Dere otu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dereotu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Spermatophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Apiales
Familya: Apiaceae
Cins: Anethum
Tür: A. graveolens
İkili adlandırma
Anethum graveolens
L., Sp. Pl. 1: 263 (1753).

Dere otu (Anethum graveolens), maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Anethum cinsindeki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

Morfolojik özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Dereotu, ince içi boş dalları ve alternatif, ince bölünmüş, 10-20 santimetre (4-8 in)* uzunluktaki yumuşak narin yapraklarıyla 40-60 santimetre (16-24 in)* kadar büyür. Nihai yaprak bölümleri 1-2 milimetre (1/32 inç) genişliğinde, rezene'nin benzer yapraklarından biraz daha enli, ipliksi, 1 mm (116 in)'den daha küçük, ancak doku olarak daha serttir.

Çiçekleri beyazdan sarıya, küçük şemsiyeler şeklinde ve 2-9 santimetre (1-3+12 in)* çapındadır. Çiçekler küçük hermafrodittir. Çanak yapraklar dumura uğramıştır. Taç yapraklar kirli sarı renktedir. Kültürü yapılan dereotunun çiçek salkımı oldukça büyüktür. Ortalama çapı 20 cm'dir. Görünüşü her yana dağılmış ışınımsıdır.

Tohum'lar 4–5 mm (3/16 inç) uzunluğunda ve 1 mm (0,04 in) kalınlığında, düz ila hafif kavisli, uzunlamasına çıkıntılı bir yüzeye sahiptirler.

Kökleri iğ şeklinde ve beyazımsıdır. 120 cm'ye kadar yükselebilen sap, yuvarlak beyaz ve yeşil uzunlamasına çizgilidir. Esas yapraklar genellikle 3-4 parçalıdır. Alt yapraklar saplı, üst yapraklar sapsızdır. Yaprak kısmı beyaz kenarlı, kısa ve ucunda iki kulakçık oluşturur.

Meyve yumurta şeklinden dar veya geniş eliptik şekle kadar değişir. Üst taraftan hafif basık, 3–5 mm uzunlukta, 1,5-3,5 mm genişlikte sarı kahverenginden kırmızı kahverengine kadar farklılık gösterir. Kenarları geniş ince düz ve sarımsı kanatla çevrilmiştir. Ticarette genellikle meyveler ayrılmış olarak bulunurlar. Ayrılmış olan meye sırt taraftan kuvvetlice basıktır. Beş esas damardan üçü sırt tarafındadır. Meyve büyüklükleri çok değişiktir. Küçük formlarda uzunluk 2,90-3,28 mm, genişlik 1,68-1,96 mm; büyük formlarda ise uzunluk 3,64-4,08 mm, genişlik 2.52 mm kadardır.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Dere otu bitkisinin yapraklarının ya da tohumlarının kurutulmasıyla baharatı elde edilir. Genellikle balık ve deniz ürünlerinden yapılan yemeklerde kullanılır. Ayrıca zeytinyağlı yemeklere de hoş bir tat ve koku verir.

Resim galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]