Flatiron Binası
_en_2010_desde_el_Empire_State_crop_boxin.jpg) | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | İş Merkezi |
| Konum | Manhattan, New York |
| Koordinatlar | 40°44′28″K 73°59′23″B / 40.74111°K 73.98972°B |
| Açılış | 1902 |
| Yükseklik | |
| En üst kat | 86.868 m. |
| Teknik ayrıntılar | |
| Kat sayısı | 22 |
| Zemin alanı | 9.000 m² |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Daniel Burnham Frederick Dinkelberg[1][2] |
| Yüklenici | D.H. Burnham & Co. |
Flatiron Binası (İngilizce: Flatiron Building), Amerika Birleşik Devletleri'nde New York Manhattan'da yer almaktadır ve yapıldığı tarihte büyük bir çığır açıcı gökdelen olarak kabul edilir. 1902 yılında tamamlanmasının ardından, 14 ncü sokağın kuzeyinde bulunan şehrin en yüksek yapılarından birisi oldu. Bina Broadway ile doğu 22 ve 23 ncü sokakların birleştiği alanda, üçgen bir yapıdır. Ütü'ye benzediği için, İngilizcede bu anlama gelen Flatiron olarak adlandırılmıştır.[3]
Binanın yapımının ardından 1966 yılında New York'un simgesi seçildi.[4] Bina 1979 yılında Ulusal Tarihi Yapılar Listesine eklendi,[5] 1989 yılında ise Ulusal Tarihi Öneme Sahip Eser ilan edildi.[6][7]
Binanın tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Binanın bulunduğu alan 1857 yılında Amos Eno tarafından 30.000 ABD Doları civarında bir bedelle satın alınmıştır. Eno ömrü boyunca burayı satın almak isteyenlere karşı direndi. Fakat 1899 yılında ölümünün ardından varlıkları tasfiye edildi ve pek çoğu satışa çıktı. Yapılan açık arttırmada Amos'un oğlu William Eno tarafından 690.000 ABD Doları karşılığında satın alındı. Bu olaydan üç hafta sonra William 801.000 ABD Doları karşılığında Mort Newhouse şirketinin sahibi Samuel Newhouse'a sattı. Samuel buraya on iki katlı perakende mağazaları ve dairelerin olduğu bir bina yapmak istemiş ve planlarını hazırlamıştır. Ancak iki yıl sonra şirket burayı Harry S. Black tarafından oluşturulan Fuller Company yatırım ortaklığına iki milyon dolardan biraz daha fazla para karşılığında sattı. Fuller şirketi genel yüklenici olarak gökdelen inşaatında uzmanlaşmıştı.[8]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Flatiron binası zamanında gerici bir stil olarak değerlendirilmekteydi. Binanın cephesine Gotik ve rönesans motiflerinin karışımı olan motifler yansımıştır.[9] Bu akım Woolworth binası ve ardından Flatiron binasının yapımı ile birlikte On dokuzuncu yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Bina geleneksel olmayan tasarımı sayesinde, düzensiz yerleşim yerine göre oldukça başarılı olarak değerlendirilmektedir. Binanın ön tarafı olan ve üçgen piramidin sokağa bakan kısmı yuvarlaklaştırılmıştı. Ayrıca binanın son katı olan yirmiikinci kat, yunan sütunu şeklinde üç bölümden oluşmaktadır.
Flatiron binası, yapım tarihinde çelik iskelet kullanılarak yapılan ilk binadır. Çelik o yıllarda köprü yapımında kullanılıyordu. Çeliğin bu binada kullanılmasındaki uzmanlık ise yerden itibaren tepeye doğru 25 derecelik bir açı ile daralmasıdır.[10]
Günümüzde[değiştir | kaynağı değiştir]
Binanın yer aldığı aldığı bölge binanın kendi adıyla, Flatiron-fuller bölgesi olarak anılır.[11] Flatiron binası, bugün bölgeye gelen pek çok insan için turistik fotoğrafların çekildiği bir obje konumundadır. 2005 yılında yapılan restorasyon sonrasında binanın bir cephesinin 15 katı kaplayan bölümüne dikey reklam eklendi. Ancak bu durum binada reklam istemeyen New York City sakinlerinin protestolarına neden oldu.[12]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Morrone, F. "Gökyüzü üçgeni" 22 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Wall Street Journal (2 Ocak 2012)
- ^ Yardley, J. "Manhattan'da bir dönüm noktası 'Demir,' kitap incelemesi" 25 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Washington Post (2 Ocak 2012)
- ^ "Parkın üzerine şemsiye". haberturk. 23 Haziran 2013. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2013.
- ^ İngilizce Wikipedia'da New York City merkezi listesi
- ^ Pitts, Carolyn (9 Şubat 1989). " "Flatiron Binası". Ulusal Tarihi Yapılar Listesi Kayıtları. National Park Service.
- ^ "Flatiron Binası". Ulusal Tarihi Öneme Sahip Eser özet listesi. National Park Service. 12 Eylül 2007. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2012.
- ^ "Flatiron Binası—dış cephe destekleyici footoğraf 1979" (PDF). Ulusal tarihi öneme sahip yerler kayıt envanteri. National Park Service. 9 Şubat 1989. 22 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2012.
- ^ İngilizce Wikipedia'da aynı isimli madde
- ^ "Flatiron binası" 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. destination360 (2 Ocak 2012)
- ^ Terranova, Antonino. Gökdelenler. White Star Yayınları, 2003 ISBN 8880952307
- ^ Vikipedi Manhattan maddesi
- ^ Lueck, Thomas J. "15-Story Ad on Flatiron Building Must Go, the City Says" 10 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. New York Times (2 Ocak 2012)
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
İnşaat aşamaları -
I. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Deniz Kuvvetlerinin geçişi
(19 Nisan 1917) -
Yandan görünüşü -
Arkadan görünüşü -
Son kat sütunları
 |
Wikimedia Commons'ta Flatiron Binası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
