Hacimlerine göre en büyük göller listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Baykal Gölü (Bajkal) Dünyanın En Derin Gölü

Hacimlerine göre en büyük göller listesi dünyada 100 km³'ten daha fazla su hacmi olan ve su hacmine göre sıralandırılan doğal göller listesidir.[1] Bir gölün su hacmini tespit etmek gayet zor bir uğraştır ve "batymetrik veriler" toplamak gerektirir. Onun için bazı ıssız alanalarda bulunan göller hakkında bilgiler yaklaşım şeklindedir. Göllerin su hacimleri yıl içinde ve daha uzun zaman içinde değişim gösterir. Bu özellik kurak iklimli arazilerde bulunan tuz gölleri için çok barizdir. Bu nedenle değişik inanılır kaynaklar göllerin su hacmi hakkında değişik farklı bilgiler vermektedirler, Bu maddeye kaynak 1980 basımı The Water Encyclopedia adlı ansiklopedidir.

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Kıta renk anahtarı
Afrika Asya Avrupa Kuzey Amerika Okyanusya Güney Amerika Antarktika
İsim Ülke Bölge Yüzey alanı (km²) Su Hacmi (km³)
1. Hazar Denizi[2]) Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Turkmenistan, Iran 371.000 78.200
2. Baykal Gölü[3] Rusya Sibirya 31.722 23.600
3. Tanganyika Gölü Tanzanya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Burundi, Zambya 32.900 18.900
4. Superior Gölü Birleşik Amerika, Kanada Michigan, Minnesota, Ontario, Wisconsin 82.100 11.600
5. Malavi Gölü Malavi, Mozambik, Tanzanya 29.600 7.725
6. Vostok Gölü Antarktika [4] 15690 5.400 ± 1.600
7.[5][6][7][8] Michigan Gölü Birleşik Amerika Michigan, İllinois, Wisconsin, İndiana. 58.000 4.920
8. Huron Gölü Birleşik Amerika, Kanada Michigan, Ontario 59.600 3.540
9. Victoria Gölü Tanzanya, Uganda, Kenya 68.800 2.700
10. Büyük Ayı Gölü Kanada Kuzeybatı Toprakları 31.153 2.236
11. Issık Gölü Kirgizistan 6.236 1.730
12. Ontario Gölü Kanada, Birleşik Amerika New York, Ontario 18.960 1.710
13. Büyük Esir Gölü Kanada Kuzeybatı Toprakları 27.200 1.580
14. Ladoga Gölü Rusya 17.700 908
15. Titicaca Gölü Bolivya, Peru 8.372 893
16. Van Gölü[9] Türkiye Doğu Anadolu 3.755 607
17. Kivu Gölü Ruanda, Demoktratik Kongo Cumhuriyeti 2.700 569
18. Erie Gölü Birleşik Amerika, Kanada Michigan, Ohio, Ontario, Pennsylvania, New York 25667 545
19. Khövsgöl Moğolistan 2.760 480
20. Maracaibo Gölü[10] Venezuela 13.210 280
21. Onega Gölü Rusya 9.700 295
22. Toba Gölü[11] Endonezya (Sumatra) 1.130 240
23. Argentino Gölü Arjantin 1.466 219,9
24. Turkana Gölü Kenya 6.405 204
25. Nipigon Gölü Kanada Ontario 4.848 165
26. Vänern Gölü İsveç 5.650 153
27. Tahoe Gölü Birleşik Amerika Kaliforniya, Nevada 496 151
28. Ölü Deniz Ürdün, İsrail 810 147
29. Albert Gölü Uganda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti 5.300 132
30. Winnipeg Gölü Kanada Manitoba 24.514 127
31. İliamna Gölü Birleşik Amerika Alaska 2.622 115
32. Nettilling Gölü Kanada Nunavut (Baffin Adası) 5066 114
33. Balkaş Gölü Kazakistan 16.400 112
34. Athabasca Gölü Kanada Alberta, Saskatchewan 7.850 110
35. Nicaragua Gölü Nicaragua 8.264 108

1960'ta Aral Gölü 1.100 km³) su hacimi bakimdan dunyanin 12. büyüyk gölü idi. Fakat 2007'ye kadar kuruyarak eski hacminin üçte birine kadar çekilmiș ve hiçbiri bu listeye giremiyecek kadar nispeten kūçūk üç göl haline parçalanmıştır [12]

Kıtalara göre en büyük hacimli göller[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Bu liste doğal olmayan insan yapısı baraj göllerini içine almaz.
  2. ^ Hazar Denizi genel olarak coğrafyacılar, biyologlar ve tatlı su bilimcileri (limnologlar) tarafından gayet büyük etrafı kara ile çevrili bir tuz gölü olarak kabul edilmektedir. Başka deniz veya okyanuslara çıkan ayağı bulunmamaktadır ve Aral Gölü, Büyük Tuz Gölü ve Van Gölü diğer kapalı havzalı ama yüzey alanı nispeten çok daha küçük diğer tuz göllerine kıyaslanabilir. Fakat Hazar Denizi'nin gayet büyük olması bazı maksatlar için bir deniz olarak kabul edilmesi bilimsel modelleme için daha uygun olmaktadır. Jeoloji görüşüne göre Hazar Denizi, aynı Karadeniz ve Akdeniz gibi ayanı gayet eski olan Tetis Denizi kalıntıları olarak bir küçük okyanus olarak görülmesi uygun görülmektedir. Hazar Denizi'nin bir deniz mi yoksa bir göl mü olduğu ayrımının yapılıp politik olarak kabul edilmesi uluslararası siyaset bakımından ve uluslararası hukukun uygulanması açısından çok önemli sonuçlar ortaya çıkartmaktadır.
  3. ^ Baykal Gölü dunyanın en derin gölüdür ve ayni zamanda su hacmi bakımından dünyanın en büyük tatlı su gölü niteliği taşır.
  4. ^ Vostok Gölü bir buzulaltı gölüdür.
  5. ^ Michigan Gölü ve Huron Gölü çok zaman birbirinden ayrı iki göl olarak kabul edilirler. Fakat bazen bu iki göl birlikte, 8.443 (km3) su hacmi olan, Michigan-Huron Gölü olarak tek bir göl olarak ele alınırlar ve bu halde dünyada 8. büyük göl sırasına geçerler. Buna başlıca neden Michigan Gölü ile Huron Gölü'nü birbirine bağlayan Mackinac Boğazı'nın doğal derin su bağlantısı olması ve iki gölun birlikte yükselme ve alçalma göstermesidir.
  6. ^ Record Low Water Levels Expected on Lake Superior 15 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ağustos 2007. s.6
  7. ^ "Great Lakes Map". Michigan Department of Environmental Quality. 4 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2012. 
  8. ^ "Largest Lake in the World". geology.com. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2012. 
  9. ^ Degens, E.T.; Wong, H.K.; Kempe, S.; Kurtman, F. (Haziran 1984), "A geological study of Lake Van, eastern Turkey", International Journal of Earth Sciences, Springer, 73 (2), s. 701–734, doi:10.1007/BF01824978, 16 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2013 
  10. ^ Maracaibo Gölü genel olarak bir göl olarak kabul edilmektedir. Fakat coğrafyacılar ve jeologlar tarafından bir Karayipler Denizi körfezi olarak görülmektedir. Rakımı deniz seviyesindedir; tuzlu su doludur ve kuzey kenarından Karayipler Denizi'ne açılan dar bir boğaz bulunmaktadır.
  11. ^ Endonezya Hint Okyanusu ve Pasifik Okyanusu'na kıyıları olan adalardan oluşur. Genellikle Sumatra adası ve Tob Gölü Asya kıtasının bir parçası kabul edilir. Fakat Okyanus adaları olduğu için Okyanusya kıtasına da bağlı olduğu kabul edilmektedir.
  12. ^ Philip Micklin; Nikolay V. Aladin (Mart 2008). "Reclaiming the Aral Sea". Scientific American. 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2008. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • van der Leeden; Troise; Todd (1990), The Water Encyclopedia (2. ed.), Chelsea, MI: Lewis Publishers, s. 198–200