Irena Sendler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Irena Sendler
DoğumIrena Krzyżanowska
15 Şubat 1910
Otwock, Polonya
Ölüm12 Mayıs 2008 (98 yaşında)
Varşova, Polonya
MeslekSosyal hizmet uzmanı, Hümaniteryanist
DinKatolik
EvlilikMieczyslaw Sendler (1931–1947;[1] boşandı)
Stefan Zgrzembski (1947–1959; boşandı; 3 çocuk)
Mieczyslaw Sendler (1960'lar; boşandı)
Ebeveyn(ler)Stanisław Krzyżanowski
Janina Krzyżanowska

Irena Stanisława Sendler (Evlilik ve kızlık isimleri Krzyżanowska, ayrıca şu şekilde de ifade edilir Irena SendlerLehçe Polonya'da, Jolanta; (d. 15 Şubat 1910 – ö. 12 Mayıs 2008), II.Dünya Savaşı'nda Polonyalı bir Katolik hemşire/sosyal hizmet uzmanıydı. Yahudi insanlara olan sempatisi çocuk yaşlarında başlamıştır. Doktor olan babası yahudi çocukları tedavi ederken (diğer doktorlar o çocukları tedavi etmeyi kabul etmemişlerdir) bulaşıcı hastalık sonucu Şubat 1917'de hayatını kaybetmiştir.

II. Dünya Savaşı sıraında, Polonya Yeraltı direniş örgütü çocuk bölümü başkanı olarak çalıştı. Żegota direniş örgütünün üyesiydi ve 2.500 Yahudi çocuğun hayatını kurtarmıştır.

Naziler sonunda, faaliyetlerini keşfederek onu işkence ve ölüm cezasına çarptırmıştır ama kaçarak savaşın sonunda kurtulmayı başarmıştır. 1965 yılında, Sendler, Uluslararası Dürüst olarak İsrail Devleti tarafından tanındı. Savaşta, insani çabalarından dolayı Polonya'nın yüksek onur ödülüne layık görüldü.

Sendler Varşova Üniversitesi'nde Polonya edebiyatı okudu ve Sosyalist partiye katıldı. Üç yıl için Varşova Üniversitesindeki öğrenimini askıya aldı. Mieczyslaw Sendler ile evlendi, ancak 1947 yılında boşandı.

II. Dünya Savaşı'nda[değiştir | kaynağı değiştir]

Polonya'nın Alman işgali sırasında, Sendler (kentsel Sosyal bölümlerde çalışırken ondan önce Otwock ve Tarczyn'de yaşamıştı) Varşova'da yaşıyordu. 1939'da, Almanlar Polonya'yı işgal ettiğinde, Yahudilere yardım etmeye başladı. O ve onun yardımcıları önce Zegota direncini organize etti ve Yahudi ailelere yardımcı olmak üzere 3.000 'den fazla sahte belge hazırlandı.

Sendler, 1943 yılında, Gestapo tarafından tutuklanarak ciddi işkence ve ölüm cezasına çarptırıldı. Zegota örgütü, Alman gardiyanlara rüşvet vererek onu kurtardı. Sendler idam olanlar arasında kamu bülten panolarında yer aldı. Savaşın geri kalanında saklanarak yaşayan Sendler, Yahudi çocukları için çalışmalarını sürdürdü.

Savaştan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

1965 yılında, Sendler, Polonyalı Uluslararası Dürüst biri olarak Yad Vashem tarafından tanındı.[2] Aynı yıl Polonya komünist hükûmeti onu İsrail'de ödülünü alması için, yurt dışına seyahatini sağladı. 2003 yılında, Papa II. John Paul Sendler'e savaş çabalarını öven kişisel bir mektup gönderdi.

14 Mart 2007 tarihlerinde, Sendler, Polonya Senatosu tarafından onurlandırıldı. 97 yaşında onur ödülünü almak için kaldığı huzurevini terk edemedi ama Elżbieta Ficowska aracılığıyla bir açıklama gönderdi. Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczyński "haklı olarak Nobel Barış Ödülü'ne aday olabilir" şeklinde demeç gönderdi. 2007'deki Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterilmiş; ama ödül Al Gore'a verilmiştir.

Mayıs 2009'da, Sendler'in ölümünden sonra Audrey Hepburn İnsani Ödülü verildi. Geç oyuncu ve UNICEF elçisi onuruna adlandırılan ödül, çocuklara yardım için tanınan kişi ve kuruluşlara sunulmuştur. Audrey Hepburn Vakfı, II. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın Polonya'yı işgali sırasında yaklaşık 2500 Yahudi çocukları kurtaran Sendler'ın kahramanca çabalarını hatırlattı.

Sendler, Yahudiler Zegota Konseyi Çocuk Bölümünün son kurtulanı olmuştur. O yılın ağustos ayında 1943'ten savaşın sonuna kadar başkanlık yapmıştı.

Irena Sendler, 12 Mayıs 2008 tarihinde, 98 yaşında Varşova'da öldü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Irena Sendler İngilizce Wikipedia maddesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Info re Irena Krzyżanowska's marriage to Mieczyslaw Sendler". 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015. 
  2. ^ Irena Sendler 15 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Yad Vashem website (İngilizce)