Hava Veri Sistemi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

ADS (Air Data System; Hava Veri Sistemi), helikopter, uçak gibi atmosferin değişik yüksekliklerine ulaşabilen araçlarda konum bulmaya yarayan navigasyon sistemidir.

Konum bulma yöntemi DR (Dead-Reckoning) prensibine dayanır. Bu yöntemde hava aracının ilk konumu kesin olarak bilinmektedir. Uçuş halindeki konumlar anlık hava basınçlarının ölçülmesi ile elde edilir. Hava basınçları ölçülerek, hava aracının yere göre hızı ve rüzgâr hızı hesaplanmaktadır. Basınç ölçümü pitot-tube denen, kabuk yüzeyine yerleştirilmiş bir sensörle yapılmaktadır.

Pitot-tubedan elde edilen analog veriler ADC (Air Data Computer)'da dijitale dönüştürülür ve formüllerle hava hızı, ve yer hızı hesaplanıp hava aracının CDU (Control Display Unit)'ine iletilerek pilotun kullanımına sunulur.

ADS, DR prensibine göre çalıştığı için, başlangıçta küçük olan hatalar gittikçe büyümektedir. ADS ölçümlerinin kalibre edilmesi için diğer konum bulma yöntemleri olan Doppler veya INS (Inertial Navigation System) kullanılması uygun görülmüştür.

Hatta birkaç konum bulma sisteminin KF (Kalman Filtresi) temelinde tümleştirilmesi çok kullanılmıştır.