Isıtma

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Isıtma sistemleri, kullanım mekanlarının istenen sıcaklıkta tutulabilmesi için iç ortamdan dış ortama (çevreye) olan ısı kaybının karşılanması prensibi ile çalışan sistemlerdir. Merkezi ve lokal (bölgesel) olarak iki ana başlıkta toplanabilir.[1]

Merkezi ısıtma[değiştir | kaynağı değiştir]

Genelde merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan döküm radyatör

Merkezi ısıtma, genel olarak, soğuk iklimlerdeki özel apartman veya kamu binalarında kullanılır. Sistem, kullanılacak akışkanı (su, hava veya buharı) ısıtmak için merkezi kazan veya ısıtıcı, ısıtılmış akışkanın dağıtımı için boru tesisatı ve ısıyı ortam havasına transfer etmek için radyatörleri içerir.[2] Radyatör burada, ısıyı ortama konveksiyon (taşınım) yolu ile ileten bir ısı eşanjörüdür. Radyatör isminin, radyasyon (ışıma) yolu ile yapılan ısı transferi ile bir ilgisi yoktur. Genelde binalarda radyatörler duvarlara monte edilir, fakat radyatör kullanılmadan özel boruların zemin altına gömme yapılması ile zeminden ısıtma yapılan merkezi ısıtma tesisatları da mevcuttur.[3]

Tüm sistemler, bütün radyatörlere ısının ulaşmasını sağlamak için sistemde suyu sirküle ettiren bir pompaya sahiptir. Sıcak su, genellikle bir su deposu içinde saklanan sıcak kullanım suyu sağlamak için başka bir ısı eşanjörünü beslemek içinde kullanılır.[4]

Hava kullanılan ısıtma sistemlerinde, hava kanal sistemleri boyunca dolaştırılır. Kanal sistemleri, soğutma ve klima(kombi) için de kullanılabilir ve havayı filtrelerden geçirerek temizleyebilir.[5]

Isıtma elemanları (radyatör veya kanallar), odanın en soğuk bölgesine (daha doğru bir ifade ile ısı kaybının en fazla olduğu bölüme) yerleştirilmelidir. Bu bölümlerde genel olarak pencere altlarıdır. Isıtma sistemlerinin asıl amacı ortamı/binayı istenen sıcaklıkta tutmak, yani dış ortama olan ısı kaybını karşılamaktır. Yani ısıtma sistemlerinin verimli olabilmesi için kayıpları önlemek yani iyi bir yalıtım yapmak da şarttır.[6]

Merkezi ısıtma sisteminin bulunması, antik Roma dönemine kadar uzanır. Antik Roma'da villalarda ve hamamlarda zemin ve duvarlarda döşenmiş hava kanalları mevcuttur. Kanallar, yakılan bir ateş vasıtası ile ısıtılan havayı taşımaktadırlar.

Lokal ısıtma[değiştir | kaynağı değiştir]

Lokal ısıtma sistemleri de genel olarak merkezi ısıtma ile aynı prensipleri taşır. Fakat burada kullanıcılar binalarını ortak (merkezi) bir sistemden değil lokal olarak ısıtırlar. Burada merkezi ısıtmada olduğu gibi, sıcak sulu ısıtma sistemleri kullanılabilir. Bu durumda kullanıcılar kendi dairelerindeki radyatörleri ısıtmak için kombi veya kalorifer adı verilen ısıtma cihazlarını kullanırlar. Bu cihazlar kazanlardan daha küçük kapasiteli ve kompakt cihazlardır.[7] Genellikle sirkülasyon pompaları cihazın üzerinde olur. Bundan başka, klima (sıcak hava konveksiyonu), sobalar (katı yakıtlı, elektrikli veya gazyağı gibi sıvı yakıtlı) ve Şömine gibi bireysel ısınma gereçleri de günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Isıtma türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer ısıtma yöntemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021.