Fomit
fomis (pronounced /ˈfoʊmiːz/) ya da fomit (/ˈfoʊmaɪt/), parazit ya da mikrop gibi enfeksiyon etkenlerini taşıyabilen herhangi bir cansız obje. Deri hücreleri, saç telleri, giysiler ve ortak kullanılan yataklar bulaş kaynağı olabilir.
Hastaların kullandığı malzemeler ve ortamlar aracılığıyla bulaş sonucu özellikle hastane kökenli enfeksiyonlar fomitler ile bağlantılıdır. Steteskoplar. ve kravatlar, sağlık çalışanları kaynaklı fomitlerdir. İV infüzyon tüpleri, kateterler ve yaşam destek ekipmanları gibi hastane malzemeleri, yüzeylerinde oluşan biyofilm tabakası aracılığı ile taşıyıcılık yapabilirler. Bu tür nesnelerin dikkatli sterilizasyonu çapraz enfeksiyonu önler.
Araştırmacılar kapı kolları gibi düz yüzeylerin kâğıt para gibi gözenekli yüzeylerden daha fazla bakteri ve virüs yaydığını keşfemişlerdir, özellikle lifli maddeler etkenleri tutup hapsederler ve basit dokunma yoluyla bulaşmasını engellerler.[1][2]
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
İtalyan bilim adamı ve hekim Girolamo Fracastoro, Bulaş adlı makalesinde Latince kelime fomes'i ilk kullanan kişi olarak görülmektedir, De Contagione et Contagiosis Morbis 1546'da yayınlandı[3][4]
Popüler kültürde[değiştir | kaynağı değiştir]
Fomitler Steven Soderbergh'in 2011 tarihli Contagion (salgın) filminde göze çarpan bir rol oynamıştır[5]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Abad, F. X.; R. M. Pintó; A. Bosch (Ekim 1994). "Survival of enteric viruses on environmental fomites". Applied and Environmental Microbiology. 60 (10). ss. 3704-10. PMC 201876 $2. PMID 7986043.
- ^ Pope, Theodore W.; Peter T. Ender; William K. Woelk; Michael A. Koroscil; Thomas M. Koroscil (Aralık 2002). "Bacterial contamination of paper currency". Southern Medical Journal. 95 (12). ss. 1408-10. doi:10.1097/00007611-200295120-00011. PMID 12597308.
- ^ Nutton, Vivian (1990). "The Reception of Fracastoro's Theory of Contagion: The Seed That Fell among Thorns?". Osiris. Cilt 2nd Series, Vol. 6, Renaissance Medical Learning: Evolution of a Tradition. University of Chicago Press. ss. 196-234. doi:10.1086/368701. JSTOR 301787.
- ^ Fracastoro, Girolamo (1961). "Contagion, contagious diseases and their treatment (1546)". Brock, Thomas D. (Ed.). Milestones in Microbiology. Wright, Wilmer C. tarafından çevrildi. Prentice-Hall International. ss. 69-75. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2013.
- ^ Horn, John (8 Eylül 2011). "Word of Mouth: 'Contagion' could really catch on". Los Angeles Times. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dil günlükleri tartışması13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fomitlerin viral bulaştaki genel karakteristikleri ve roleri24 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.