  • Les femmes de la révolution [1854]. Almanca: Die Frauen der Revolution; Frankfurt a.M., 1984; ISBN 3-458-32426-7
  • L’oiseau (1856)
  • La Sorcière (1862)
  • La Femme (1860)
  • La France devant l’Europe (Florenz 1871)

Michelet Hakkında Yazılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransızca[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Barbara Vinken: Blessée d’amour. La dévotion moderne selon Michelet; in: Transversalités. Revue de l’Institut catholique de Paris 88 (2003), S. 127–155.

Almanca[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Roland Barthes: Michelet, Suhrkamp 1984, ISBN 978-3-518-11206-9
  • Barbara Vinken: Wo Joseph war, soll Prometheus werden! Michelets männliche Mütter; in: Christian Begemann, David E. Wellbery, (Hrsg.): Kunst-Zeugung-Geburt. Theorien und Metaphern ästhetischer Produktion in der Neuzeit; Freiburg im Breisgau: Rombach 2002 (= Litterae); S. 251–270.
  • Barbara Vinken: „Schneiden Sie auf!“ Michelet und das Blut der Republik; in: Wolfram Nitsch, Bernhard Teuber (Hrsg.): Vom Flugblatt zum Feuilleton. Mediengebrauch und ästhetische Anthropologie in historischer Perspektive; Tübingen: Narr 2002; S. 317–329.
  • Barbara Vinken: Herz Jesu und Eisprung: Jules Michelets „devotio moderna“; in: Bettine Menke, Barbara Vinken (Hrsg.): Stigmata. Poetiken der Körperinschrift; München: Fink, 2004; S. 295–318.
  • Barbara Vinken: Via crucix, via amoris. Zur Archäologie eines trügerischen Phänomens in Mittelalter und Moderne;in: Bettine Menke, Barbara Vinken (Hrsg.): Stigmata. Poetiken der Körperinschrift; München: Fink, 2004; S. 11–23.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f Hür, Ayşe. "220. Doğum Yıldönümünde Fransa'nın Tarihçisi: JULES MICHELET". Ekdergi.com 5 Ağustos 2018. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  2. ^ a b Gosman, Lionel. "Jules Michelet and Romantic Historiography" (PDF). 3 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021. 
  3. ^ a b c "Jules Michelet Hayatı". Hakkindabilgial.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.