Körfez Akıntısı

Koordinatlar: 40°0′K 30°0′B / 40.000°K 30.000°B / 40.000; -30.000
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Gulf stream sayfasından yönlendirildi)
Gulf Stream (portakal ve sarı rengi) Kaynak: NASA

Körfez Akıntısı (İngilizce: Gulf Stream, Almanca: Golfstrom), Kuzey Atlantik Akıntısı'nın bir parçası olan, Meksika Körfezi'nden başlayıp Birleşik Krallık'ın kuzeyine kadar devam eden sıcak su akıntısı.[1] Kuzey Ekvator Akıntısı'nca beslenir. Avrupa'nın kuzeyindeki iklimi yumuşatarak yaşanabilir kılar.

Rotası[değiştir | kaynağı değiştir]

Benjamin Franklin'in Gulf Stream haritası

Körfez akıntısı, yolculuğuna Meksika Körfezinden başladıktan sonra Kuzey Amerika'nın doğu kıyılarını takip ederek, Florida kıyılarına oradan da Newfoundland'a hareket eder. Akıntı bundan sonra Atlantik Okyanusu'nu geçer ve 30°D, 40°K dolaylarında ikiye ayrılır; bir kolu Avrupa'nın batı kıyılarına ulaşır, öteki ise Batı Afrika kıyılarına doğru hareket eder.

Dünyanın büyük akıntılarının şeması.

Hızı ve Sıcaklığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Akıntı'nın Meksika Körfezi'ndeki hızı 3,5 knot (6,5 km/saat) olarak ölçülmüştür. Buradaki debisi 30 milyon metreküptür ki Mississippi nehrinin birkaç yüz katıdır.[1] Hatteras Burnu'nda hızı 1 knot'a kadar düşer.[1] Kıta sahanlığından akan akıntının sıcaklığı kıtanın sahilinden akan soğuk güney akıntısıyla Soğuk Duvar adı verilen yapıyı oluşturur. Burada akıntının derin mavi suları diğer sulardan rahatlıkla ayırt edilebilir.

Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Körfez Akıntısı'nın en temel etkisi, Avrupa'nın kuzeybatısının ısınmasını sağlamasıdır.[1] Coğrafî konumu düşünecek olursak, Kuzey Avrupa, Sibirya ile aynı enlemdedir. Ancak akıntı, Kuzey Avrupa'nın, özellikle de İngiltere'nin ikliminin ılıman ve nemli olmasını sağlamaktadır. Bölgede limon ve çeşitli astropik bitkilerin yetişebilmesinin nedeni bu akıntıdır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.