Deniz (mitoloji)

Türk ve Altay mitolojisinde yer alan söylencesel denizler şöyledir.

1. Akdeniz
2. Gökdeniz
3. Oddeniz

Akdeniz

Akdeniz, Türk, Anadolu ve Altay mitolojisinde sonsuz okyanustur. Değişik Türk dillerinde Aktengiz, Ağdingiz, Ağtines olarak da söylenir. Surtengis veya Suratines sözcükleri de eşanlamlı olarak kullanılır. Dünyanın sonunda yer alır. Bu denizde veya kıyılarında yaşayan Han’lara erişilmez. Dünyanın sonunda yer alan veya çevreleyen diğer deniz ise Gökdeniz’dir. Ak Deniz’in ve Gökdeniz’in de ötesinde Oddeniz (ateş denizi) vardır. Akdeniz ve Gökdeniz mantığına uygun olarak, gökte Altınkazık’ın (Demirkazık’ın) etrafında dönen Akboz At ve Gökboz At vardır, yine aynı mantıkla Cengiz Han ölmeden önce ülkeyi oğulları arasında Ak Orda ve Gök Orda olarak ikiye bölmüştür. Akgöl ile karıştırılmamalıdır.

Gökdeniz

Gökdeniz, Türk ve Altay mitolojinde dünyanın sonunda bulunan okyanustur. Köktengiz veya Gökteniz olarak da söylenir. Dünyanın sonunda yer alır. Bu denizde veya kıyılarında yaşayan Han’lara erişilmez. Akdeniz’in ve Gökdeniz’in de ötesinde Oddeniz (ateş denizi) vardır.

Oddeniz

Oddeniz, Türk ve Altay mitolojisinde Ateş Denizi. Odtengiz veya Odtalay (Ateş Okyanusu) olarak da bilinir. Dünyanın çevresinde yer alan Akdeniz’in ötesinde yer alır. Ateşten bir deniz şeklindedir. Ateş ırmakları buraya dökülür. İlginç bir biçimde yeraltındaki Mağma Katmanını anımsatır.

Kaynakça

• Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.