Hayato Ikeda

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hayato Ikeda
Japonya Başbakanı
Görev süresi
19 Temmuz 1960 - 9 Kasım 1964
Hükümdar Shōwa
Yerine geldiği Nobusuke Kishi
Yerine gelen Eisaku Satō
Kişisel bilgiler
Doğum 3 Aralık 1899(1899-12-03)
Yoshina-mura, Hiroşima-ken, Japonya
Ölüm 13 Ağustos 1965 (65 yaşında)
Tokyo, Japonya
Partisi Liberal Demokrat Parti

Hayato Ikeda (池田 勇人, Ikeda Hayato) (d. 3 Aralık 1899 - ö. 13 Ağustos 1965), 19 Temmuz 1960'tan 9 Kasım 1964'e değin Japonya başbakanı. İzlediği politikalarla Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmuştur.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1925'te Kyoto İmparatorluk Üniversitesi Hukuk Okulu'nu bitirdi ve Maliye Bakanlığında çalışmaya başladı. Bir süre maliye bakanı yardımcılığı yaptıktan sonra, 1949'da Temsilciler Meclisi'ne seçildi. Aynı yıl, Shigeru Yoshida hükûmetinde maliye bakanlığına getirildi. Bu görevi sırasında Eisaku Satō ile birlikte Yoshida'nın önderlik ettiği muhafazakâr politikaların başlıca uygulayıcılarından biri oldu.

Maliye bakanlığı döneminde, ABD hükûmetince Japonya'nın yüksek enflasyondan kaynaklanan ekonomik sorunlarını incelemekle görevlendirilen Detroit'li banker Joseph Dodge'un önerdiği deflasyonist politikalarla ekonomiyi istikrara kavuşturmaya çalıştı. 1950'lerde Kore Savaşı'yla ilgili olarak açılan askeri ihalelerin de yardımıyla bütçe açığının kapanmasını sağladı. ABD ile yapılan barış görüşmelerinde de önemli rol oynayan İkeda, Ekim 1952'de dış ticaret ve sanayi bakanı oldu. 1960'a değin değişik dönemlerde maliye, dış ticaret ve devlet bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca dönem dönem Liberal Parti (sonradan Liberal Demokrat Parti) genel sekreterliğinde ve partinin siyasi işler inceleme komitesi başkanlığında bulundu.

Temmuz 1960'ta Nobusuke Kishi'nin istifası üzerine parti başkanlığına ve başbakanlığa getirildi. Göreve başladıktan sonra Kişi'nin Japonya ile ABD arasındaki güvenlik antlaşmasını uzatması nedeniyle ortaya çıkan karışıklıklara son vermeye çalıştı ve büyüme hızını yükseltmeyi amaçlayan bir ekonomik programı uygulamaya koydu. 1961'de Washington'da Başkan John F. Kennedy ile görüştü ve iki ülke hükûmeti arasında her yıl, ekonomik konuları kapsayan düzenli görüşmeler yapılmasını karara bağladı. Güney ve Güneydoğu Asya ülkelerini ziyaret etti; Japonya'nın bu bölgelere yaptığı ekonomik ve teknik yardımı artırdı. 1963'te nükleer denemelerin sınırlandırılmasını öngören antlaşmayı imzaladı ve sürdürdüğü görüşmelerle sonraki yıllarda imzalanan Japonya-Kore Antlaşması için zemin hazırladı. Ekim 1964'te sağlığının bozulması üzerine başbakanlıktan ayrıldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen
Nobusuke Kishi
Japonya Başbakanı
1960–1964
Sonra gelen
Eisaku Satō
Önce gelen
Tatsunosuke Takasaki
Japonya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı
1959–1960
Sonra gelen
Mitsujiro Ishii
Önce gelen
Yeni makam
Japonya Devlet Bakanı
1958
Sonra gelen
Makam kaldırıldı
Önce gelen
Hisato Ichimada
Japonya Maliye Bakanı
1956–1957
Sonra gelen
Hisato Ichimada
Önce gelen
Ryutaro Takahashi
Japonya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı
1952
Sonra gelen
Sankuro Ogasawara
Önce gelen
Takeshi Yamazaki
Japonya Ekonomi ve Maliye Politikası'ndan Sorumlu Devlet Bakanı
1952
Önce gelen
Heitarō Inagaki
Japonya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı
1950
Sonra gelen
Sotaro Takase
Önce gelen
Shinzō Ōya
Geçici
Japonya Maliye Bakanı
1949–1952
Sonra gelen
Tadaharu Mukai
Önce gelen
Yoshimi Yamada
Japonya Maliye Sekreteri
1947–1948
Sonra gelen
Uichi Noda