Gergedan (gravür)
| |
| Sanatçı | Albrecht Dürer |
|---|---|
| Yıl | 1515 |
| Tür | Gravür |
| Boyutlar | 21.4 cm × 29.8 cm (84 in × 117 in) |
| Konum | British Museum, Londra |
Gergedan,[1][2] Albrecht Dürer tarafından 1515 yılında yapılan bir gravür çalışmasıdır.[3] Resmin üzerinde bir tasvir bulunmaktadır ve bilinmeyen bir Hint sanatçı tarafından güldürü yazısı da yazılmıştır. Dürer karşısına bir Hint gergedanını alıp bu çalışmayı yapmadı, Roma İmparatorluğu zamanından beri görülmüş olan bu canlıyı betimlemek amacıyla gravürünü yaptı. 1515 yılı sonlarında dönemin Portekiz kralı I. Manuel, gergedanı hediye için X. Leo'ya gönderdi. Ama hediye yerine ulaşamadı, 1516 yılında gemi enkazı İtalya sahillerine vurdu. Bundan sonraki gergedan ise Abada adında, I. Sebastião'nun hükmünde getirildi. Abada, 1577 yılında getirilmişti. 1580 yılında II. Philip'e miras olarak kaldı.[4][5]
Dürer'in gravürü, gergedanı tam olarak betimlememektedir. Gergedanı güçlü plakalar kaplamaktadır, gırtlağında da bu plakalar bulunmaktadır ve katı görünümlü göğsü bir zırh gibi görülmektedir, arka tarafı pullarla kaplıdır. Bunlar gerçekte gergedanların özellikleri değildir.[6] Bu anatomik yanlışlıklara rağmen Dürer'in gravürü Avrupa'da popüler oldu ve sonraki üç yüzyıl boyunca da kopyaları üretildi. 18. yüzyılın sonlarında asıl doğru gergedan temsili çalışması kabul gördü. Sonuçta bu gravürden esinlenerek birçok gergedan çalışması yapıldı, 18. Yüzyılda Clara adında bir gergedan birçok Avrupa bölgesinde gezdirildi ve temsili resimleri yapıldı. Dürer'in çalışması için "Hiçbir hayvan resmi sanatta bu kadar derin bir etki yaratmamıştır" denmiştir.[7]
Gergedan[değiştir | kaynağı değiştir]
20 Mayıs 1515 tarihinde bir Hint gergedanı, Uzak Doğu'dan Portekiz'in başkenti Lizbon'a getirildi. 1514 yılının başlarında Afonso de Albuquerque -Hint Portekiz kolonilerinin valisi- Gucerat hükümdarı II. Muzaffer'e elçiler göndermiştir. Diu adasında bir kale yaptırmak için izin istedi, uzlaşı sağlanamadı. Ancak ilişkilerin ilerlemesi için hediye alışverişi olmuştur, bu alışverişte gergedan da bulunuyordu.[8] İki taraf ta birbirine egzotik hayvanlar gönderdi, bu hayvanlar da hayvanat bahçesi'nde tutuluyordu. Hediye edilen gergedan da doğal olarak esaret altında tutuldu. Albuquerque bu gergedanı Portekiz'e göndermeye karar verdi, Guceratça Ganda ismiyle Ocem adındaki bir Hint sorumluya verdi ve Portekiz Kralı I. Manuel'e gönderdi. Nossa Senhora da Ajuda adındaki yelkenli ile[9] 15 Ocak 1515 tarihinde Goa'dan yola çıktılar.[10] Gemi Francisco Pereira Coutinho'nun kaptanlığındaydı,[11] iki yolcu baharatların da bulunduğu gemi ile yolculuğu bitirdi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Silvano A. Bedini, Papa'nın Fili (1997), ISBN 1-85754-277-0
- T. H. Clarke, Dürer'den Stubbs'a Gergedan: 1515 - 1799 (1986), ISBN 0-85667-322-6
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Zuffi, Stefano (2004). "İmparatorun ve tarihin huzurunda". ArtBook Dürer. Dost Kitabevi. ss. 80-81. ISBN 975-298-130-5.
- ^ Dürer. Boyut Yayın Grubu. 2007. ISBN 978-975-23-0404-8.
- ^ Bazı kaynaklar 1513 yılını da söyler (Bedini, s. 121)
- ^ Clarke, II. Bölüm
- ^ Madrid'teki bir caddenin adı Abada'dır (Bkz: 1 22 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve 2 14 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- ^ Tarih ve Bilim Teorisi Grubu — Dürer'in Gergedanı 10 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Campinas Devlet Üniversitesi - Brezilya (7 Temmuz 2011'de görüntülenmiştir)
- ^ Clarke, s. 20
- ^ Bedini, s. 112
- ^ Clarke, s. 16
- ^ Bedini, s. 113
- ^ Alber Dürer'in Ünlü Gergedanının Tarihçesi 18 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Portekizce) (8 Temmuz 2011 tarihinde görüntülenmiştir)
