Dokumacılar, Yusufeli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dokumacılar
Harita
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin üzerinde Dokumacılar
Dokumacılar
Dokumacılar
Dokumacılar'ın Artvin'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArtvin
İlçeYusufeli
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1655 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam317
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0466
İl plaka kodu08
Posta kodu08820

Dokumacılar, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Eski adı Aşağı Hungamek ya da Aşağı Hengamek'tir. Yusufeli'nin bir başka köyü olan Yüncüler'in eski adı ise, Yukarı Hungamek'tir.[3] Köyün adı 1555 tarihli Osmanlı tahrir defterinde Hungâmek-i Suflâ (حونكامك سفلا) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Hengâmek-i Suflâ" (هنكامك سفلا) biçiminde yazılmıştır.[4][5] Aşağı Hungamek adını Çoruh Nehri'nin bir kolu olan Hengamek Deresi'nden alır. Hengamek adı Farsça "hengâme"den (gürültü, patırtı) gelir. Farsça'dan Ermeniceye girmiş olan bu kelime, değişime uğrayarak Hungamek ve Hengamek'e dönüşmüştür. Köye bu ad, söz konusu derenin hengame içinde akışından dolayı verilmiş olmalıdır.[6]

Aşağı Hengamek köyü erken ve geç orta çağlarda Gürcü devletleri sınırları içinde bulunuyordu. 16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar köyü, bu devletlerden biri olan Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirdi. 1555 ve 1574 tarihli tahrir defterlerinde Aşağı Hungamek ile Yukarı Hungamek birlikte Peterek sancağının köyü olarak kaydedilmiştir. 1574 yılında bu iki köyün nüfusu 28 haneden (148 kişi) oluşuyordu. Nüfusun tamamı Hristiyan olarak yazılmıştı. 1652 yılına gelindiğinde Hungamek köyü tamamen Müslümanlaşmıştı. Osmanlı idaresinin gerçekleştirdiği 1835 tarihli nüfus tespitinde, Kiskim sancağına bağlı tek köy olarak kaydedilmiş olan Hungamek'te 168 hanede 385 erkek tespit edilmiştir. Köyün toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın eklenirse, Hungamek'in nüfusunun 770 kişiden oluştuğu ve hane başına ortalama 4,5 kişinin düştüğü ortaya çıkar. Bu tespitten hareketle köyün aile yapısının kalabalık olmadığı söylenebilir. 1848 yılında ayrı bir köy olarak yazılmış olan Hungamek-i Sufla'da 78 hanede 390 kişi yaşıyordu.[7]

Hengamek-i Sufla, 1928 yılında Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü. 1935 genel nüfus sayımında "Hüngemeğisüfla" adıyla kaydedilmiş olan Aşağı Hengamek, bu tarihte Yusufeli'nin merkez nahiyesinde Erzurum vilayetine bağlı bir köydü ve köyde 520 kişi yaşıyordu.[5][8] Hungamek veya Hengamek adı "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Dokumacılar olarak değiştirildi.[9] Bununla birlikte köyün eski adı, bir süre daha yeni adıyla birlikte "Dokumacılar (Hüngamegi-Süfla)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanıldı.[10]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Dokumacılar Artvin il merkezine 141 km, Yusufeli ilçe merkezine 36 km uzaklıktadır.[11]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2021 304[2]
2020 317[2]
2019 315[2]
2018 325[2]
2017 309[2]
2016 310[2]
2015 327[2]
2014 378[2]
2013 406[2]
2012 433[2]
2011 448[2]
2010 467[2]
2009 480[2]
2008 501[2]
2007 529[2]
2000 642[11]
1990 946[11]
1985 993[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Dokumacilar, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Dokumacılar Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  3. ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 339, 381, ISBN 9786058624818.
  4. ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 340, ISBN 9786058624818.
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
  6. ^ "Neriman Albayrak,Yusufeli İlçesinin Hidronomi ve Toponomisi (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 134" (PDF). 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  7. ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 340, 381-382, ISBN 9786058624818.
  8. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 180" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  9. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 681". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  10. ^ "1980 Genel Nüfus Sayım, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  11. ^ a b c d "Dokumacılar Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]