Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Dünya Mirası Alanları (Türkiye) sayfasından yönlendirildi)
Türkiye'deki Dünya Mirasları: kültürel alanlar kırmızı, karma alanlar mavi ile gösterilmektedir. Varlıkların tam adları haritaya sığmadığı için kısa adları kullanıldı. Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri birden fazla varlığı kapsadığı için haritada gösterilemedi.
Tüm koordinatları OpenStreetMap kullanarak haritala 
Tüm koordinatları KML veya GPX olarak çıkart

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır.[1] İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

1945'te kurulan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) yasaları, bir yıl sonra 26 ülke tarafından kabul edildi. Türkiye, 1972'de imzalanan Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'ye 1983'te taraf oldu.[2][3]

Dünya Mirasları[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki tablo her bir Dünya Mirası hakkındaki bilgileri listeler:

Ad; Dünya Miras Komitesi tarafından listelendiği şekliyle
Yer; bulunduğu il ve koordinatlar
Tarih; öneme sahip olduğu veya inşa edildiği zaman dilimi
UNESCO verileri; referans numarası, seçildiği yıl ve sağladığı kriterler
Açıklamalar; alan hakkında kısa açıklama
Renkler;      kültürel alan,      doğal alan,      karma alan
Ad Fotoğraf Yer Tarih UNESCO verileri Açıklamalar
Afrodisias Aydın
37°42′33.2″K 28°43′24.8″D / 37.709222°K 28.723556°D / 37.709222; 28.723556
MÖ 2. yüzyıl 1519; 2017;
ii, iii, iv, vi
2009'da geçici listeye girmişti.[4]
İki ögesi vardır: 1) Afrodisias Antik Kenti, 2) Eski Mermer Ocakları[5]
Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri Afyonkarahisar, Ankara, Eskişehir, Kastamonu, Konya 13.-14. yüzyıllar 1694; 2023;
ii, iv
2018'de geçici listeye girmişti.[6]
Beş ögesi vardır: 1) Afyonkarahisar Ulu Camii, 2) Arslanhane Camii, 3) Eşrefoğlu Camii, 4) Mahmut Bey Camii, 5) Sivrihisar Ulu Camii
Ani Arkeolojik Alanı Kars
40°30′42.1″K 43°34′20.8″D / 40.511694°K 43.572444°D / 40.511694; 43.572444
5. yüzyıl 1518; 2016;
ii, iii, iv
2012'de geçici listeye girmişti.[7]
Arslantepe Höyüğü Malatya
38°22′55.3″K 38°21′40.4″D / 38.382028°K 38.361222°D / 38.382028; 38.361222
MÖ 6. binyıl 1622; 2021;
iii
2014'te geçici listeye girmişti.[8]
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu Bursa
40°11′005.03″K 29°03′44.41″D / 40.1847306°K 29.0623361°D / 40.1847306; 29.0623361 (Cumalıkızık)
14. yüzyıl 1452; 2014;
i, ii, iv, vi
2000'de geçici listeye girmişti.[9]
Sekiz ögesi vardır: 1) Hanlar Bölgesi ve Orhan Gazi Külliyesi 2) Orhan Gazi ve Osman Gazi türbeleri, 3) Hüdavendigar Külliyesi, 4) Eski Kaplıca Hamamı (Hüdevandigar Külliyesi'nin hamamı), 5) Yıldırım Külliyesi, 6) Yeşil Külliye, 7) Muradiye Külliyesi, 8) Cumalıkızık
Çatalhöyük Neolitik Alanı Konya
37°40′03″K 32°49′42″D / 37.66750°K 32.82833°D / 37.66750; 32.82833 (Çatalhöyük)
MÖ 7400 1405; 2012;
iii, iv
2009'da geçici listeye girmişti.[10]
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası Sivas
39°22′25″K 38°07′25″D / 39.37361°K 38.12361°D / 39.37361; 38.12361 (Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası)
1228-29 358; 1985;
i, iv
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı Diyarbakır
37°54′39.1″K 40°13′38.2″D / 37.910861°K 40.227278°D / 37.910861; 40.227278
MÖ 6. yüzyıl 1488; 2015;
iv
2000'de geçici listeye girmişti.[11]
Efes İzmir
37°56′21.0″K 27°20′27.8″D / 37.939167°K 27.341056°D / 37.939167; 27.341056
MÖ 10. yüzyıl 1018; 2015;
iii, iv, vi
1994'te geçici listeye girmişti.[12] 2001'deki başvurusu ertelenmişti.[13]
Dört ögesi vardır: 1) Çukuriçi Höyüğü, 2) Efes Antik Kenti, 3) Ayasuluk Tepesi, Artemis Tapınağı ve Orta Çağ Yerleşimi, 4) Meryem Ana Evi
Gordion Ankara
39°39′00.9″K 31°58′46.0″D / 39.650250°K 31.979444°D / 39.650250; 31.979444
MÖ 12. yüzyıl 1669; 2023;
iii
2012'de geçici listeye girmişti.[14]
Göbeklitepe Şanlıurfa
37°13′23.5″K 38°55′20.8″D / 37.223194°K 38.922444°D / 37.223194; 38.922444
MÖ 10000 1572; 2018;
i, ii, iv
2011'de geçici listeye girmişti.[15]
Göreme Millî Parkı ve Kapadokya Nevşehir
38°40′K 34°50′D / 38.667°K 34.833°D / 38.667; 34.833 (Göreme)
4. yüzyıl (Göreme) 357; 1985;
i, iii, v, vii
Yedi ögesi vardır: 1) Göreme Millî Parkı, 2) Karain alanı, 3) Karlık alanı, 4) Yeşilöz alanı, 5) Soğanlı alanı, 6) Kaymaklı Yer Altı Şehri, 7) Derinkuyu Yer Altı Şehri
Hattuşa: Hitit Başkenti Çorum
40°01′11″K 34°36′55″D / 40.01972°K 34.61528°D / 40.01972; 34.61528 (Hattuşa)
MÖ 17. yüzyıl 377; 1986;
i, ii, iii, iv
Dört ögesi vardır: 1) Hattuşa [ve İbikçam Ormanı], 2) Yazılıkaya (kaya tapınağı), 3) Kayalıboğaz (ileri karakol), 4) Osmankayası (kaya mezarlığı)
Hierapolis-Pamukkale Denizli
37°55′30″N 29°07′33″E / 37.925086°K 29.125898°D / 37.925086; 29.125898 (Hierapolis)
MÖ 2. yüzyıl (Hierapolis) 485; 1988;
iii, iv, vii
İstanbul'un Tarihî Alanları İstanbul
41°01′K 28°58′D / 41.017°K 28.967°D / 41.017; 28.967 (İstanbul)
6. yüzyıl 356; 1985;
i, ii, iii, iv
Dört ögesi vardır: 1) Zeyrek Camii ve çevresi, 2) Süleymaniye Camii ve çevresi, 3) Sultanahmet ve çevresi (Ayasofya, Küçük Ayasofya, Sultanahmet Camii, Sultanahmet Meydanı, Topkapı Sarayı ve Haseki Hamamı), 4) İstanbul Kara Surları
Ksanthos-Letoon Antalya, Muğla
36°21′22.20″K 29°19′6.90″D / 36.3561667°K 29.3185833°D / 36.3561667; 29.3185833 (Ksanthos)
MÖ 8.-7. yüzyıllar 484; 1988;
ii, iii
Nemrut Dağı Adıyaman
37°58′54″K 38°44′28″D / 37.98167°K 38.74111°D / 37.98167; 38.74111 (Nemrut Dağı Millî Parkı)
MÖ 1. yüzyıl 448; 1987;
i, iii, iv
Pergamon Çok Katmanlı Kültürel Peyzajı İzmir
39°7′33″K 27°10′48″D / 39.12583°K 27.18000°D / 39.12583; 27.18000 (Pergamon)
MÖ 7. yüzyıl 1457; 2014;
i, ii, iii, iv, vi
2011'de geçici listeye girmişti.[16]
Dokuz ögesi vardır: 1) Akropol, 2) Kybele Kutsal Alanı, 3-9) çevresindeki yedi adet tümülüs
Safranbolu Şehri Karabük
41°14′57.80″K 32°40′59.52″D / 41.2493889°K 32.6832000°D / 41.2493889; 32.6832000 (Safranbolu)
13. yüzyıl 614; 1994;
ii, iv, v
1992'deki başvurusu ertelenmişti.[17]
Üç ögesi vardır: 1) Çukur, 2) Kıranköy, 3) Bağlar
Selimiye Camii ve Külliyesi Edirne
41°40′41″K 26°33′34″D / 41.67806°K 26.55944°D / 41.67806; 26.55944 (Selimiye Camii)
1574 1366; 2011;
i, iv
2000'de geçici listeye girmişti.[18]
Troya Arkeolojik Alanı Çanakkale
39°57′27″K 26°14′20″D / 39.95750°K 26.23889°D / 39.95750; 26.23889 (Troya)
MÖ 13. yüzyıl 849; 1998;
ii, iii, vi

Geçici Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır. Bunlardan yetmiş ikisi kültürel, üçü doğal, dördü karma alandır. Liste en son 15 Nisan 2021'de güncellendi.[19]

Ad Fotoğraf Yer Tarih UNESCO verileri Açıklamalar
Ahi Evran Türbesi Kırşehir
39°08′53.3″K 34°09′34.2″D / 39.148139°K 34.159500°D / 39.148139; 34.159500
1482 5902; 2014;
iii, vi
Ahlat Selçuklu Mezarlığı Bitlis
38°44′26.8″K 42°27′30.8″D / 38.740778°K 42.458556°D / 38.740778; 42.458556
12.-15. yüzyıllar 1401; 2000;
i, iii
Aizanoi Kütahya
39°12′03.9″K 29°36′35.0″D / 39.201083°K 29.609722°D / 39.201083; 29.609722
MÖ 2. binyıl 5724; 2012;
ii, iv
Akdamar Kilisesi Van
38°20′25.5″K 43°02′12.3″D / 38.340417°K 43.036750°D / 38.340417; 43.036750
921 6035; 2015;
i, ii, iii, iv, vi
Alahan Manastırı Mersin
36°47′27.9″K 33°21′04.7″D / 36.791083°K 33.351306°D / 36.791083; 33.351306
5. yüzyıl 1398; 2000;
i, iii, iv
Alanya Antalya
36°32′11.8″K 31°59′52.7″D / 36.536611°K 31.997972°D / 36.536611; 31.997972
MÖ 4. yüzyıl 1405; 2000;
iii, iv
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2011'de ve 2013'te hazırlanan adaylık dosyaları, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[20][21]
Anadolu Selçuklu Medreseleri Erzurum, Kayseri, Kırşehir, Konya, Sivas 13. yüzyıl 5907; 2014;
ii, iv
Buruciye Medresesi, Cacabey Medresesi, Çifte Medrese, Çifte Minareli Medrese (Erzurum), Çifte Minareli Medrese (Sivas), Gök Medrese, İnce Minareli Medrese, Karatay Medresesi, Sahabiye Medresesi, Yakutiye Medresesi
Anadolu Türk Mirasının Erken Dönemi: Niksar, Danişmendliler Beyliği'nin Başkenti Tokat
40°35′17″K 36°56′59″D / 40.58806°K 36.94972°D / 40.58806; 36.94972
11. yüzyıl 6344; 2018;
ii, iv, vi
Anavarza Antik Kenti Adana
37°14′57.6″K 35°53′50.1″D / 37.249333°K 35.897250°D / 37.249333; 35.897250
MÖ 1. yüzyıl 5910; 2014;
iii, iv, vi
Ashâb-ı Kehf Külliyesi Kahramanmaraş
38°14′47.9″K 36°51′15.3″D / 38.246639°K 36.854250°D / 38.246639; 36.854250
446 6037; 2015;
iii, vi
Aspendos Antik Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri Antalya
36°56′20.5″K 31°10′20.4″D / 36.939028°K 31.172333°D / 36.939028; 31.172333
MÖ 5. yüzyıl 6036; 2015;
i, ii, iv
Assos Antik Kenti Çanakkale
39°29′16.0″K 26°20′13.0″D / 39.487778°K 26.336944°D / 39.487778; 26.336944
MÖ 7. yüzyıl 6242; 2017;
iii, iv, vi
Ayvalık Endüstriyel Peyzajı Balıkesir
39°19′00.9″K 26°41′31.4″D / 39.316917°K 26.692056°D / 39.316917; 26.692056
19. yüzyıl 6243; 2017;
iii, v
Ballıca Mağarası Tabiat Parkı Tokat
40°13′38″K 36°18′06″D / 40.22722°K 36.30167°D / 40.22722; 36.30167
Pliyosen 6403; 2019;
vii, viii
Basilica Therma Yozgat
39°29′41″K 35°22′34″D / 39.49472°K 35.37611°D / 39.49472; 35.37611
2. yüzyıl 6350; 2018;
iv
Beçin Orta Çağ Kenti Muğla
37°16′29.1″K 27°47′21.0″D / 37.274750°K 27.789167°D / 37.274750; 27.789167
13. yüzyıl 5730; 2012;
ii
Beypazarı Tarihî Kenti Ankara
40°10′14″K 31°55′15″D / 40.17056°K 31.92083°D / 40.17056; 31.92083
19. yüzyıl 6469; 2020;
iii
Birgi Tarihî Kenti İzmir
38°15′23.9″K 28°03′59.8″D / 38.256639°K 28.066611°D / 38.256639; 28.066611
13. yüzyıl 5728; 2012;
ii, iv
Bodrum Kalesi Muğla
37°01′54.2″K 27°25′45.9″D / 37.031722°K 27.429417°D / 37.031722; 27.429417
15. yüzyıl 6121; 2016;
ii, iii, iv
Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri Aydın, Bartın, Düzce, İstanbul, İzmir, Sinop 13. yüzyıl 6468; 2020;
ii, iv
İlk olarak 2013'te Akçakoca Kalesi, Amasra Kalesi, Çandarlı Kalesi, Foça Kalesi, Galata Kulesi, Sinop Kalesi, Yoros Kalesi ile miras alanı oluşturuldu.[22] Daha sonra 2020'de Çeşme Kalesi, Güvercinada Kalesi ve Kuşadası Surları geçici miras alanına eklendi.[23]
Çanakkale ve Gelibolu I. Dünya Savaşı Alanları Çanakkale
40°03′01.0″K 26°13′11.4″D / 40.050278°K 26.219833°D / 40.050278; 26.219833
1915-16 5911; 2014;
vi
Dağlık Frigya Afyonkarahisar, Eskişehir, Kütahya MÖ 8. yüzyıl 6040; 2015;
ii, iii, iv
Denizli-Doğubayazıt Güzergâhındaki Selçuklu Kervansarayları Denizli-Ağrı 13. yüzyıl 1403; 2000;
ii, iii, iv
Ağzıkara Han, Akbaş Hanı, Akhan Kervansarayı (Aksaray), Akhan Kervansarayı (Denizli), Altunapa Hanı, Cibci Han, Eğirdir Han, Elikesik Han, Ertokuş Hanı, Gedik Han, Hacı Bekir Han, Han Camisi Hanı, Kantarmış Hanı, Kargı Han, Kavak Hanı, Kireli Hanı, Köprüköyü Hanı, Kuruçeşme Han, Lala Han, Latif Hanı, Mamahatun Kervansarayı, Mugar Hanı, Obruk Hanı, Okla Han, Öresin Han, Pervane Hanı, Pınarbaşı Hanı, Sadettin Hanı, Sikre Han, Sultan Han (Aksaray), Sultan Han (Kayseri), Sünnetli Han, Şahruh Köprüsü Hanı, Zincirli Han
Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı Konya
37°50′05.5″K 31°43′15.4″D / 37.834861°K 31.720944°D / 37.834861; 31.720944
MÖ 1620-1200 5912; 2014;
iii, iv, vi
Gaziantep'teki Yer Altı Su Yapıları: Livaslar ve Kasteller Gaziantep
37°03′34.1″K 37°23′20.9″D / 37.059472°K 37.389139°D / 37.059472; 37.389139
13. yüzyıl 6345; 2018;
iii, iv
Altı ögesi vardır.[24]
Güllük Dağı Millî Parkı ve Termessos Antalya
36°58′57.0″K 30°27′53.1″D / 36.982500°K 30.464750°D / 36.982500; 30.464750
MÖ 2. yüzyıl 1412; 2000;
ii, iii, v, viii, ix, x
Hacı Bayram Camii ve Çevresi Ankara
39°56′39.46″K 32°51′28.61″D / 39.9442944°K 32.8579472°D / 39.9442944; 32.8579472
1428 6124; 2016;
iv, vi
Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi Nevşehir
38°56′33.4″K 34°33′44.4″D / 38.942611°K 34.562333°D / 38.942611; 34.562333
13. yüzyıl 5735; 2012;
iii, vi
Harput Tarihî Kenti Elazığ
38°42′16″K 39°15′10″D / 38.70444°K 39.25278°D / 38.70444; 39.25278
MÖ 8. yüzyıl 6349; 2018;
iii, iv, vi
Harran ve Şanlıurfa Şanlıurfa
37°09′20.5″K 38°47′28.6″D / 37.155694°K 38.791278°D / 37.155694; 38.791278
MÖ 9500 1400; 2000;
i, ii, iii, iv
Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları Amasya
40°39′12.8″K 35°49′49.5″D / 40.653556°K 35.830417°D / 40.653556; 35.830417
MÖ 3. yüzyıl 6039; 2015;
iii, vi, vii
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı Muğla
37°18′46.9″K 27°46′46.8″D / 37.313028°K 27.779667°D / 37.313028; 27.779667
MÖ 4. yüzyıl 5729; 2012;
i, iii, iv
II. Bayezid Külliyesi Edirne
41°41′09.10″K 26°32′38.78″D / 41.6858611°K 26.5441056°D / 41.6858611; 26.5441056
1488 6117; 2016;
ii, iv, vi
İshak Paşa Sarayı Ağrı
39°31′13.3″K 44°07′44.7″D / 39.520361°K 44.129083°D / 39.520361; 44.129083
1784 1410; 2000;
i, iii, iv
İsmail Fakirullah Türbesi Siirt
37°56′57.0″K 42°00′40.0″D / 37.949167°K 42.011111°D / 37.949167; 42.011111
18. yüzyıl 6043; 2015;
iv, vi
İvriz Kültürel Peyzajı Konya
37°23′46.7″K 34°09′53.2″D / 37.396306°K 34.164778°D / 37.396306; 34.164778
MÖ 8. yüzyıl 6244; 2017;
ii, iii, iv
İzmir Tarihî Liman Kenti İzmir
38°25′06″K 27°07′56″D / 38.41833°K 27.13222°D / 38.41833; 27.13222
MÖ 4. yüzyıl 6471; 2020;
ii, iii, iv
İznik Bursa
40°25′47.6″K 29°43′35.6″D / 40.429889°K 29.726556°D / 40.429889; 29.726556
MÖ 316 5900; 2014;
ii, iii, v
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için yapılan başvuru, 2024'te incelenecek.[25]
Justinianus Köprüsü Sakarya
40°44′15.64″K 30°22′26.46″D / 40.7376778°K 30.3740167°D / 40.7376778; 30.3740167
6. yüzyıl 6347; 2018;
iii, iv
Karain Mağarası Antalya
37°04′39.9″K 30°34′15.1″D / 37.077750°K 30.570861°D / 37.077750; 30.570861
Alt Paleolitik 666; 1994;
iii, vi
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2001'de yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[26]
Karatepe-Aslantaş Antik Kenti Osmaniye
37°15′33″K 36°14′09″D / 37.25917°K 36.23583°D / 37.25917; 36.23583
MÖ 8. yüzyıl 6470; 2020;
ii, iii, iv
Kaunos Antik Kenti Muğla
36°49′31.9″K 28°37′22.7″D / 36.825528°K 28.622972°D / 36.825528; 28.622972
MÖ 9. yüzyıl 5906; 2014;
i, ii, iii, iv
Kekova Antalya
36°10′47.7″K 29°51′47.8″D / 36.179917°K 29.863278°D / 36.179917; 29.863278
MÖ 3. yüzyıl 1411; 2000;
ii, iii, vii, ix
Kemaliye Tarihî Kenti Erzincan
39°15′44″K 38°29′44″D / 39.26222°K 38.49556°D / 39.26222; 38.49556
15. yüzyıl 6535; 2021;
v, viii
Kemaliye kent merkezi ve Karanlık Kanyon'dan oluşmaktadır.
Kızılırmak Deltası ve Kuş Cenneti Samsun
41°40′13.05″K 36°02′07.1″D / 41.6702917°K 36.035306°D / 41.6702917; 36.035306
1994 6125; 2016;
vii, x
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Kibira Antik Kenti Burdur
37°09′29.3″K 29°29′47.3″D / 37.158139°K 29.496472°D / 37.158139; 29.496472
MÖ 4. yüzyıl 6123; 2016;
iii, iv
Konya: Selçuklu Başkenti Konya
37°52′14.3″K 32°30′17.8″D / 37.870639°K 32.504944°D / 37.870639; 32.504944
12.-13. yüzyıllar 1404; 2000;
i, ii, iv
Koramaz Vadisi Kayseri
38°48′10″K 35°41′02″D / 38.80278°K 35.68389°D / 38.80278; 35.68389
11. yüzyıl 6473; 2020;
v
Korikos Antik Kenti Mersin
36°27′24.5″K 34°08′53.8″D / 36.456806°K 34.148278°D / 36.456806; 34.148278
MÖ 4. yüzyıl 5909; 2014;
ii, iii, iv
Kültepe-Kaniş Arkeolojik Alanı Kayseri
38°51′02.4″K 35°38′04.2″D / 38.850667°K 35.634500°D / 38.850667; 35.634500
MÖ 3. binyıl 5905; 2014;
ii, iii
Laodikya Antik Kenti Denizli
37°50′09.7″K 29°06′33.1″D / 37.836028°K 29.109194°D / 37.836028; 29.109194
MÖ 3. yüzyıl 5823; 2013;
ii, iii, iv
Likya Uygarlığı Antik Kentleri Antalya, Muğla MÖ 5. yüzyıl 5408; 2009;
iii, iv
Malabadi Köprüsü Diyarbakır
38°09′13.2″K 41°12′13.9″D / 38.153667°K 41.203861°D / 38.153667; 41.203861
12. yüzyıl 6113; 2016;
iii, iv, vi
Mamure Kalesi Mersin
36°04′51.9″K 32°53′41.0″D / 36.081083°K 32.894722°D / 36.081083; 32.894722
3.-4. yüzyıllar 5734; 2012;
iv, v
Mardin Kültürel Peyzajı Mardin
37°18′46.5″K 40°44′21.0″D / 37.312917°K 40.739167°D / 37.312917; 40.739167
14. yüzyıl 1406; 2000;
ii, iii, iv
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2003'te yapılan başvuru, Türkiye'nin isteğiyle incelenmedi.[28]
Midyat ve Çevresindeki (Tur Abdin) Geç Antik ve Orta Çağ Kilise ve Manastırları Mardin
37°28′59.7″K 41°23′48.1″D / 37.483250°K 41.396694°D / 37.483250; 41.396694
6. yüzyıl 6534; 2021;
iii, iv, vi
Mor Sobo Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi, Deyrüzzaferân Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilisesi, Mor İzozoel Kilisesi
Mudurnu Tarihî Ahi Kenti Bolu
40°27′51.0″K 31°12′43.0″D / 40.464167°K 31.211944°D / 40.464167; 31.211944
13. yüzyıl 6038; 2015;
ii, iv
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Niğde'nin Tarihî Anıtları Niğde
37°57′58.8″K 34°40′43.6″D / 37.966333°K 34.678778°D / 37.966333; 34.678778
13. yüzyıl 5731; 2012;
ii
Noel Baba Kilisesi Antalya
36°14′41.8″K 29°59′07.4″D / 36.244944°K 29.985389°D / 36.244944; 29.985389
4. yüzyıl 1399; 2000;
iii, iv
Nuruosmaniye Camii İstanbul
41°00′37.1″K 28°58′13.8″D / 41.010306°K 28.970500°D / 41.010306; 28.970500
1755 6122; 2016;
ii, iii, iv
Odunpazarı Tarihî Kent Merkezi Eskişehir
39°45′54.8″K 30°31′16.2″D / 39.765222°K 30.521167°D / 39.765222; 30.521167
13. yüzyıl 5733; 2012;
iii, vi
Perge Antik Kenti Antalya
36°57′34.9″K 30°51′11.3″D / 36.959694°K 30.853139°D / 36.959694; 30.853139
MÖ 13. yüzyıl 5411; 2009;
ii
Priene Antik Kenti Aydın
37°39′31.65″K 27°17′51.34″D / 37.6587917°K 27.2975944°D / 37.6587917; 27.2975944
MÖ 6. yüzyıl 6348; 2018;
ii, iii, iv, vi
Sagalassos Antik Kenti Burdur
37°40′33.2″K 30°31′07.1″D / 37.675889°K 30.518639°D / 37.675889; 30.518639
MÖ 3. yüzyıl 5409; 2009;
ii, iii
Saint Pierre Kilisesi Hatay
36°12′33.2″K 36°10′41.7″D / 36.209222°K 36.178250°D / 36.209222; 36.178250
1. yüzyıl 5613; 2011;
iii, vi
Sardis Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri Manisa
38°29′18.7″K 28°02′25.6″D / 38.488528°K 28.040444°D / 38.488528; 28.040444
MÖ 8. yüzyıl 5829; 2013;
i, ii, iii
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Çevresi Mersin
36°54′50.9″K 34°53′52.2″D / 36.914139°K 34.897833°D / 36.914139; 34.897833
1102 1409; 2000;
ii, iii, iv
Stratonikeia Antik Kenti Muğla
37°18′47.8″K 28°03′57.8″D / 37.313278°K 28.066056°D / 37.313278; 28.066056
MÖ 1500 6041; 2015;
ii, iv
Sümela Manastırı Trabzon
40°41′24.6″K 39°39′30.7″D / 40.690167°K 39.658528°D / 40.690167; 39.658528
4. yüzyıl 1397; 2000;
i, iii
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 1989'da yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[29]
Titus Tüneli Hatay
36°07′16.2″K 35°55′21.4″D / 36.121167°K 35.922611°D / 36.121167; 35.922611
2. yüzyıl 5903; 2014;
i, iv
Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı Aksaray, Ankara, Konya
38°40′43.1″K 33°30′55.7″D / 38.678639°K 33.515472°D / 38.678639; 33.515472
2000 5824; 2013;
vii, viii, x
Uzun Köprü Edirne
41°16′40.0″K 26°40′30.2″D / 41.277778°K 26.675056°D / 41.277778; 26.675056
1443 6042; 2015;
iii, iv
Van Kalesi, Höyüğü ve Tarihî Van Şehri Van
38°30′03.67″K 43°20′21.56″D / 38.5010194°K 43.3393222°D / 38.5010194; 43.3393222
MÖ 8. yüzyıl 6114; 2016;
ii, iii, iv, vi
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi Gaziantep
36°54′12.8″K 36°44′19.2″D / 36.903556°K 36.738667°D / 36.903556; 36.738667
MÖ 9. yüzyıl 5732; 2012;
ii, iii
Yıldız Sarayı Kompleksi İstanbul
41°03′01.2″K 29°00′41.0″D / 41.050333°K 29.011389°D / 41.050333; 29.011389
18. yüzyıl 6044; 2015;
ii, iii, iv
Yivli Minare Antalya
36°53′11.74″K 30°42′16.32″D / 36.8865944°K 30.7045333°D / 36.8865944; 30.7045333
1373 6119; 2016;
ii, iv
Zerzevan Kalesi ve Mithraeum Diyarbakır
37°36′30″K 40°29′57″D / 37.60833°K 40.49917°D / 37.60833; 40.49917
4. yüzyıl 6472; 2020;
iii, iv, vi
Zeugma Arkeolojik Siti Gaziantep
37°03′27.4″K 37°52′12.7″D / 37.057611°K 37.870194°D / 37.057611; 37.870194
MÖ 1. yüzyıl 5726; 2012;
ii, iii, iv
Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi Mardin
37°04′00.9″K 41°12′52.9″D / 37.066917°K 41.214694°D / 37.066917; 41.214694
4. yüzyıl (kilise)
12. yüzyıl (cami)
5901; 2014;
iii, iv

Konumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye üzerinde Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi
Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki varlıkları: kültürel alanlar kırmızı, doğal alanlar sarı, karma alanlar mavi ile gösterilmektedir. Varlıkların tam adları haritaya sığmadığı için kısa adları kullanıldı. Denizli-Doğubayazıt Güzergâhındaki Selçuklu Kervansarayları, Likya Uygarlığı Antik Kentleri, Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri, Anadolu Selçuklu Medreseleri, Dağlık Frigya birden fazla varlığı kapsadığı için haritada gösterilemedi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Turkey - UNESCO World Heritage Centre". UNESCO. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 
  2. ^ "Dünya Miras Listesi'nde Türkiye" (PDF). UNESCO Türkiye Millî Komisyonu. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  3. ^ "Application of the World Heritage Convention by the States Parties - Turkey" (PDF). UNESCO. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  4. ^ "Archaeological Site of Aphrodisias" (İngilizce). UNESCO. 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2017. 
  5. ^ "Evaluations of Nominations of Cultural and Mixed Properties - 2017" (PDF). UNESCO. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 
  6. ^ "Wooden Roofed and Wooden Columned Mosques in Anatolia" (İngilizce). UNESCO. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Historic City of Ani" (İngilizce). UNESCO. 16 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  8. ^ "Archaeological Site of Arslantepe" (İngilizce). UNESCO. 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021. 
  9. ^ "Bursa and Cumalikizik Early Ottoman urban and rural settlements" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  10. ^ "Neolithic Site of Catalhoyuk" (İngilizce). UNESCO. 30 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  11. ^ "The Citadel and the Walls of Diyarbakir" (İngilizce). UNESCO. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  12. ^ "Ephesus" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2015. 
  13. ^ "World Heritage Bureau Report 25th session". UNESCO. 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  14. ^ "Gordion" (İngilizce). UNESCO. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  15. ^ "The Archaeological Site of Göbeklitepe" (İngilizce). UNESCO. 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2018. 
  16. ^ "Bergama" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  17. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 16 COM X.D". UNESCO. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  18. ^ "Edirne Selimiye Mosque" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  19. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". UNESCO. 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  20. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 35 COM 8B.36". UNESCO. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  21. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 37 COM 8B.39". UNESCO. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  22. ^ "Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes from the Mediterranean to the Black Sea" (İngilizce). UNESCO. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  23. ^ "Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes from the Mediterranean to the Black Sea" (İngilizce). UNESCO. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  24. ^ "Kasteller ve Çeşmeler". Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2018. 
  25. ^ "List of nominations received by 1 February 2022 and 1 February 2023, including those for examination by the World Heritage Committee at its extended 45th session in 2023 and 46th session in 2024" (PDF). UNESCO. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Eylül 2023. 
  26. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 25 COM X.D". UNESCO. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  27. ^ a b "Nominations to the World Heritage List" (PDF). UNESCO. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Haziran 2019. 
  28. ^ "World Heritage Committee 27th session" (PDF). UNESCO. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  29. ^ "Bureau of the World Heritage Committee". UNESCO. 24 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]