Helva, Bayburt
| Helva | |
|---|---|
 | |
 Bayburt'un konumu | |
  Helva Helva'nın Bayburt'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bayburt |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2149 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 198 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | 69 |
| Posta kodu | 69002 |
Helva, Bayburt ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1530 yılı Osmanlı tahririnde, günümüzdeki Helva adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülmektedir.[3] 1591 yılı tahririnde sadece erkek nüfus kaydedilmiş olup söz konusu kayda göre yerleşimde 46'sı Hristiyan ve 4'ü Müslüman olmak üzere toplam 50 nefer (erkek) yaşamaktadır. Aynı kayda göre yerleşime bağlı Helvan-i Miri ve Çinilik adlarıyla iki mezrası bulunmaktadır.[4]
1835 yılında erkek nüfusun tespitinin yapıldığı nüfus yoklama defterine göre Helva (حلوا) köyünde tamamı Müslüman 24 hanede 88 erkek (mufassal-detay deftere göre 91 erkek) yaşamaktadır. Köyde bulunan bakır madeni, 19. yüzyılın ikinci yarısında işletmenin zarar etmesi nedeniyle kapatılmıştır.[5][6]
Yerleşim, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Gümüşhane vilayetinin Bayburt kazasına bağlıydı. Bu kazanın Everek nahiyesinin köylerinden biriydi. 1935 genel nüfus sayımında da aynı kazanın Maden nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 519 kişiden oluşuyordu.[7][8]
Helva köyünün yaklaşık 3,4 km kuzeyinde akarsuyun üzerinde bir köprü bulunuyordu. İki gözlü olan bu taş köprüden geriye sadece köprü ayakları kalmıştır.[9]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Helva köyü, Bayburt il merkezine 33 km uzaklıktadır.[10]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 198[2] |
| 2021 | 236[2] |
| 2020 | 234[2] |
| 2019 | 241[2] |
| 2018 | 283[2] |
| 2017 | 255[2] |
| 2016 | 286[2] |
| 2015 | 243[2] |
| 2014 | 261[2] |
| 2013 | 284[2] |
| 2012 | 280[2] |
| 2011 | 276[2] |
| 2010 | 290[2] |
| 2009 | 289[2] |
| 2008 | 290[2] |
| 2007 | 267[2] |
| 1990 | 934[11] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Helvakoy, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Merkez Helva Köy Nüfusu". Nufusune.com. 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 172. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.
- ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 28,276-278. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.
- ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 174,334,378-382. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.
- ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 57-59,365,375,588. ISBN 978-605-99450-3-5.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 881.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 171" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "2019 Yılı Bayburt Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2020, s. 93, ISBN 978-9941-9702-07". 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "Helva Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.