Fionnula Flanagan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fionnula Flanagan
Flanagan, 2012
DoğumFionnghuala Manon Flanagan
10 Aralık 1941 (82 yaşında)
Dublin, İrlanda
Milliyetİrlandalı
EğitimAbbey Tiyatro Okulu
MeslekOyuncu
Etkin yıllar1965–günümüz
Evlilik
Garrett O'Connor
(e. 1972; ö. 2015)

Fionnghuala Manon "Fionnula" Flanagan[1][2] (10 Aralık 1941 doğumlu), İrlandalı sahne, televizyon ve sinema oyuncusu. Flanagan, James Joyce'un Kadınları (1985), Bazı Annelerin Oğlu (1996), Waking Ned (1998), Diğerleri (2001), Dört Kardeş (2005), Evet Adam (2008), Muhafız ( 2011) ve Denizin Şarkısı (2014) filmlerindeki rolleriyle tanınır. Aynı zamanda Lost (2007–2010) dizisindeki Eloise Hawking rolüyle de tanınıyor. Oynadığı önemli sahne yapımları arasında Nighttown'daki Ulysses ve The Ferryman yer alıyor; her ikisi de Bir Oyunda En İyi Öne Çıkan Kadın Oyuncu dalında Tony Ödülü'ne aday gösterildi.

Eğlence sektörüne yaptığı katkılardan dolayı 2012 yılında IFTA Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görüldü. 2011 yılında Kerry Film Festivali'nde Maureen O'Hara Ödülü'ne layık görüldü; ödül, sinemada seçtikleri alanda başarılı olan kadınlara veriliyor. Ayrıca iki Primetime Emmy Ödülü'ne aday gösterildi (birini kazandı) ve Saturn Ödülü'nü kazandı. 2020'de The Irish Times'ın İrlanda'nın en iyi sinema oyuncuları listesinde 23. sırada yer aldı.[3]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Flanagan, Rosanna (kızlık soyadı McGuirk) ve Terence Niall Flanagan'ın kızı olarak Dublin'de doğdu ve büyüdü.[4] Babası, İspanya İç Savaşı'nda Uluslararası Tugaylarda Franco'nun Milliyetçilerine karşı savaşmış bir İrlanda Ordusu subayı ve komünistti. Ebeveynleri İrlandaca konuşmasa da, Fionnula ve dört kardeşinin İrlanda dilini öğrenmesini istiyorlardı; böylece akıcı bir şekilde İngilizce ve İrlandaca konuşarak büyüdü. İsviçre ve İngiltere'de eğitim gördü. Dublin'deki Abbey Tiyatrosu'nda yoğun bir eğitim aldı ve 1968'in başlarında Los Angeles'a yerleşmeden önce Avrupa'yı dolaştı.

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Flanagan ilk oyunculuk deneyimini 1964 yılında Damer Tiyatrosu'nda Máiréad Ní Ghráda'nın İrlanda dilindeki oyunu An Triail'de Máire karakteriyle yaptı. Radyo versiyonundaki rolünü sürdürdü ve Teilifís Éireann televizyon uyarlamasında ulusal üne kavuştu ve bu uyarlamayla "olağanüstü performansı" nedeniyle 1965 Jacob Ödülü'nü kazandı.[5][6] Ulysses'in (1967) film versiyonunda Gerty McDowell'ı canlandırmasıyla Flanagan, James Joyce'un önde gelen yorumcularından biri hâline geldi. Broadway'deki ilk çıkışını Brian Friel'in Lovers (1968) adlı oyunuyla yaptı, ardından The Incomparable Max'te (1971) ve Ulysses in Nighttown (Molly Bloom rolünde) ve James Joyce's Women (1977; 1979'a kadar turneye çıktı) gibi Joyce tarzı tiyatro projelerinde yer aldı. Flanagan tarafından yazılan ve sahneye Burgess Meredith tarafından yönetilen tek kişilik bir gösteriydi. Daha sonra 1983'te, Flanagan'ın altı ana kadın rolünün (Joyce'un karısı Nora Barnacle ve ayrıca kurgusal karakterler Molly Bloom, Gerty McDowell, vb.) hem yapımcılığını hem de oyunculuğunu içeren bir film çekildi. 2018'de Jez Butterworth'un Sam Mendes'in yönettiği The Ferryman filmiyle Broadway'e geri döndü.[7][8]

Amerikan televizyonunda tanıdık bir varlık olan Flanagan, aralarında Elizabeth Montgomery'nin oynadığı The Legend of Lizzie Borden (1975), Mary White (1977), The Ewok Adventure (1984) ve A Winner Never Quits (1986) gibi birçok TV yapımı filmde rol aldı. 1976 yapımı mini dizi Rich Man, Poor Man'deki Clothilde rolüyle Emmy Ödülü kazandı. Haftalık dizileri arasında, ona ikinci Emmy Ödülü adaylığını kazandıran How the West Was Won (1977) filmindeki Molly Culhane Teyze de vardı. Cinayet Dosyası dizisinde birden çok kez yer aldı; bunlardan biri, Steal me a Story (1987) bölümünde Jessica Fletcher'ın bir katili bulmasına yardım eden sekreter Freida rolündeydi. Basılı Kopya'da (1987) Teğmen Guyla Cook'u ve HELP'te (1990) John Mahoney'nin canlandırdığı polis şefinin karısı Kathleen Meacham'ı canlandırdı.

Star Trek dizilerinin üçünde konuk oyuncu olarak yer aldı: Star Trek: Deep Space Nine'ın "Dax" bölümünde Enina Tandro'yu canlandırarak; Juliana Soong'u ( Data'nın "annesi") canlandırdığı "Inheritance" bölümünde Star Trek: The Next Generation ve Star Trek: Enterprise'ın "Fallen Hero" bölümünde Vulkan Elçisi V'Lar'ı canlandırıyor.[9]

Flanagan, Lost'un birkaç bölümünde Eloise Hawking rolünde konuk oyuncu olarak yer aldı. Nicole Kidman'la birlikte Diğerleri, The Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood gibi filmlerde en yaşlı Teensy rolünde ve Waking Ned gibi filmlerde rol aldı. Başrollerini Bill Pullman ve Natascha McElhone'un paylaştığı Emmy adayı mini dizi Revelations ve Felicity Huffman'ın oynadığı Transamerica gibi televizyon dizileri ve sahne yapımlarında rol aldı. 2006'dan 2008'e kadar Showtime draması Brotherhood'da İrlandalı-Amerikalı Rhode Island ailesinin reisi Rose Caffee'yi canlandırdı.

New York'ta, Nisan 2018

Kişisel hayat[değiştir | kaynağı değiştir]

Flanagan, 1981'de Terry George'un yazıp yönettiği Some Mother's Son'da Helen Mirren'la birlikte, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu'ndaki bir açlık grevcisinin militan destekleyici annesi olarak göründü. Daha sonra, Kuzey İrlanda'daki Sorunların son bölümü sırasında öldürülen İrlandalı cumhuriyetçiler ve onların yakınları için Dublin'deki Citywest Hotel'de Sinn Féin'in ev sahipliği yaptığı bir anma töreninde konuştu.[10] Flanagan partiye 3.000 € değerinde bağışta bulundu.[11]

Flanagan ve Dublin'den İrlandalı bir milliyetçi olan merhum kocası Garrett O'Connor'ın, Hollywood Hills'teki evlerinde İrlanda toplumundan insanlar için partiler düzenlediği biliniyordu. Temmuz 2009'da, ABD genelinde İrlanda birliğini destekleyen bir dizi konferans için Sinn Féin başkanı Gerry Adams'a katıldı. Ekim 2011'de, İrlanda'nın 2011 başkanlık seçimlerinde başarısız olan Sinn Féin siyasetçisi Martin McGuinness'e desteğini duyurdu.[12]

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Rol Notlar
1967 Ulysses Gerty MacDowell
1969 Sinful Davey Penelope
1973 The Picture of Dorian Gray Felicia
1976 In the Region of Ice The Sister
1977 Mary White Sallie White
1980 Mr. Patman Abadaba
1983 Through Naked Eyes Dr. Frances Muller
1984 Reflections Bayan Charlotte Lawless
1984 Scorned and Swindled Margaret
1984 Caravan of Courage: An Ewok Adventure Catarine Towani
1985 James Joyce's Women Harriet Shaw Weaver
1986 Youngblood Bayan McGill
1986 A State of Emergency Diane Carmody
1987 P.K. and the Kid Flo
1991 Death Dreams Margaret Neuberger
1991 Final Verdict Pearl Morton
1992 Mad at the Moon Bayan Hill
1993 Money for Nothing Bayan Coyle
1994 White Mile Gena Karas
1996 Some Mother's Son Annie Higgins
1998 Waking Ned Annie O'Shea Adaylık–Sinema Filminde Oyuncu Kadrosu Tarafından Üstün Performans Ekran Oyuncuları Derneği Ödülü
1999 With or Without You Irene
1999 A Secret Affair Drucilla Fitzgerald
1999 Deceit Adı geçmeyen
2000 For Love or Country: The Arturo Sandoval Story Sally
2001 Diğerleri Bayan Bertha Mills En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Saturn Ödülü

Adaylık–Sinema Filminde En İyi Yardımcı Oyuncu Satellite Ödülü
2002 Divine Secrets of the Ya-Ya Sisterhood "Teensy" Whitman
2003 Güneşin Gözyaşları Sister Grace
2004 Blessed J. Lloyd Samuel
2004 Man About Dog Olivia
2005 Transamerica Elizabeth Schupak Sinema Filminde İrlanda Film ve Televizyon Ödülü En İyi Yardımcı Oyuncu
2005 Sexual Life Büyükanne
2005 Dört Kardeş Evelyn Mercer
2007 Slipstream Bette Lustig
2008 Bay Evet Tillie
2009 Yalanın İcadı Martha
2009 Yeni Yıl Şarkısı Bayan. Dilber
2010 Kill the Irishman Grace O'Keefe
2010 The Guard Eileen Boyle Sinema Filminde İrlanda Film ve Televizyon Ödülü En İyi Yardımcı Oyuncu
2011 Coming & Going Irma
2013 Angels Sing Ma
2013 Hayat Bir Esintidir Dadı
2014 Song of the Sea Büyükanne / Macha Seslendirme; İngilizce ve İrlandaca sürümleri
2016 Trash Fire Violet
2016 Havenhurst Eleanor Mudgett
2016 Little Secret Barbara
2018 Birthmarked Bayan Tridek
2019 Supervized Madera
2023 Açlık Oyunları: Kuşların ve Yılanların Şarkısı Grandma'am
2024 Sight Post prodüksiyonda
TBA Four Mothers Post prodüksiyonda[13]

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Rol Notlar
1966 Broome Stages Maud 3 bölüm
1967 Callan Rena Clarke Bölüm: Goodbye, Nobby Clarke
1972 Gunsmoke Sarah Morgan Bölüm: "The Drummer"
1972 Bonanza Meg Dundee Bölüm: "Heritage of Anger"
1972 Mannix Gloria Paget Bölüm: "The Crimson Halo"
1973 The Rookies Judy Karcher Bölüm: "Trial by Doubt"
1975 The Legend of Lizzie Borden Bridget Sullivan Televizyon sineması
1976 Rich Man, Poor Man Clothilde Bölüm: "Bölüm II: 3 ve 4. kısımlar"

Drama Dizilerinde En İyi Kadın Konuk Oyuncu Primetime Emmy Ödülü
1976 The Streets of San Francisco Emma Simms Bölüm: "Requiem for Murder"
1976 Kojak Molly Braddock Bölüm: "A Summer Madness"
1976 The Bionic Woman Tammy Bölüm: "Road to Nashville"
1976 Nightmare in Badham County Dulcie Televizyon sineması
1978–1979 How the West Was Won Molly Cullhane Ana oyuncu kadrosu (2 ve 3. sezonlar)

Adaylık–Drama Dizilerinde En İyi Kadın Oyuncu Primetime Emmy Ödülü
1982 Benson Rose Sullivan Bölüm: "Sweet Irish Rose"
1983 Voyagers! Molly Brown Bölüm: "Voyagers of the Titanic" – Episode 15
1986 A Winner Never Quits Bayan Wyshner Televizyon sineması
1987 Cinayet Dosyası Freida Schmidt Bölüm: "Steal Me a Story"
1989 Columbo Louise Bölüm: "Murder: A Self Portrait"
1990 Beauty and the Beast Jessica Webb 2 bölüm
1993 Uzay Yolu: Derin Uzay Dokuz Enina Tandro Bölüm: "Dax"
1993 Uzay Yolu: Yeni Nesil Juliana Tainer Bölüm: "Inheritance"
1993 Cinayet Dosyası Fiona Griffith "A Killing in Cork"
1993 Dr. Quinn, Medicine Woman Heart Bölüm: "The Circus – The Queen of Hearts"
1995 Cinayet Dosyası Eileen O'Bannon 2 bölüm
1998 Nothing Sacred Helen Reyneaux Bölüm: "The Coldest Night of the Year"
1998–1999 Poltergeist: The Legacy Yaşlı Kadın 3 bölüm
2002 Star Trek: Enterprise V'Lar Bölüm: "Fallen Hero"
2003 Law & Order: Special Victims Unit Sheila Baxter Bölüm: "Escape"
2003 Cinayet Dosyası: The Celtic Riddle Margaret Byrne Televizyon sineması
2004 Nip/Tuck Sr. Rita Claire Bölüm: "Agatha Ripp"
2005 Revelations Mother Francine Mini dizi
2007 Paddywhackery Peig Sayers Ana oyuncu kadrosu

Adaylık–İrlanda Film ve Televizyon Ödülü En İyi Yardımcı Oyuncu – Televizyon
2006–2008 Brotherhood Rose Caffee Ana oyuncu kadrosu

En İyi Yardımcı Oyuncu Satellite Ödülü – Diziler, Mini diziler ya da Televizyon Sineması

Adaylık–İrlanda Film ve Televizyon Ödülü En İyi Başrol Oyuncu – Televizyon

Adaylık–En İyi Yardımcı Oyuncu Satellite Ödülü – Diziler, Mini diziler ya da Televizyon Sineması
2007–2010 Lost Eloise Hawking 7 bölüm
2013 Defiance Nicolette "Nicky" Riordan Tekrarlanan rol (sezon 1)
2017 Redwater Agnes Byrne Ana oyuncu kadrosu
2017 American Gods Essie'nin Büyükannesi/Yaşlı Essie Macgowan Bölüm: "A Prayer for Mad Sweeney"
2018 Law & Order: Special Victims Unit Madeline Jane Thomas Bölüm: "Mama"
2018 Origin Mia Anderson Bölüm: "Funeral Blues"

Ödüller ve tanınma[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 9. İrlanda Film ve Televizyon Ödüllerinde IFTA Yaşam Boyu Başarı gongu[14]
  • Tiyatro ve film sanatlarına yaptığı hizmetlerden dolayı NUI Galway fahri doktorası verildi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Doyle, Jim (10 Aralık 2017). "Birth of Actress Fionnghuala Flanagan". Seamus Dubhghaill. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Noteworthy Flanagans". Clan Flanagan. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022. 
  3. ^ The 50 greatest Irish film actors of all time – in order, Irish Times, June 13, 2020
  4. ^ "Fionnula Flanagan Biography (1941–)". filmreference.com. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016. 
  5. ^ The Irish Times, "Television awards presented", 9 December 1965
  6. ^ "On revolutions and revelations". The Irish Times. 
  7. ^ "Tickets Released for Broadway Transfer of Jez Butterworth's The Ferryman - Royal Court". Royal Court. 5 Mart 2018. Erişim tarihi: 13 Mart 2018. 
  8. ^ Clement, Olivia (7 Temmuz 2019). "Tony-Winning 'The Ferryman' Ends on Broadway July 7". Playbill. 
  9. ^ STARTREK.COM STAFF (17 Nisan 2014). "INTERVIEW: Fionnula Flanagan Talks Trek & Tasting Menu". StarTrek.com. 
  10. ^ "Sinn Fein honours IRA dead at Dublin event". irishtimes.com. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020. 
  11. ^ "Hollywood stars among Sinn Fein donors who pledged $€12m to party". Irish Independent. 
  12. ^ YouTube'da Fionnuala Flanagan endorsement of Martin McGuinness
  13. ^ "Screen Ireland announces film and TV projects for 2024". RTE. 24 Ocak 2024. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  14. ^ "Flanagan to receive IFTA honour". RTÉ Ten. Raidió Teilifís Éireann. 10 Ocak 2012. Erişim tarihi: 16 Ocak 2012. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]